Mùa hè, mùa của gián đoạn du lịch hàng không

Trước thực tế trên, chính phủ đang lên kế hoạch phải đẩy nhanh việc cải tổ toàn bộ hệ thống.

Mùa du lịch hè bắt đầu với kỳ nghỉ cuối tuần Ngày Tưởng niệm vào cuối tháng 5, khi riêng hãng United Airlines dự kiến vận chuyển nhiều hơn 300.000 hành khách so với năm trước.

Cho đến hiện tại, mọi việc diễn ra khá suôn sẻ, không có nhiều sự cố lớn. Deborah Rice, hành khách có mặt tại sân bay cho biết:

“Tôi đã đọc tin là sân bay sẽ rất đông, nên tôi đến đây sớm khoảng hai tiếng.”

“Và tình hình thế nào rồi?”

“Cho đến giờ thì mọi thứ đều ổn, chưa gặp vấn đề gì.” 

Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) dự báo lượng hành khách kỷ lục trong kỳ nghỉ lễ và mùa hè bận rộn nhất trong 15 năm, với đỉnh điểm vào cuối tháng 7. Trong khi đó, các chuyên gia cảnh báo tình trạng thiếu nhân sự và sự cố hạ tầng có thể làm phức tạp hoạt động.

Bộ Giao thông Vận tải và Cục Hàng không Liên bang Mỹ đang có những kế hoạch để xử lý các vấn đề tại sân bay và kiểm soát không lưu, nhưng việc cải tổ toàn diện hệ thống kiểm soát không lưu sẽ mất ít nhất từ 3-4 năm tới.

Cục Hàng không Liên bang đã yêu cầu các hãng giảm khoảng 25% số chuyến bay tại sân bay quốc tế Newark so với đầu tháng 4. Sau ngày 15/6, khi việc thi công đường băng kết thúc, một số chuyến bay có thể trở lại, nhưng sân bay vẫn bị giới hạn số chuyến ít hơn trước.

Ông, Sean Duffy, Bộ trưởng Giao thông Mỹ, cho biết: “Chúng tôi không làm vậy để làm phiền hay trì hoãn hành khách. Chúng tôi làm vậy để bảo đảm an toàn. Khi hệ thống gặp sự cố, chúng tôi buộc phải làm chậm lại mọi thứ – và đó chính là điều đang diễn ra tại Newark: giảm tần suất bay cho đến khi có đủ nhân lực và hệ thống hoạt động ổn định.”

Les Abend, một cơ trưởng đã nghỉ hưu của hãng American Airlines, từng lái máy bay Boeing 777, cho biết các vấn đề đang xảy ra gần đây tại sân bay Newark có thể "bắt đầu lan sang các cơ sở khác".

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng Mỹ hiện đã có hệ thống kiểm soát không lưu thế hệ mới (NextGen) nhưng vấn đề nằm ở cơ sở hạ tầng cung cấp dữ liệu.

Những sự cố như mất liên lạc kiểm soát không lưu xảy ra tại Newark có thể tạo ra "hiệu ứng domino" ảnh hưởng đến các chuyến bay ở những nơi khác.

Thêm vào đó là tình trạng thiếu nhân viên kiểm soát không lưu  cộng với các cơn bão mùa hè là các yếu tố khiến gián đoạn hoạt động tại các sân bay.

Ông David Soucie, chuyên gia an toàn hành không, nêu quan điểm: “Vấn đề lớn nhất là yêu cầu cực kỳ khắt khe đối với nghề kiểm soát viên không lưu. Bạn phải là người giỏi nhất, sáng suốt nhất. Và thậm chí, nếu bạn trên 30 tuổi thì không được phép nộp đơn xin việc. Quá trình tuyển chọn, đào tạo và giữ chân nhân sự phù hợp mất rất nhiều năm.”

Theo ông Tomasz Pawliszyn – CEO của AirHelp, một dịch vụ trực tuyến giúp hành khách yêu cầu bồi thường khi hành trình bị gián đoạn, dù việc sân bay đông đúc và máy bay chật kín luôn mang lại phiền toái nhất định thế nhưng phần lớn hành khách vẫn sẽ tiếp tục các chuyến đi.

