Tài xế taxi đấu tranh để có quyền nghỉ đi vệ sinh mà không bị phạt

Thành phố New York gắn liền với hình ảnh những chiếc taxi vàng biểu tượng, nối đuôi nhau chạy dài dọc theo các đại lộ của Manhattan xa đến tận chân trời.

Tuy nhiên, một vấn đề mà nhiều hành khách có thể không nghĩ đến là việc các tài xế taxi và dịch vụ gọi xe như Uber, Lyft, có thể nghỉ ngơi để đi vệ sinh như thế nào.

Nhiều tài xế — người thường làm việc theo ca mệt mỏi kéo dài 12 giờ — đã hơn 40 hoặc 50 tuổi và đang gặp phải các vấn đề về tuyến tiền liệt, bệnh thận, bệnh tiểu đường và huyết áp cao.

Dù các tài xế có thể sử dụng nhà vệ sinh công cộng tại các thư viện, bệnh viện, nhà thờ và công viên, nhiều người vẫn lo sợ về những khoản phạt nặng mà họ có thể phải gánh chịu trong lúc vội vàng đỗ xe — và điều đó đã khiến một số người chỉ dừng lại trên đường và sử dụng cửa xe làm nơi che giấu khi họ cần giải quyết nhu cầu cá nhân.

Các tài xế cho biết mức phạt cho việc đỗ xe trái phép khi đi vệ sinh có thể lên tới 200 đô la.

Tài xế Babu cho biết mình từng tấp xe vào gần ga Penn Station để sử dụng nhà vệ sinh, nhưng khi quay lại, đã thấy một vé phạt trên kính xe.

“Tôi đỗ xe ở đây để đi vệ sinh, chỉ trong một giây thôi, họ đã phạt tôi 150 đô la. Họ không hề khoan nhượng”.

Tình trạng này không phải là hiếm gặp.

Một tài xế khác chia sẻ: “Tôi chỉ đỗ xe trong một phút, không hiểu sao ai đó đã chụp ảnh rồi gửi lên Ủy ban Taxi và Limousine hoặc Sở Giao thông Vận tải. Tôi lại bị phạt”.

Ông Fernando Mateo thuộc Liên đoàn Tài xế Taxi Bang New York, tổ chức này đang dẫn đầu chiến dịch và đại diện cho 30.000 tài xế, phần lớn trong số đó làm việc cho các dịch vụ gọi xe, đang kêu gọi chính quyền thành phố thể hiện sự cảm thông.

“Khi bạn có vấn đề về tuyến tiền liệt, tiểu đường hay thận, và bạn phải ngồi suốt 12 tiếng đồng hồ, khi cần đi vệ sinh thì phải đi thôi”.

Tiến sĩ Paul Tallaj, Giám đốc Y tế của liên đoàn, cho biết, nhiều tài xế taxi chịu đựng các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cần phải vào nhà vệ sinh thường xuyên và họ cần thời gian và không gian để giải quyết nhu cầu cá nhân mà không bị phạt. Việc ngăn cản họ tiếp cận là một vấn đề sức khỏe cộng đồng, và các khoản phạt chỉ làm tăng thêm căng thẳng của họ. Điều này phải được giải quyết ngay lập tức.

Một giải pháp được đề xuất là cấp giấy phép đặc biệt cho tài xế, để họ đặt trên bảng điều khiển khi cần đi vệ sinh trong vòng 10 phút, cho phép họ dừng tạm thời tại những điểm vốn bị cấm, chẳng hạn như làn đường dành cho xe buýt, giúp các nhân viên kiểm soát giao thông tạm dừng việc ghi vé phạt. Tuy nhiên, biện pháp này không thể giúp họ tránh khỏi những vé phạt tự động từ các camera gắn trên xe buýt.

Theo ông Mateo, Liên đoàn đã cố gắng vận động các tiệm cắt tóc, nhà hàng và doanh nghiệp nhỏ cho phép tài xế taxi vào sử dụng nhà vệ sinh. Nhưng khi họ quay ra, chỉ trong vài phút, họ đã bị phạt. Và giờ đây, các khoản phạt này còn được tự động hóa.

