Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   
Podcast

Lấp lỗ hổng né thuế thương mại điện tử xuyên biên giới (Bài 1): “Lỗ hổng” không thể xem nhẹ

Nhóm PV: Thứ sáu 22/04/2022, 10:11 (GMT+7)

Hàng tỷ USD là doanh thu ước tính mỗi năm của 15 tập đoàn công nghệ xuyên biên giới đang hoạt động tại Việt Nam. Thế nhưng, chỉ có hơn 1.000 tỉ đồng tiền thuế Việt Nam thu được từ các tập đoàn này. Những “lỗ hổng” né thuế nằm ở đâu?

 

 

Một chiếc máy tính gọn nhẹ kết nối Internet, một góc bàn làm việc nhỏ, anh Nguyễn Văn Hướng, 32 tuổi, sinh sống tại Hà Nội vừa hoàn thành công việc sáng tạo, viết phần mềm cho các nhà cung cấp nước ngoài:

"Mình làm lập trình viên cho một công ty tại Hà Nội, nhưng ngoài ra làm thêm công việc sáng tạo, viết phần mềm. Một tháng trung bình mình kiếm được xấp xỉ $4.000 từ công việc này. Số tiền này mình sẽ được nhận qua tài khoản", anh Hướng cho biết.

Trung bình mỗi năm, công việc làm thêm này có thể giúp anh thu về khoảng $50.000 một năm, tức khoảng 1 tỷ đồng. Mức thu nhập khá, thế nhưng khi được hỏi về nghĩa vụ kê khai, nộp thuế, anh Hướng e ngại trả lời: vẫn chưa thực hiện do …. quên!!!

Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Hà Nội chia sẻ, những năm gần đây, nhiều cá nhân, tổ chức có doanh thu “khủng” từ các nhà cung cấp nước ngoài lớn cũng có tình trạng “quên” đóng thuế hoặc “cố tình” không đóng thuế. Chỉ đến khi ngành thuế truy thu, những con số khiến người nghe giật mình:  

"Những năm trước ở Hà Nội, một cá nhân Việt Nam viết phần mềm cho các nhà cung cấp nước ngoài thì truy thu thuế lên tới là gần 30 tỷ đồng. Rõ ràng cái phát sinh nó rất là nhiều. Hoặc tại TP. Hồ Chí Minh đã truy thu thuế của hàng chục tỷ đồng đối với các cá nhân hiện nay không kê khai thuế hoặc là kê khai thuế không đầy đủ thông qua bán hàng hoặc thông qua các dịch vụ phần mềm viết trò chơi cung ứng khác", bà Cúc nói.

Kiếm hàng tỷ USD từ Việt Nam, nhưng các công ty công nghệ xuyên biên giới mới chỉ nộp phần nhỏ tiền thuế nhà thầu.

Kiếm hàng tỷ USD từ Việt Nam, nhưng các công ty công nghệ xuyên biên giới mới chỉ nộp phần nhỏ tiền thuế nhà thầu.

Không chỉ có các cá nhân, tổ chức tại Việt Nam đang “hốt bạc” từ các hoạt động từ nền tảng xuyên biên giới mà nhiều nhà cung cấp nước ngoài cũng chưa thực hiện trách nhiệm về thuế, cũng như trách nhiệm tuân thủ các quy định quản lý nội dung khác, như lĩnh vực cung cấp dịch vụ OTT xuyên biên giới.

Chính thức có mặt ở thị trường Việt Nam từ năm 2016, Netflix - nền tảng xem phim trực tuyến nổi tiếng đã đặt trụ sở tại hơn 190 quốc gia. Với mức phí thuê bao 180.000 - 260.000 đồng/tháng, ước tính Netflix thu về hàng trăm tỷ đồng/năm. Miếng bánh “màu mỡ” là vậy, song số thuế  thu được từ nền tảng này khá ít ỏi.

Việc này đã tạo ra sự bất bình đẳng khi tập đoàn lớn bỏ túi hàng tỷ USD nhưng đóng thuế nhỏ giọt, trong khi doanh nghiệp trong nước đang chịu nhiều loại thuế như thuế bản quyền (10%), thuế giá trị gia tăng (5%) và thuế thu nhập doanh nghiệp (hơn 20%).  

