Xe giường nằm “trèo” lên dải phân cách, hành khách hoảng loạn
Vừa qua trạm thu phí, chiếc xe giường nằm bất ngờ “trèo” lên dải phân cách rồi nghiêng qua 1 bên khiến nhiều hành khách trên xe hoảng loạn.
Theo thống kê, toàn TP.HCM có gần 30 trạm trung chuyển rác. Tuy nhiên, chỉ khoảng 6–7 trạm được đầu tư hệ thống ép kín nhằm hạn chế mùi hôi và nước rỉ rác. Phần lớn còn lại vẫn hoạt động theo hình thức ép hở, không che chắn, khiến mùi hôi lan rộng, nước thải chảy tràn ra mặt đường, thẩm thấu vào môi trường sống.
Tại nhiều khu vực như Đường Kha Vạn Cân (TP Thủ Đức) hay trạm trung chuyển trên đường Tân Hoá (quận 11), tình trạng ô nhiễm mùi nghiêm trọng khiến người dân không khỏi bức xúc.
“Mưa xuống nó hôi khủng khiếp luôn á, đi cách 100m là đã có mùi rồi”. “Đa số dân ở đây cũng phàn nàn chuyện hôi thì bình thường. Gió hắt về đây thì đây sẽ hôi gió thổi về đây thì đây sẽ ảnh hưởng.”
Không chỉ có các trạm trung chuyển, TP.HCM còn có hơn 900 điểm tập kết rác tạm thời ở cấp phường, xã. Các điểm này thiếu biện pháp che chắn, xử lý mùi và nước rỉ rác, tiếp tục tạo áp lực ô nhiễm cho đô thị.
Trạm trung chuyển rác Hiệp Bình Chánh, TP. Thủ Đức khiến người dân sinh sống quanh đây khốn khổ suốt nhiều năm qua
Theo Tiến sĩ Thái Vũ Bình – Viện Môi trường và Tài nguyên (Đại học Quốc gia TP.HCM), để giải quyết tình trạng này, thành phố cần sớm chuyển đổi các trạm trung chuyển chưa đạt chuẩn thành trạm kín, đảm bảo cách ly và xử lý hiệu quả mùi và nước rỉ rác. Trong bối cảnh quỹ đất đô thị hạn hẹp và lượng rác thải sinh hoạt đã vượt 9.000 tấn/ngày, công nghệ là yếu tố then chốt. Một trong những giải pháp hiệu quả đã được nhiều quốc gia áp dụng là mô hình trạm trung chuyển bán ngầm.
“Phần nổi được thiết kế làm cảnh quan đô thị hoặc văn phòng, trong khi phần chìm sẽ là trạm ép. Từ các trạm trung chuyển sẽ có các xe container để đưa thùng rác được ép kín về các trạm xử lý. Giải pháp này hạn chế được các tác động rất lớn. Trong các trạm trung chuyển rác này sẽ đi kèm các giải pháp thu gom và xử lý mùi, về mặt công nghệ có sẵn. Xử lý luôn nước rỉ rác từ trong quá trình ép.”
Cùng với nâng cấp hạ tầng, việc số hoá quy trình quản lý chất thải rắn cũng được đề xuất như một giải pháp cấp tiến. Số hoá toàn bộ quy trình từ khâu phát sinh – thu gom – tập kết – trung chuyển – xử lý. Qua đó, có thể theo dõi lộ trình, khối lượng rác một cách chính xác, khoa học, từ đó đưa ra phương án điều phối phù hợp, giảm tải cho các điểm tập kết và tăng hiệu quả vận hành.
Trạm trung chuyển rác Tân Hoá thường xuyên quá tải khiến người dân sinh sống quanh đây ngán ngẩm
Thực tế cho thấy, khi đầu tư bài bản, trạm trung chuyển rác vẫn có thể giảm thiểu rõ rệt tác động đến cộng đồng. Tại trạm Phạm Văn Bạch (quận Tân Bình), việc đầu tư hệ thống ép kín đã cải thiện môi trường đáng kể.
Trao đổi cùng ông Nga, người dân sống quanh khu vực hơn 20 năm, ông chia sẻ: “Thời đó, bô rác đơn sơ chứ không như bây giờ, dân ở đông đúc rồi mùi hôi bốc lên. Sau này mới làm nhà máy ép rác giảm bớt mùi hôi.”
Trường hợp này cho thấy, giải pháp không nằm ở việc loại bỏ trạm trung chuyển mà là cách cải tạo, vận hành và quản lý chúng một cách hiệu quả. Trong bối cảnh phát triển đô thị hiện đại, TP.HCM không thể chỉ chú trọng tốc độ đô thị hoá mà phải đi kèm với các giải pháp bảo vệ môi trường.
Bài toán xử lý rác – đặc biệt tại các trạm trung chuyển – cần được nhìn nhận như một mắt xích quan trọng trong chuỗi quản lý chất thải đô thị.
Cải tiến công nghệ, nâng cấp hạ tầng, số hoá quy trình và minh bạch trong quản lý là con đường khả thi để giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giữ gìn môi trường sống cho thành phố hôm nay và mai sau.