“Những gì họ đang làm với tài xế là quá bất công. Tài xế đang bị tra tấn vì không thể dừng lại để đi vệ sinh khi cần thiết”.

Theo các phương tiện truyền thông, trong tình thế tuyệt vọng, một số tài xế đã buộc tiểu tiện phải ngay cạnh xe của họ, dẫn đến nguy cơ bị phạt vì hành vi đi vệ sinh nơi công cộng.

Ông Fernando cảnh báo: Nếu bị bắt gặp khi đang tiểu tiện bên cạnh xe, các tài xế có thể bị buộc tội “phơi bày cơ thể không đứng đắn” và khi đó họ có nguy cơ bị tước bằng lái. Vì vậy, điều chúng tôi yêu cầu thành phố là cấp phép để khi tài xế cần sử dụng nhà vệ sinh, họ có thể đặt giấy phép đó trên kính chắn gió và có 10 phút để giải quyết nhu cầu thiết yếu của mình trước khi quay lại.

Tài xế taxi Dorjee Nangyal, 49 tuổi, cho biết ông rất mong có thể dừng xe mà không bị phạt, vì một vé phạt có thể lấy đi toàn bộ thu nhập của ông trong một ngày.

Ông Nangyal chia sẻ khi đang đợi khách trước ga Grand Central ở Manhattan: “Cảnh sát phạt ngay nếu tôi rời xe. Nếu tôi đi vệ sinh, tôi sẽ bị phạt. Tôi đã bị phạt quá nhiều lần rồi”.

Một ý tưởng khác là thành phố có thể cho công đoàn thuê một khu đất như bãi đỗ xe ở Mott Haven để đặt các nhà vệ sinh di động cho tài xế.

Người phát ngôn của Ủy ban Taxi và Limousine (TLC), ông Jason Kersten, thừa nhận đây là vấn đề nghiêm trọng và đang tìm cách mở rộng quyền tiếp cận nhà vệ sinh cho tài xế. Họ hợp tác với Bộ Giao thông Vận tải để thiết lập các điểm dừng nghỉ dành riêng cho taxi và xe dịch vụ nhằm đảm bảo điều kiện lao động nhân đạo cho tài xế.

Hỗ trợ này cần được triển khai sớm, nhất là khi ngày càng có nhiều nơi bắt khách hàng trả phí để sử dụng nhà vệ sinh.

Một tài xế than thở cho biết: “Kiếm sống đã khó rồi, giờ còn phải lo bị phạt chỉ vì mua một ly cà phê hay đi vệ sinh”.

Còn tại Việt Nam, tình trạng thiếu bãi đỗ xe là một vấn đề lớn. Nhiều tài xế taxi và xe dịch vụ phải đậu xe ngổn ngang trên đường, lấn chiếm lòng đường và hẻm nhỏ, gây khó khăn cho giao thông.

Việc thiếu bãi đỗ xe an toàn cùng các tiện ích cơ bản có thể gián tiếp ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc của họ.

Được biết, tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, có nhiều điểm dừng chân được thành lập để phục vụ tài xế xe ôm công nghệ và truyền thống. Những địa điểm này thường cung cấp ghế ngồi, trà đá miễn phí, WiFi, nhà vệ sinh sạch sẽ, và dịch vụ bảo dưỡng xe với mức phí ưu đãi. Mô hình này không chỉ giúp tài xế nghỉ ngơi mà còn là không gian để họ kết nối, chia sẻ kinh nghiệm và giải quyết các vấn đề trong nghề.

Hiện tại, TP.HCM đã có khoảng 10 điểm dừng chân như vậy, được thành lập bởi Liên đoàn Lao động thành phố và các đơn vị liên quan. Mô hình này đang được nhân rộng để đáp ứng nhu cầu của ngày càng nhiều tài xế.

Trong khi đó, các điểm dừng chân dành riêng cho tài xế taxi không nhiều, họ thường sử dụng các địa điểm công cộng như trạm xăng, trung tâm mua sắm, hoặc nhà hàng để đáp ứng nhu cầu cơ bản như vệ sinh và nghỉ ngơi.

Mô hình điểm dừng chân cho tài xế công nghệ có thể là một giải pháp hiệu quả để hỗ trợ cả tài xế taxi và công nghệ trong tương lai.