Làm gì để không "vỡ trận" đăng kiểm dịp cuối năm?

“Những ngày này đăng kiểm tôi thấy thường đông vào đầu tuần. Nhưng người ta bảo sang tháng 12 này sẽ đông xe hơn nên thỉnh thoảng cũng có người tới hỏi chưa đến hạn đăng kiểm có phải đăng kiểm trước không”.

“Tôi thấy xe cũng đăng kiểm đông nhưng làm cũng nhanh, không bị ùn nhiều như thời gian bị thanh tra. Giờ thấy cũng ổn”.

“Mình phải đăng kiểm trước mấy ngày, vì trong thời gian đăng kiểm có sự cố gì mình còn có thời gian để khắc phục. Hiện nay mình thấy vắng nên cho đi đăng kiểm luôn, năm nay mình đăng kiểm hơi sớm”.

Do lo ngại “ùn tắc” khi càng đi vào tháng cao điểm đăng kiểm, nhất là tình trạng “vỡ trận” hồi năm ngoái khi hàng loạt các trung tâm đăng kiểm bị đóng cửa để phục vụ điều tra, hiện nhiều chủ xe đã chủ động sớm mang phương tiện đến kiểm định tại các trung tâm đăng kiểm ở TP.HCM dù chưa đến hạn.

Ghi nhận trong tháng 10, tháng 11, nhu cầu đăng kiểm tại TP.HCM có dấu hiệu tăng trở lại. Tuy vậy tình hình đã không còn quá “nóng” như những tháng đầu năm. Hầu hết xe đến hạn đều xếp hàng bên trong trung tâm đăng kiểm, không còn dừng đậu tràn ra các tuyến đường bên ngoài như trước.

Tuy nhiên, trước cảnh báo của Cục đăng kiểm Việt Nam về khả năng tái diễn ùn ứ khi gần 680.000 ô tô đến hạn kiểm định vào cuối năm nay tại 31 địa phương trên cả nước, nhất là Hà Nội và TP.HCM; ông Đặng Hoàng Phong – Giám đốc trung tâm đăng kiểm 50-07V, quận Bình Tân (TP.HCM) cho biết, đơn vị đã chủ động kêu gọi các chủ phương tiện đi đăng kiểm trước tháng cao điểm, tránh tình trạng nơi thừa, nơi thiếu, do mật độ trung tâm và nhu cầu phương tiện khác nhau.

“Trung tâm đăng kiểm 50-07V từ tháng 10, tháng 11, tình hình lượng xe vào đăng kiểm chưa hết công suất. Mỗi ngày tiếp nhận trung bình 101-102 xe mà công suất 3S làm khoảng 106. Để tránh ùn ứ cuối năm, hiện lượng phương tiện đang thưa thớt thì đề nghị những phương tiện gần hết hạn tranh thủ đi đăng kiểm lúc này, giả sử chỉ còn 1 tháng nữa thì mình đi đăng kiểm trước; không nên để cận khi tất cả lượng phương tiện dồn về có thể xảy ra hiện tượng ùn ứ. TP.HCM có rất nhiều trung tâm đăng kiểm nên lượng phương tiện sẽ dồn vào nơi nào đó mình không đoán trước được”, ông Phong cho biết.

Ông Bùi Hòa An - Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP.HCM cho biết, hiện thành phố có 17/19 trung tâm đăng kiểm hoạt động, 41/53 dây chuyền và 135/197 đăng kiểm viên hoạt động. Công suất tối đa là 2.280 xe/ngày. Sở cũng thừa nhận đa số các đăng kiểm viên đang bị khởi tố, thế nên họ làm việc với tinh thần không ổn định; trong khi lại thiếu hụt nhân sự để bù đắp, do công tác đào tạo trước đây còn nhiều khó khăn.