 

Bà Ngô Thị Bích Hiền, Giám đốc Công ty BHD- hoạt động trong lĩnh vực truyền thông, phân phối và hợp tác sản xuất các chương trình truyền hình và điện ảnh, kiến nghị: "Phải có một cái công bằng đối với các doanh nghiệp nước ngoài để cái tiền thu vào của họ thì họ cũng phải có trách nhiệm, chứ không phải bây giờ toàn bộ lợi nhuận thu được ở thị trường Việt Nam là họ thu về hết, họ không phải chi phí bất kể một cái nào cả thì đấy là một cái rất khó khăn cho doanh nghiệp Việt Nam mà chúng tôi làm rồi".

Kiếm hàng tỷ USD từ Việt Nam, nhưng các công ty công nghệ xuyên biên giới mới chỉ nộp phần nhỏ tiền thuế nhà thầu.

Đó chỉ là những “phần nổi” rất nhỏ trong “tảng băng chìm” của hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới. Theo số liệu của Tổng cục thuế, giai đoạn 2018-2021, tổng số thuế thu được từ các nhà cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào khoảng 4.400 tỷ đồng. Trong khi, chỉ riêng doanh thu quảng cáo trực tuyến Việt Nam đã lên tới 1 tỉ USD.

Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho rằng, mỗi năm, các nhà cung cấp nước ngoài thu hàng tỉ USD doanh thu song số tiền thuế Việt Nam thu được từ các tập đoàn này chỉ hơn 1.000 tỉ đồng. Con số này chẳng khác nào “muối bỏ bể” . Đáng nói, số tiền này không phải do họ chi trả, mà buộc các nhà thầu, đại lý phải nộp, kê khai nộp thuế nhà thầu thông qua tổ chức chi trả tại Việt Nam:

"Số thu này chưa tương xứng so với tiềm năng phát triển, tình trạng thất thu thuế là thấy rõ. Về mặt nguyên tắc, tất cả các chủ thể là người Việt Nam có kinh doanh, thu nhập từ hoạt động trên thế giới, nếu ở Việt Nam thì có trách nhiệm và nghĩa vụ đóng thuế cho Chính phủ Việt Nam. Thứ 2, những doanh nghiệp kinh doanh ởViệt Nam, dù có hay không có đại diện thể nhân, pháp nhân ở Việt Nam, nhưng có nguồn thu từ Việt Nam, đều phải có trách nhiệm đóng thuế, nộp thuế theo Luật thuế của Việt Nam. Những ai không nộp thuế đều bị coi là cố tình trốn thuế và cần chịu hình phạt theo đúng quy định của pháp luật", Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho biết.

Suốt thời gian dài, thương mại điện tử trở thành "miếng bánh màu mỡ" cho các nền tảng xuyên biên giới tại Việt Nam, song việc thu thuế vẫn gặp không ít “gian nan”. Nguyên nhân được ông Nguyễn Việt Anh, Chuyên gia Quản trị công cao cấp, Ngân hàng Thế giới (WB) thẳng thắn chỉ ra: "Hiện nay, tôi thấy việc quy định vai trò của các nền tảng số, các trang thương mại điện tử trong việc kê khai nộp thuế thay cho các thương nhân hoạt  động trên sàn thì mới áp dụng với các thương nhân hoạt động trong nước, sàn thương mại hoạt động trong nước, chưa áp dụng với các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới".

Trong khi đó, theo TS Trần Trung Kiên, Khoa Tài chính công, Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước, Đại học Kinh tế TP.HCM, lỗ hổng lớn nhất là khó kiểm soát được giao dịch: "Đối với TMĐT xuyên biên giới thì người cung cấp hàng hóa ở nước ngoài  mà việc chúng ta bắt buộc họ phải tuân thủ thuế cũng như có thông tin về đầy đủ về giao dịch xảy ra là nó rất là khó. Như vậy, lỗ hổng lớn nhất chính là chúng ta không kiểm soát được giao dịch này, đặc biệt là đối với những nhà cung cấp nước ngoài theo diện là bán hàng sàn thương mại điện tử".

Ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội chia sẻ khó khăn trong công tác quản lý thuế

Ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội chia sẻ khó khăn trong công tác quản lý thuế

Còn dưới góc độ của cơ quan quản lý, ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội chia sẻ khó khăn trong công tác quản lý thuế: "Hoạt động thương mại điện tử đặc thù diễn ra trên môi trường mạng, các tổ chức cá nhân thường không có trụ sở cố định, và diễn ra rất đa dạng, với nhiều hình thức thanh toán, với nhiều phương thức giao hàng khác nhau. Và đối với việc cung cấp thông tin của các bên thứ 3 nhiều khi chưa đầy đủ, nhất là thông tin về định danh, địa chỉ, mã số thuế. Do đó, việc rà soát, quản lý thuế gặp không ít khó khăn. Bên cạnh đó, ý thức chấp hành của một số tổ chức, cá nhân chưa tự giác". 

Bộ Tài chính cũng thừa nhận khó khăn không xác định được căn cứ tính thuế; không phân biệt rõ loại thu nhập làm cơ sở đánh thuế. Ví dụ điển hình là doanh thu liên quan đến phần mềm, sản phẩm nội dung thông tin số, các ứng dụng đăng tải trên mạng,... rất khó để xác định số tiền chi trả cho bản quyền, phí dịch vụ hay lợi nhuận kinh doanh.

Nhận diện được thực trạng “thất thu thuế từ hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới”, Bộ Tài chính đã có những động thái nào để bịt “lỗ hổng” này?

Đón xem bài 2: “Dồn lực” vá lỗ hổng thuế”

Nhóm PV/vovgiaothong.vn
Ý kiến của bạn
Giá tour tăng cao, cách nào kích cầu du lịch nội địa?

Giá tour tăng cao, cách nào kích cầu du lịch nội địa?

Mùa du lịch nội địa lớn nhất trong năm sắp bắt đầu. Tuy nhiên, giá tour tăng cao, đặc biệt là giá vé máy bay, đang trở thành thách thức lớn của ngành du lịch, với tỷ lệ người dân chuyển sang đặt tour nước ngoài chiếm tới 60 - 70% trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5.

TP.HCM: Thí điểm xe điện 4 bánh phục vụ du lịch

TP.HCM: Thí điểm xe điện 4 bánh phục vụ du lịch

Xe điện loại từ 5-14 chỗ chở khách tham quan, du lịch khu vực nội đô thành phố. Với mục đích bảo vệ môi trường, hướng tới giao thông xanh, điểm đặc biệt của các chuyến xe điện này là tính linh hoạt khi lưu thông trong nội đô, không bị phụ thuộc vào giờ giấc cao điểm, thấp điểm.

Sinh viên làm thêm: Quản lý như thế nào?

Sinh viên làm thêm: Quản lý như thế nào?

Từ lâu hình ảnh những sinh viên đại học tranh thủ làm thêm ngoài giờ học không còn xa lạ, thậm chí trong một số trường hợp, việc này nhận được sự khích lệ. Vì vậy, đề xuất của Bộ LĐTB&XH quản lý chặt hơn việc đi làm thêm của sinh viên đã thu hút sự quan tâm của dư luận.

Lạm dụng kê khai giá sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp

Lạm dụng kê khai giá sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp

Sau khi Luật Giá được Quốc hội thông qua, hiện Bộ Tài chính đang xây dựng và hoàn thiện Nghị định thi hành Luật Giá nhằm sớm đưa Luật vào cuộc sống. Tuy nhiên, quy định liên quan tới kê khai giá trong Nghị định này đang khiến nhiều doanh nghiệp băn khoăn bởi có điểm bất hợp lý, gây khó cho doanh nghiệp.

NHNN đấu thầu 16.800 lượng vàng miếng

NHNN đấu thầu 16.800 lượng vàng miếng

Hôm nay (22/4), Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tổ chức đấu thầu 16.800 lượng vàng miếng cho 15 tổ chức, doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia, giá tham chiếu 81,8 triệu đồng/lượng.

Giá hàng hoá biến động trái chiều trước loạt rủi ro vĩ mô

Giá hàng hoá biến động trái chiều trước loạt rủi ro vĩ mô

Số liệu Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy, kết thúc tuần giao dịch 15 – 21/4, mặc dù giá hàng hoá biến động rất mạnh nhưng các mức tăng, giảm trái chiều khiến chỉ số MXV-Index chỉ nhích nhẹ 0,05% so với tuần trước đó, lên mức 2.329 điểm. Tuy nhiên, đây vẫn là vùng đỉnh trong 7 tháng qua.

Gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội

Việc chăm lo giải quyết nhu cầu nhà ở cho người dân, đặc biệt là đối tượng thu nhập thấp và công nhân tại các khu công nghiệp luôn được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm và được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.