Núi rác chắn ngang dự án cao tốc, địa phương loay hoay xử lý

Đến phường Ba Láng, quận Cái Răng, nơi bãi rác Đông Thạnh đã đóng cửa, vết tích hầu như vẫn còn nguyên vẹn. Mặc dù đã “ngủ yên” 23 năm, nhưng bãi rác nhấp nhô như ngọn núi, xác rác chưa phân hủy, mùi hôi đã nhẹ dần. Người dân tận dụng đất tại bãi rác để trồng rau, trồng ớt.

Trong quá khứ, bãi rác này từng rộng 5 hecta, sâu 7m. Những năm 2000, nhận thấy bãi rác có nguy cơ quá tải, Cần Thơ đã có quy hoạch bãi rác 20 hecta ở xã Tân Long, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, cách Cần Thơ khoảng 18km để giảm gánh nặng cho bãi rác Đông Thạnh. Bãi rác Đông Thạnh sau đó đã được cắt ngọn, vận chuyển đến bãi rác Tân Long để giảm bớt ô nhiễm môi trường.

Tuy nhiên chỉ được 1 phần, đến nay, bãi rác Đông Thạnh vẫn còn rất nhiều rác bên dưới mà theo ước tính của ngành môi trường thì rơi vào khoảng 30.000 tấn, chủ yếu là rác sinh hoạt và đất mùn. Phần đất của bãi rác này hiện đã được Công ty CP Đô thị Cần Thơ bàn giao lại cho Trung tâm Quỹ đất thành phố quản lý.

Ông Nguyễn Thạch Em, Giám đốc Công ty CP Đô thị Cần Thơ cho biết, phương án di dời đã nằm ngoài trách nhiệm của đơn vị này. "Công ty CP Đô thị Cần Thơ hiện giờ không còn chức năng xử lý nữa mà chỉ thực hiện thi công thu gom rác trên địa bàn mà thôi. Đây là trách nhiệm của Chủ đầu tư cao tốc Cần Thơ – Cà Mau, Chủ đầu tư sẽ có phương án di dời như thế nào đó. Chứ đơn vị chúng tôi hiện nay chỉ làm làm thuê, ai thuê thu gom, tập kết về địa điểm nào thì chúng tôi làm như thế đó. Nên về khâu xử lý bãi rác này, đơn vị không chủ động."

Theo thiết kế, tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau với dự án thành phần Cần Thơ – Hậu Giang bắt đầu từ nút giao IC2 đến quốc lộ 1 (dài 7km) sẽ nằm ngay trên một phần bãi rác này. Để cao tốc có thể băng ngang, một phần của bãi rác phải được di dời, xử lý, nhà thầu mới có thể thi công.

Ông Bùi Quốc Quân – Giám đốc quản lý dự án cao tốc thành phần đoạn Cần Thơ – Hậu Giang cho biết, bãi rác này thật sự chưa đến mức ảnh hưởng đến tiến độ của dự vì chỉ vướng 150 m. Tuy nhiên về nguyên tắc, hiện trạng mặt bằng chưa bàn giao sạch nên công tác xử lý phải có sự đồng ý của địa phương.

Ông Bùi Quốc Quân thông tin: "Thực sự thì dự án chỉ đi qua phần ria mép của bãi rác, giải pháp là kiến nghị vét sang bên cạnh bãi rác hiện hữu nhưng phải có sự đồng ý của địa phương. Di dời cả bãi rác là 1 vấn đề lớn mà trong giai đoạn này không xử lý. Tuy có ảnh hưởng, nhưng không nhiều chỉ 150m. Cần giải pháp tổng thể thì chưa và chúng tôi tổ chức cuộc họp với địa phương để đề xuất giải pháp."

Theo ngành môi trường, số rác hiện hữu tại bãi rác Đông Thanh chủ yếu là rác sinh hoạt và đất mùn, chỉ có thể di dời, đem chôn, hoặc đốt. Tuy nhiên, với công nghệ xử lý rác hiện tại trên địa bàn thành phố thì nhà máy chỉ đốt phần rác đốt được, còn đất mùn thì phải chuyển đi nơi khác. Phần đất mùn này có thể tận dụng để san lấp một số công trình. Ông Bùi Quốc Quân – Giám đốc quản lý dự án cao tốc thành phần đoạn Cần Thơ – Hậu Giang cho biết, số mùn này cũng phải được vét cạn để đưa cát vào cho đúng với kỹ thuật công trình:

"Chúng ta phải vét sạch lượng mùn này để lấp cát cho đúng với nguyên tác và kỹ thuật. Mùn này nó không phải là vật liệu có thể tận dụng để làm đường."

Dự án cao tốc thành phần đoạn Cần Thơ – Hậu Giang qua TP Cần Thơ đã được địa phương bàn giao mặt bằng thi công (đoạn tuyến nối từ cảng Cái Cui đến Quốc lộ 1) với tỷ lệ mặt bằng sạch đến 98%. Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận đã chỉ đạo Nhà thầu xây lắp khẩn trương huy động thiết bị, nhân sự để triển khai thi công. Đến nay đã hoàn thành đào nền đường đạt 7km/9,25km chiều dài tuyến nối.

Sau khi xuất hiện vướng mắc bãi rác cũ tại phường Ba Láng, quận Cái Răng, Ban QLDA Mỹ Thuận đã có đề nghị TP Cần Thơ nhanh chóng có phương án xử lý di dời để không ảnh hưởng môi trường, mỹ quan chung cũng như công tác triển khai thi công Dự án đảm bảo chất lượng và tiến độ hoàn thành đưa vào khai thác đoạn tuyến nối vào cuối năm 2025.