Vu vơ phông bạt

Đã từ rất lâu rồi, cụm từ “phông bạt” đã được sử dụng trong diễn ngôn thị dân như là một tính cách của con người, chứ không phải từ để chỉ một đồ vật là cái phông, cái bạt bình thường nữa.

“Thằng ấy chỉ được cái phông bạt”, hay “phông bạt thôi, thực chất có gì đâu”… đều để chỉ việc con người, tổ chức không có giá trị gì thực chất, chỉ có sự hào nhoáng, hình thức, danh tiếng bề ngoài.

“Phông bạt” trong diễn ngôn thị dân mang nghĩa rất xấu không phải sự ngẫu nhiên. Mà bởi vì từ lâu, thói quen hình thức trong các hoạt động chào mừng, kỷ niệm, lễ lạt ở các cơ quan, tổ chức, đoàn thể, và cả các cộng đồng cư dân đã trở nên phổ biến; đến mức mà người ta chỉ còn nhìn thấy sự hình thức vô nghĩa của các loại phông bạt phục vụ lễ lạt thôi.

Sự hình thức ấy, thậm chí khiến người ta tê liệt cảm xúc đến mức mà những ngày kỷ niệm qua đi cả tháng, vài tháng, nhưng những pano áp phích chào mừng vẫn không hề được tháo xuống.

Chúng ta không khó để bắt gặp những pano “Mừng Đảng, mừng Xuân” giữa mùa hè chăng ngang đường cái quan gần trung tâm hành chính nhiều địa phương, không khó để nhìn thấy áp phích vận động cử tri đi bầu cử tồn tại qua cả nhiệm kỳ.

Điều đó cho thấy, người ta không còn mấy quan tâm nội dung của những thứ phông bạt ấy. Bởi vì nếu quan tâm, họ đã dễ dàng nhận ra sự phi lý về thời gian, để mà gỡ xuống.

Vụ việc Trường đại học Kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội in pano chào mừng ngày thành lập Quân đội nhân dân với nền là lá cờ Trung Quốc mấy hôm trước, thật ra không phải là hy hữu. Chuyện đó không phải lần đầu xảy ra, và cũng không khó để xảy ra.

Bởi vì những nhân viên hành chính được nhà trường giao nhiệm vụ làm cái áp phích đó cũng không hình dung ý nghĩa của việc mình làm.

Tôi chắc một điều, nếu đặt câu hỏi vì sao một trường đại học về kinh doanh công nghệ lại phải làm áp phích kỷ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam thì họ sẽ chẳng biết phải trả lời thế nào. Khi làm một việc mà bản thân mình không hiểu rõ về mục đích và ý nghĩa, tôi tin rằng hầu hết đều sẽ có tâm lý làm cho xong việc, vì thế mà việc bỏ qua những chi tiết và tạo ra những sản phẩm lỗi, phản cảm… là điều rất dễ xảy ra.

Lạm dụng phông bạt để trang trí, làm màu không chỉ gây lãng phí, tạo thêm nhiều rác thải, mà còn hình thành tâm lý chán chường, coi nhẹ ý nghĩa của các sự kiện vì cảm thấy chỉ cần có phông bạt là đủ. Và không phải ngẫu nhiên mà tính cách phông bạt, bệnh phông bạt, được coi là một thói tật xấu xí của con người.

Khi đã là thói tật của xã hội, dĩ nhiên tôi nghĩ, đã đến lúc cần phải chữa trị tận gốc, thay vì chỉ kỷ luật những nhân viên cẩu thả.