Trụ sở dôi dư, Bộ, ngành địa phương phải chủ động bố trí sử dụng

Bộ Tài chính đề xuất, ưu tiên làm trường học, bệnh viện và trung tâm sinh hoạt cộng đồng, Bộ, ngành địa phương phải chủ động, trung ương sẽ có tổ công tác hỗ trợ.

Công tác trong ngành y tế Hà Nội hơn 10 năm, chị Hồng Phương ghi nhận, các cơ sở y tế xã, phường, đặc biệt là bệnh viện tuyến huyện thường khá chật chội và thiếu thốn. Bởi vậy, theo chị Thương, việc sử dụng trụ sở dôi dư sau sáp nhập thành các cơ sở y tế là rất cần thiết:

"Các trụ sở đấy nên dành cho y tế, cho giáo dục, vì thật sự ở quê, bệnh viện cũng thiếu mà trường học cũng thiếu. Kể cả TP. Hà Nội này, từ ngày tôi đi làm đến giờ, chưa thấy xây được bệnh viện nào, ngoại trừ bệnh viện Nhi vừa rồi".

Ông Phạm Văn Hoành (ở TP. Yên Bái, tỉnh Yên Bái) cũng đề xuất, việc sử dụng trụ sở dôi dư sau sáp nhập cần ưu tiên mục đích vì cộng đồng. Theo ông Hoành, có thể theo thứ tự ưu tiên, từ việc bố trí các phân hiệu, các điểm trường để giảm tải cho cơ sở chính, đến việc nâng cấp cơ sở y tế xã, phường và nơi sinh hoạt của cộng đồng dân cư: "Bây giờ đang có các cơ sở y tế của xã, phường, nhưng quy mô nhỏ, nên có thể đưa những cơ sở dôi dư cho y tế được. Thứ hai nữa là làm nơi hội họp, sinh hoạt cho các tổ dân phố, bởi vì các tổ dân phố bây giờ sẽ đông lên".

Dẫn ví dụ về trường hợp tại địa phương mình, ông Lê Yên Sơn (ở Đắc Nông) cho biết, do đặc thù địa hình rộng, các trụ sở cách xa nhau, nên việc khảo sát, nghiên cứu phương án sử dụng để phát huy hết giá trị trụ sở dôi dư là rất cần thiết.

Ông Sơn đề xuất, ngoài việc bố trí cho các mục đích vì cộng đồng, có thể nghiên cứu các phương án bố trí chỗ ở, chỗ làm việc cho cán bộ thuộc diện phải di chuyển nơi làm việc để tiết kiệm chi phí:

"Trụ sở đó để làm văn phòng 2 cho những cán bộ có điều kiện khó khăn như con nhỏ hay những mục đích như để họ làm việc ở đấy thì tốt hơn. Còn xã hội hóa thì có thể cho thuê, hay sử dụng thành một công năng gì đấy thì nó không bị xuống cấp. Làm sao cho họ sử dụng lâu dài thì họ mới dám đầu tư".

Tại buổi thông tin về việc rà soát, hướng dẫn sử dụng trụ sở dôi dư sau sáp nhập diễn ra sáng 24/4, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho hay, việc sắp xếp, bố trí, xử lý đối với trụ sở, đối với tài sản công của các cơ quan, đơn vị khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương hai cấp là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị.

Việc sắp xếp, bố trí, sử dụng có hiệu quả đối với trụ sở, tài sản công cũng là yếu tố để đảm bảo sự thành công của việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Hiện, các địa phương vẫn đang tiếp tục hoàn thiện kết quả rà soát trụ sở dôi dư sau khi sắp xếp để lên kế hoạch sử dụng một cách hiệu quả.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, việc bố trí, sắp xếp đối với trụ sở phải bảo đảm tính kế thừa, không làm gián đoạn việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức và các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Việc sắp xếp, bố trí trụ sở, tài sản công cần thực hiện theo nguyên tắc là của Bộ nào, của địa phương nào thì Bộ đó, địa phương đó phải chịu trách nhiệm:

"Trước hết Bộ đó, địa phương đó phải chịu trách nhiệm sắp xếp, bố trí trong phạm vi của Bộ, địa phương mình. Tuy nhiên, để hỗ trợ cho các Bộ, ngành, địa phương trong quá trình giải quyết các vấn đề mà tự bản thân một Bộ, một địa phương không giải quyết được thì Lãnh đạo Bộ Tài chính đã có chỉ đạo sẽ thành lập một tổ điều phối, sắp xếp, bố trí đối với trụ sở, công trình của các cơ quan, tổ chức, đơn vị".

Cũng theo Bộ Tài chính, đến cuối năm 2024, cả nước có hơn 11.000 trụ sở, cơ sở nhà đất chưa sử dụng, sử dụng không đúng mục đích, không hiệu quả. Bởi vậy, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các Bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch xử lý đối với các cơ sở nhà đất dôi dư đó.

Trao đổi với VOVGT, ông Bùi Hoài Sơn, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội cho rằng, với số lượng và giá trị của trụ sở dôi dư sau sáp nhập rất lớn nên việc xử lý số tài sản công này đối mặt với những khó khăn, thách thức:

"Trước hết là vấn đề quy hoạch và pháp lý, nhiều trụ sở cũ được quy hoạch cho mục đích hành chính, công cộng nên việc chuyển đổi sang mục đích khác phải có sự điều chỉnh trong quy hoạch sử dụng đất, có sự phê duyệt từ cơ quan có thẩm quyền. Thách thức nữa là phân loại và đánh giá tài sản dôi dư, cần có khảo sát cụ thể để biết công trình nào có thể cải tạo, công trình nào cần đầu tư lại hoặc nên thanh lý".

Trước đó, tại buổi tiếp xúc cử tri trước kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo, ưu tiên cải tạo, sửa chữa trụ sở dôi dư làm trường học, cơ sở y tế, hoặc trở thành nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, thể thao cho nhân dân.

Về phía UBND TP. Hà Nội, đơn vị này đã chỉ đạo các Sở, ngành, địa phương, trước mắt sử dụng nguyên trạng trụ sở, công sở trước sắp xếp, tinh gọn bộ máy; xử lý tài sản khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy theo đúng hướng dẫn của Bộ Tài chính; đồng thời, rà soát, xây dựng phương án bố trí, sắp xếp lại trụ sở, công sở ổn định, lâu dài thuộc phạm vi quản lý.

Còn ông Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, cần thành lập Ủy ban cấp Quốc gia để quản lý công sản dôi dư, rà soát, thống kê, phân loại và quy hoạch sử dụng để đảm bảo phù hợp nhu cầu, hiệu quả, tuyệt đối không để xảy ra lãng phí, rút kinh nghiệm từ các bài học trước đó.