Thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới trải qua tuần biến động mạnh

Nhóm năng lượng gây chú ý đặc biệt cho các nhà đầu tư khi giá hai mặt hàng dầu thô tăng vọt 12-13% - nối dài đà tăng sang tuần thứ hai. Trong khi đó, trên thị trường nguyên liệu công nghiệp, giá đường rơi xuống mức thấp nhất trong vòng 4 năm trở lại đây.

Giá dầu tăng đột biến lên mức cao nhất trong vòng hơn 4 tháng

Kết thúc tuần giao dịch vừa qua, thị trường năng lượng chứng kiến đà tăng mạnh mẽ của hầu hết các mặt hàng chủ chốt trong nhóm. Trong đó, giá dầu mở rộng đà tăng sang tuần thứ hai liên tiếp với động lực chính từ những biến động địa – chính trị. Cụ thể giá dầu WTI tăng vọt hơn 13%, lên mức 72,9 USD/thùng - mức cao nhất trong vòng hơn 4 tháng trở lại đây, trong khi dầu Brent cũng ghi nhận mức tăng trên 11%, chạm mốc 74,23 USD/thùng.

Động lực chính thúc đẩy đà tăng giá dầu tuần qua đến từ căng thẳng địa chính trị leo thang tại Trung Đông. Căng thẳng giữa Israel và Iran bùng phát vào cuối tuần đã làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gián đoạn nguồn cung dầu, đặc biệt tại các tuyến hàng hải trọng yếu như eo biển Hormuz, tuyến đường xuất khẩu dầu quan trọng của nhiều nước vùng vịnh. 

Ngoài ra, động thái bất ngờ từ phía Chính phủ Mỹ khi rút nhân viên khỏi Đại sứ quán tại Baghdad (Iraq) cùng một số nước Trung Đông khác, đồng thời chuẩn bị các phương án sơ tán khỏi các cơ quan ngoại giao với lý do rủi ro an ninh gia tăng, càng làm gia tăng tâm lý bất ổn trên thị trường dầu mỏ.

Trước đó, mối quan hệ giữa Mỹ và Iran, nước láng giềng với Iraq, đã căng thẳng trở lại xoay quanh chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran. Hai nước vẫn không thể tìm được tiếng nói chung về hoạt động làm giàu uranium của Iran và phản ứng từ hai phía đều đang cho thấy sự mất dần kiên nhẫn và mong muốn hướng tới một thỏa thuận mới thay thế thỏa thuận đạt được năm 2018. 

Nếu đàm phán giữa hai bên đổ vỡ và một thỏa thuận mới không thể được ký kết, nguồn cung từ Iran, nước có sản lượng dầu thô cao thứ ba nhóm OPEC, sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ các lệnh trừng phạt của Nhà Trắng.

Bên cạnh đó, những tín hiệu tích cực từ vòng đàm phán thương mại cấp cao giữa Mỹ và Trung Quốc tại London cũng góp phần củng cố tâm lý thị trường trong nửa đầu tuần. Theo thỏa thuận vừa đạt được, Trung Quốc sẽ dỡ bỏ các rào cản xuất khẩu đất hiếm và nam châm sang Mỹ, trong khi Mỹ tiếp tục cho phép sinh viên Trung Quốc học tập tại các trường đại học Mỹ; đồng thời, hai bên thống nhất phần nào khôi phục lại các mức thuế quan đã được nhất trí tại Geneva hồi tháng 5

Việc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới - hai nguồn cầu dầu lớn nhất toàn cầu đạt được tiến triển trong đàm phán đã hỗ trợ đà tăng của giá dầu, khi kỳ vọng về sự phục hồi thương mại và nhu cầu năng lượng được củng cố. Tuy nhiên, tâm lý thận trọng vẫn chi phối thị trường do nhà đầu tư còn lo ngại về khả năng hai nước đạt được một thỏa thuận toàn diện, lâu dài, cũng như những bất ổn còn tồn tại trong quan hệ thương mại song phương.

Áp lực nguồn cung tiếp tục đè năng lên giá đường

Trái ngược với xu hướng chung trên thị trường, nhóm nguyên liệu công nghiệp ghi nhận lực bán áp đảo trên hầu hết các mặt hàng chủ chốt trong nhóm. Trong đó, giá đường 11 giảm hơn 2% về mức 355 USD/tấn, mức thấp nhất trong gần 4 năm trở lại đây. 

Nguyên nhân chính kéo giá đường lao dốc là triển vọng nguồn cung toàn cầu tiếp tục dồi dào trong niên vụ 2025–2026. Tại Ấn Độ, Bộ Nông nghiệp nước này cho biết sản lượng đường dự kiến tăng tới 19% so với cùng kỳ năm trước, đạt 35 triệu tấn, nhờ diện tích trồng mía được mở rộng và điều kiện thời tiết thuận lợi. Dự báo của Cục Khí tượng Ấn Độ (IMD) cho thấy lượng mưa từ tháng 6 đến tháng 9 năm nay sẽ cao hơn trung bình dài hạn, tạo điều kiện thuận lợi cho các vùng trồng mía trọng điểm.

Tại Thái Lan, nước xuất khẩu đường lớn thứ hai thế giới sau Brazil, Văn phòng Ủy ban mía và đường dự báo sản lượng đường niên vụ 2025–2026 đạt 10,05 triệu tấn, nhỉnh hơn so với vụ trước. Dù số liệu này có thể được điều chỉnh sau mùa mưa kết thúc vào tháng 9, triển vọng nguồn cung vẫn được đánh giá là ổn định và bền vững.

Tại Brazil, báo cáo của UNICA dự kiến công bố trong tuần này cũng cho thấy sản lượng mía nghiền tại khu vực Trung Nam trong nửa cuối tháng 5 tăng 1,2% so với cùng kỳ, đạt 45,91 triệu tấn; sản lượng đường tăng 4,7% lên 2,84 triệu tấn. Dù sản lượng tích lũy từ đầu vụ vẫn thấp hơn 13% so với cùng kỳ năm ngoái, đây là sự cải thiện đáng kể so với mức giảm 23% ghi nhận hồi đầu vụ. Điều kiện thời tiết tại bang São Paulo - vùng trồng mía lớn nhất Brazil tiếp tục thuận lợi với lượng mưa và nhiệt độ cao hơn trung bình, hỗ trợ cây mía phát triển dù có thể làm chậm tiến độ thu hoạch.

Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ đường toàn cầu tiếp tục suy yếu, góp phần kéo dài đà giảm của giá đường. Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu đường lớn nhất thế giới, ghi nhận lượng nhập khẩu trong 4 tháng đầu năm chỉ đạt 280.000 tấn, giảm mạnh 77,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Tại Mỹ, nhập khẩu đường cũng giảm tới 24% trong cùng kỳ.