Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   
Dân sinh

Từ một bước chuyển mới

Nhật Minh: Thứ năm 30/01/2025, 17:33 (GMT+7)

Nhìn vào sự chuyển mình mạnh mẽ của nông nghiệp và hạ tầng giao thông của khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long thời gian qua có thể thấy rõ khát vọng thay đổi đang lan tỏa từng ngày.

Hạ tầng giao thông dược đầu tư mạnh mẽ

Những ngày đầu xuân, trên công trường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau (dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025), các kỹ sư, công nhân làm việc hối hả, máy móc, thiết bị ngày đêm hoạt động nhịp nhàng, phấn đấu đưa công trình băng băng về đích.

Năm nay, có một miền Tây Nam Bộ thật khác khi hàng loạt những công trình giao thông trọng điểm quốc gia ngày đêm thi công xuyên Tết. Là công nhân đang thi công trên tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, ông Bùi Xuân Tới, cán bộ lái máy, Tổng Công ty Trường Sơn chia sẻ: "Chúng tôi đang xây dựng công trình cao tốc rất tự hào, tin thần chúng tôi rất quyết tâm, thắng lợi, vượt nắng thắng mưa, đáp ứng nhu cầu, tiến độ 31-12-2025 đạt theo yêu cầu của Chủ đầu tư và Thủ tướng Chính phủ".

Tại cầu Lộ Đá thuộc huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, các công nhân thi công đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau vẫn miệt mài làm việc. Ảnh: Tạ Quang/Báo Lao động

Tại cầu Lộ Đá thuộc huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, các công nhân thi công đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau vẫn miệt mài làm việc. Ảnh: Tạ Quang/Báo Lao động

Đến thời điểm này, khu vực ĐBSCL đang triển khai 9 dự án giao thông quan trọng quốc gia với tổng vốn đầu tư khoảng 106.000 tỷ đồng. Trong đó có 8/9 dự án đang tổ chức thi công. Mặc dù thời điểm hiện tại, nhiều công trình đều rơi vào thế khó là thiếu vật liệu cát nhưng trên tinh thần vượt khó, không đùn đẩy, các địa phương đang “gàn sức” để cung ứng vật liệu cho các Dự án giao thông trọng điểm này, nhất là những tuyến cao tốc dọc, ngang.

Ông Trần Văn Thi, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Mỹ Thuận – Bộ GTVT cho biết: "Sau khi Thủ tướng phát động thi đua 500 ngày đêm thì dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau là phát động thi đua cao điểm 100 ngày đêm để hoàn thành khối lượng cát gia tải. Sau đó thời gian chờ lún thì mới có cơ sở để hoàn thành toàn bộ dự án vào 31/12/2025". 

Hạ tầng giao thông được đầu tư mạnh mẽ sẽ tạo sức bật cho nhiều ngành kinh tế, đặc biệt là nông nghiệp, thế mạnh của ĐBSCL, bứt phá trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước. Việc vận chuyển lúa gạo, trái cây, thủy sản của vùng rồi đây sẽ trở nên nhanh chóng, hiệu quả, giảm thiểu hư hỏng và tăng giá trị sản phẩm.

Nông nghiệp bứt phá với tư duy mới mẻ, khác biệt

Trong tiết trời se lạnh của ngày đầu năm, chúng tôi tìm về Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Mỹ Long ở huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, nơi đang khởi sắc với những bước đi mạnh mẽ trong việc phát triển nông nghiệp.

Niềm nở đón tiếp chúng tôi là ông Lê Văn Nam, thành viên Hội đồng Quản trị Hợp tác xã, cũng là người yêu nghề, làm giàu từ nông nghiệp nhưng với tư duy và cách làm mới mẻ, khác biệt.

Ông Lê Văn Nam và sản phẩm tâm huyết của HTX Dịch vụ Nông nghiệp Mỹ Long, Đồng Tháp. Ảnh: Nongthon.vn

Ông Lê Văn Nam và sản phẩm tâm huyết của HTX Dịch vụ Nông nghiệp Mỹ Long, Đồng Tháp. Ảnh: Nongthon.vn

Ông Nam chia sẻ không chỉ dừng lại ở việc trồng và bán chanh tươi cho thị trường trong nước và xuất khẩu, Hợp tác xã còn đẩy mạnh trình làng những sản phẩm chế biến từ chanh như: Nước cốt chanh mật ong cô đặc, tinh dầu chanh, mứt vỏ chanh và đặc biệt, trong tương lai gần, là sản phẩm xà bông chanh. Với những sản phẩm chế biến đa dạng, giá trị của trái chanh đã được nâng lên gấp 4 - 5 lần so với việc chỉ bán chanh tươi:

"Phải nắm bắt được khoa học, nắm bắt được thị trường, đòi hỏi người nông dân hiện tại bây giờ phải tiếp cận khoa học công nghệ, thương mại điện tử. Mình làm ra sản phẩm mình phải bán trên sàn thương mại điện tử chứ không thể nào mình đi các hội chợ."