“Thời gian trước đây nhân sự cho công tác đăng kiểm gần như không tăng bao nhiêu. Một năm tăng khoảng 5-6 người. Lý do thời gian đào tạo một đăng kiểm viên để làm việc là rất lâu, tốn tối thiểu 8-9 năm mới có thể đào tạo một đăng kiểm viên bậc cao để đứng đầu chuyền kí giấy cho các dịch vụ đăng kiểm. Cho nên việc đào tạo đăng kiểm viên hiện nay là rất khó khăn”, ông An cho biết

Để đáp ứng nhu cầu kiểm định của người dân, Sở GTVT TP Hồ Chí Minh đang cố gắng hỗ trợ về mặt vật chất lẫn tinh thần cho các đăng kiểm viên. Riêng việc đào tạo bổ sung nguồn nhân lực, Nghị định 30 mới ban hành cho phép kỹ sư có trình độ kỹ sư trở lên công tác tại các trung tâm bảo trì, bảo dưỡng xe ô tô liên tục trên 24 tháng được đào tạo 3 tháng để làm đăng kiểm viên.

Hiện Cục đăng kiểm đang chuẩn bị mở lớp đào tạo, đến hết tháng 2 tới, TP sẽ có thêm 32 đăng kiểm viên mới, theo danh sách mời gọi các trung tâm, cơ sở bảo dưỡng tham gia đào tạo từ Sở.

Để việc đăng kiểm của người dân sắp tới được nhanh chóng và thuận lợi, ông Bùi Hòa An cũng khuyến cáo: “Khuyến cáo phương tiện trước khi đăng kiểm nên kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng tốt phương tiện theo đúng yêu cầu đăng kiểm; tra cứu trên các thông tin của Cục CSGT, Cục đường bộ Việt Nam xem có bị phạt nguội hay lưu ý gì không, trước khi vào đăng kiểm để tránh làm nhiều lần, tốn thời gian và công sức. Thứ hai, đăng ký qua app đăng kiểm để tìm vị trí thuận lợi cho mình, ở địa phương nào thì có thể đăng kiểm ở địa phương đó”.

Về lâu dài, để ngành đăng kiểm hoạt động ổn định, các ngành đang tính tới việc cho các trạm bảo trì, bảo dưỡng được tham gia kiểm định. Tương tự các trung tâm đăng kiểm hiện có thể thực hiện bảo trì, bảo dưỡng, thay thế phụ tùng cho người dân có yêu cầu với hình thức công khai, minh bạch. Từ đó cải thiện thu nhập cho đăng kiểm viên và trung tâm đăng kiểm, giúp động viên tinh thần cho các đăng kiểm viên. Đồng thời, công tác thanh tra, giám sát cũng đã được Cục đăng kiểm VN (Bộ GTVT) giao về các địa phương, tránh được những việc không tốt trong thời gian qua.

Đừng để người có xe lao đao

Dịp cuối năm này trên cả nước sẽ có rất nhiều ô tô sau thời gian được giãn chu kỳ đăng kiểm sẽ đến thời hạn phải kiểm định trở lại. Ở 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM số lượng xe tới hạn đăng kiểm đều vượt năng lực mà các trung tâm đăng kiểm đang phục vụ. Tình trạng quá tải và ùn tắc tại các trung tâm này hiển nhiên sẽ xảy ra nếu không có các biện pháp ngay từ bây giờ.

Cách đây không lâu, tình trạng tắc nghẽn tại các trung tâm đăng kiểm đã xảy ra gây khốn đốn cho các chủ phương tiện; nhiều thời điểm làm tê liệt hoạt động sản xuất và kinh doanh vận tải; khiến đảo lộn nhiều hoạt động đi lại, sinh hoạt và đời sống của người dân.

Hình ảnh hàng đoàn xe rồng rắn, kéo dài nhiều cây số; người đi đăng kiểm xe cơ giới mắc võng ngủ qua đêm chờ đợi diễn ra khá phổ biến. Các trung tâm đăng kiểm luôn quá tải, khiến người đi đăng kiểm ngao ngán. Đó là chưa kể các tiêu cực nảy sinh như nhiều dây chuyền đăng kiểm hoạt động cầm chừng; kỹ thuật viên không làm việc tích cực. Tình trạng” cò” đăng kiểm xuất hiện ở nhiều nơi.