Một hành khách chia sẻ: “Tôi sống bằng niềm tin chứ không sợ hãi. Tôi luôn cảm thấy mình được bảo vệ, thế nên tôi cứ tiếp tục đi du lịch.”

Theo báo cáo triển vọng du lịch mùa hè 2025 của Hopper, giá vé máy bay nội địa hiện đã giảm khoảng 3% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2021, khoảng 265 USD cho vé khứ hồi. Giá vé đến châu Âu cũng giảm khoảng 8% so với năm 2024.

Bà Berg, chuyên gia kinh tế của Ứng dụng du lịch Hopper, dự đoán hoạt động hàng không vào mùa hè sẽ diễn ra bình thường, có thể đông ít hơn vào những ngày cao điểm vì mọi người sẽ chọn bay vào những ngày rẻ hơn trong tuần.

“Người Mỹ hiện đang cảm nhận rõ những khó khăn kinh tế. Nhưng điều chúng tôi nghe được từ người tiêu dùng là, dù có cắt giảm chi tiêu, họ vẫn ưu tiên dành tiền cho việc đi du lịch. Bên cạnh đó, chúng ta đang chứng kiến giá vé máy bay mùa hè thấp hơn so với năm ngoái, ít nhất là đến thời điểm hiện tại”.

Theo Cục Hàng không Liên bang Mỹ, tính đến nay, ngày có lưu lượng hàng không cao nhất tại Mỹ trong năm nay là ngày 17/4 với hơn 54.000 chuyến bay. FAA dự báo sẽ có ít nhất 6 ngày nữa vượt mốc 54.000 chuyến bay từ nay đến cuối tháng 8.

Trong ba tháng 6, 7 và 8, United Airlines dự kiến sẽ vận chuyển gần 50 triệu hành khách, tăng khoảng 3 triệu so với mùa hè năm ngoái.Dù có nhiều yếu tố khó lường trong mùa hè này, các chuyên gia cho rằng việc tuân theo một số mẹo đơn giản có thể giúp giảm thiểu tối đa sự gián đoạn.

Ông Tomasz Pawliszyn – CEO của AirHelp cho biết: Chọn bay thẳng sẽ giúp giảm lo lắng về nguy cơ lỡ chuyến nối. Ông cũng khuyên nên bay vào buổi sáng và tránh cuối tuần.

Còn tại Việt Nam, theo Cục Hàng không Việt Nam, từ giữa tháng 5 đến giữa tháng 8 năm nay, các hãng hàng không trong nước dự kiến khai thác gần 69.000 chuyến bay với trung bình 745 chuyến/ngày, cung cấp khoảng 14 triệu ghế. Con số này tăng lần lượt 21% về số chuyến và 18% về số ghế so với cùng kỳ năm 2024.

Trong lịch bay mùa hè 2025 (30/3-25/10/2025), Cục Hàng không Việt Nam đã hoàn tất việc xác nhận giờ cất hạ cánh (slot) cho các hãng khai thác tại các sân bay. Về cơ bản, hạ tầng tại các cảng hàng không vẫn đáp ứng tốt nhu cầu khai thác của cả hãng nội địa lẫn quốc tế, hiện không phát sinh liên quan đến công tác điều phối slot.

Khảo sát trên trang web của các hãng hàng không như Vietnam Airlines, Vietjet..., nhiều đường bay nội địa hiện có mức giá thấp hơn so với mùa hè năm ngoái.

Một trong những nguyên nhân giúp giảm chi phí là các hãng hàng không tăng cường khai thác các chuyến bay đêm, giúp tối ưu đội tàu bay và hạ giá thành vận hành.

Các chuyên gia lưu ý rằng mức giá máy bay rẻ chủ yếu áp dụng cho các chuyến bay khởi hành vào cuối giờ chiều hoặc tối muộn. Do đó, hành khách hãy chủ động lên kế hoạch sớm để tận dụng tối đa những ưu đãi.