Cũng với tinh thần đổi mới ấy, nhiều nông dân ở ĐBSCL đã không ngừng nỗ lực để làm giàu từ nông nghiệp. Một trong số đó là ông Lê Văn Sáu, ở xã Tân Bình, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, người đã thành công với gần 35 năm gắn bó với cây sầu riêng, trong đó có 15 năm tập trung vào trồng sầu riêng xuất khẩu. Vườn nhà của ông Sáu có khoảng 1.000 gốc, năng suất khoảng 15 tấn/ha. Từ một nông dân chân chất loay hoay chuyển đổi cây trồng, giờ đây, ông Sáu đã thành một tỉ phú nông dân và là một trong số ít những nông dân của tỉnh Hậu Giang đạt danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc”.

"Nông dân để tìm tòi ra cũng khó lắm, mà nông dân nào chịu tìm tòi, học hỏi là mới có thành công. Chú tiếp cận nhà khoa học, thứ 2 nữa chú cũng tìm tòi, học hỏi thành ra bây giờ chú mới thành công."

Không chỉ các hợp tác xã, các nông dân ở ĐBSCL đã chủ động lắng nghe, nắm bắt tín hiệu thị trường để sản xuất mà các doanh nghiệp nông nghiệp cũng không nằm ngoài cuộc. Đây là một dấu hiệu rõ nét cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ trong tư duy sản xuất, hướng đến đáp ứng nhu cầu thị trường, tối ưu hóa nguồn lực và mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho nông dân.

Là chủ doanh nghiệp chuyên chế biến sản phẩm từ trái cây, anh Nguyễn Hoàng Khang, Giám đốc Foodo ở tỉnh Vĩnh Long, cho biết, sản phẩm xoài sấy giòn của doanh nghiệp đã có ở các sân bay của Việt Nam, các địa điểm du lịch. Nắm bắt nhu cầu thị trường, doanh nghiệp đang định hướng sản xuất và chế biến các sản phẩm khác như: Thanh long, thơm, sầu riêng,… đáp ứng xu hướng của người tiêu dùng nước ngoài.

"Doanh nghiệp cũng bắt đầu ứng dụng các công nghệ mới vào trong việc sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm. Chúng tôi nhận thấy là việc có sản phẩm hoàn toàn khác biệt từ những nguyên liệu vùng ĐBSCL thì rất là quan trọng để vừa tăng tính cạnh tranh cũng như cho khách hàng sản phẩm mới và phù hợp với xu hướng tiêu dùng thế giới."

Phát triển nền nông nghiệp tích hợp đang trở thành hướng đi bền vững, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế và thị trường ngày càng thay đổi. Chuyển đổi mạnh mẽ từ sản xuất nông nghiệp thuần túy sang kinh tế nông nghiệp là bước đi quan trọng để tạo ra giá trị gia tăng. Việc chuyển đổi từ “đơn giá trị” sang “tích hợp sản phẩm đa giá trị” sẽ giúp các sản phẩm nông sản không chỉ đơn thuần là nguyên liệu thô mà còn có thể trở thành những sản phẩm chế biến sẵn, phục vụ nhu cầu đa dạng của thị trường trong và ngoài nước.

Anh Nguyễn Hoàng Khang miệt mài tìm hướng đi cho trái xoài. Ảnh: Báo Tuổi trẻ

Anh Nguyễn Hoàng Khang miệt mài tìm hướng đi cho trái xoài. Ảnh: Báo Tuổi trẻ

Khai thác thế mạnh riêng của từng địa phương 

Nhìn vào sự chuyển mình mạnh mẽ của nông nghiệp và hạ tầng giao thông ĐBSCL thời gian qua có thể thấy rõ khát vọng thay đổi đang lan tỏa từng ngày. Như lời chia sẻ đầy cảm hứng của những người nông dân, doanh nghiệp và chuyên gia, nếu chúng ta quyết liệt hành động và không ngừng làm mới mình, thành công sẽ không chỉ là mục tiêu mà sẽ trở thành hiện thực rực rỡ trên mảnh đất màu mỡ này.