Đây là những mặt trái tiếp tục xuất hiện sau khi ngành chức năng vào cuộc phanh phui và bắt giữ liên tiếp nhiều đối tượng có hành vi tiêu cực tại các trung tâm đăng kiểm trên cả nước. Chỉ khi Bộ GTVT ban hành thông tư 08, cho phép ô tô đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải khi hết hạn kiểm định sẽ được tự động giãn chu kỳ; hơn 1 triệu phương tiện mới không cần kiểm định tại trung tâm. Tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại các trung tâm đăng kiểm mới được giải quyết.

Nói điều này để thấy, nếu không kịp thời có các điều chỉnh và tính dự báo từ trước, từ xa thì ở nhiều lĩnh vực, nhất là lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới sẽ còn ách tắc và gây xáo trộn đời sống xã hội nhiều lần nữa. Do vậy, ngay lúc này, việc ngành giao thông vận tải cần liên tục khuyến cáo để chủ phương tiện chủ động lịch trình đi đăng kiểm trước và đúng hạn định để tránh quá tải, dồn ứ vào cuối năm. Các trung tâm đăng kiểm cũng cần chuẩn bị đầy đủ nhân lực, trang thiết bị máy móc để sẵn sàng phục vụ khách hàng. Vào dịp cao điểm hay lễ, tết sẵn sàng làm thêm ca thêm buổi để đáp ứng khi nhu cầu tăng cao.

Việc hiện đại hóa dây chuyền đăng kiểm, quy trình đăng kiểm cũng là một yêu cầu bắt buộc khi hiện nay phương tiện có yêu cầu đăng kiểm dịp cuối năm sẽ tăng đột biến. Thao tác đăng ký qua mạng, qua app cũng phải thuận lợi, đơn giản và chắc chắn.

Tránh tình trạng nghẽn mạng, mạng quay vòng vòng hoặc chấp nhận onlione rồi nhưng đến trực tiếp lại báo lỗi. Rồi phải chờ đợi đến lượt để bốc số, vừa mất thời gian lại gây bức xúc thậm chí là to tiếng với người đi đăng kiểm. Đó là chưa kể tình trạng kiểm định quá khắt khe, vượt tiêu chuẩn quy định chung, khiến nhiều xe bị trả về là không thỏa đáng.

Cũng vào cao điểm,nhiều xe có yêu cầu đăng kiểm, tình trạng cò đăng kiểm sẽ xuất hiện. Cơ quan chức năng nên sâu sát, vào cuộc để xử lý rốt ráo; tránh để người của các trung tâm hoặc các đối tượng “ té nước theo mưa”,nhũng nhiễu người đi đăng kiểm.

Với các chủ xe cũng cần nắm rõ thời hạn kiểm định của xe mình. Từ đó chủ động đi đăng kiểm sớm theo các hình thức từ qua mạng đến trực tiếp. Duy trì việc bảo dưỡng, bảo trì để bảo đảm xe đi đăng kiểm là đạt yêu cầu; tránh vì những lỗi nhỏ phải trả về vừa tốn kém lại mất thời gian. Đặc biệt là không độ, chế xe sai quy chuẩn kỹ thuật vừa bị từ chối đăng kiểm lại gây khó cho người đi đường nhất là về đèn, còi xe vv…

Đăng kiểm Việt Nam đã từng rơi vào khủng hoảng như thời gian vừa qua, gây rất nhiều khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội. Do vậy các văn bản quy định chặt chẽ, khoa học, lâu dài mà đã được nhiều quốc gia tiến tiến trên thế giới thực hiện cần được Bộ GTVT và các ngành chức năng nghiên cứu, đề xuất để ban hành và áp dụng.

Tránh để tình trạng như xe cá nhân không kinh doanh vận tải vừa mới xuất xưởng lưu thông chưa đầy 2 năm đã phải đăng kiểm trở lại; vừa gây lãng phí lại thêm cảnh quá tải ở các trung tâm đăng kiểm như đã từng xảy ra thời gian vừa qua./.