Để hiểu thêm về câu chuyện này, chúng ta sẽ cùng lắng nghe những chia sẻ từ Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, người đã dành nhiều năm nghiên cứu và đồng hành cùng nông dân để tìm ra những giải pháp đổi mới cho ngành nông nghiệp.

PV: Thưa Bộ trưởng, hiện tại, việc sản xuất nông nghiệp tại nước ta đang gặp những trở ngại nào?

Ông Lê Minh Hoan: Ba cái biến rất lớn đối với nông nghiệp Việt Nam mà nó hiện hữu rõ nhất ở ĐBSCL. Biến thứ nhất là biến đổi khí hậu. Biến thứ hai là biến động thị trường. Biến thứ ba là biến chuyển xu thế tiêu dùng, tức là tiêu dùng xanh. Tiêu dùng xanh, nó sẽ là một xu thế, người ta không phải ăn gạo để no, để ngon nữa mà người ta ăn cái sản phẩm đó, nó phải được chứng minh rằng nó không bị đánh đổi bởi môi trường.

PV: Với những khó khăn vừa nêu thì theo Bộ trưởng, đâu là giải pháp để ngành nông nghiệp phát triển bền vững?

Ông Lê Minh Hoan: Chúng ta phải tích hợp rất là nhiều giải pháp. Giải pháp đầu tiên là chúng ta phải có cách tiếp cận mới vào một cái vấn đề trên cái cũ, chúng ta cần cái tư duy mới. Xưa giờ chúng ta tiếp cận nông nghiệp là chúng ta tiếp cận qua quy mô, sản lượng, kim ngạch. Bây giờ chúng ta tiếp cận từ cái người tạo ra nông sản đó.

Chúng ta tiếp cận ngành hàng lúa gạo qua những người nông dân trồng lúa. Chúng ta tiếp cận trái cây qua những người làm vườn. Chúng ta tiếp cận nuôi trồng thủy sản qua những người nuôi trồng thủy sản. Xây dựng lại những tổ nhóm, những người nông dân để họ liên kết với nhau, dần dần trở thành một hệ sinh thái ngành hàng.

Ảnh: Chương Đài/TTXVN

Ảnh: Chương Đài/TTXVN

PV: Mỗi địa phương ĐBSCL có một thế mạnh riêng. Làm thế nào để khai thác thế mạnh cùng phát triển, thưa Bộ trưởng?

Ông Lê Minh Hoan: Chúng ta phải nhìn nó ở không gian thực thể 13 tỉnh. Một tiểu vùng sinh thái, nó là một thực thể kinh tế. Hành chính có một cái biên giới được vạch trên bản đồ nhưng không gian kinh tế không có đường ranh đó. Cá tra ĐBSCL phủ hết 7 tỉnh ĐBSCL, giống có thể làm ở Đồng Tháp nhưng mà vùng nuôi có thể ở Bến Tre và nhà máy chế biến ở Cần Thơ. Nó đâu có ranh giới của ngành hàng cá tra, lúa nó lại càng không có ranh giới.

Thành ra tư duy chúng ta phải là tư duy vượt ra cái tầm, không gian nhỏ ra không gian lớn hơn. Từ không gian xã tới huyện, vượt qua không gian liên huyện. Không gian kinh tế mở ra thì quy mô sản xuất mở ra, chúng ta sẽ đa ngành nghề, đa hoạt động trên không gian kinh tế đó. Đó là tư duy tích hợp đa giá trị trên một không gian. 

PV: Cảm ơn Bộ trưởng Lê Minh Hoan với những chia sẻ vừa rồi.

Năm 2025 được xác định là năm nước ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Trong hành trình bước vào kỷ nguyên này, hạ tầng giao thông chắc chắn sẽ là cơ sở, là nền tảng vững chắc cho các bước phát triển của kinh tế - xã hội của cả nước nói chung và ĐBSCL nói riêng. Từ một bước chuyển của giao thông, tin rằng rồi đây vùng đất châu thổ hạ nguồn Mekong sẽ lắng những dòng phù sa mới mà vươn mình đón nắng, phát triển thịnh vượng hơn.

Nhật Minh/vovgiaothong.vn
Ý kiến của bạn