ĐBSCL vào cao điểm mùa mưa bão, lo ngại cây xanh đổ ngã bất ngờ

Việc rà soát hệ thống cây xanh có dấu hiệu mục, nghiêng, rễ yếu... để chủ động thay thế cây già yếu là vô cùng cần thiết và phải được làm sớm, thường xuyên.

Khoảng 9 giờ ngày 12/6, mưa giông lớn xảy ra tại TP. Cần Thơ đã gây thiệt hai trên nhiều khu vực. Ở đường Nguyễn Trãi (Q.Ninh Kiều), một nhánh cây lớn bị gió quật gãy, rơi trúng đầu xe taxi đậu bên lề, khiến đầu xe bị móp méo, lúc này không có người trong xe.

Cùng thời điểm trên, tại phường Lê Bình (Q.Cái Răng), gió mạnh làm một cây xanh bị bật gốc và làm sập cổng chào phường văn hóa Lê Bình. Toàn bộ khung sắt và bảng nhôm đổ rạp xuống đường, may mắn không có người và phương tiện đi qua nên không gây thiệt hại.

Đến ngày 13/6, tiếp tục có một cây xanh lớn trên đường Nguyễn Văn Cừ (Q.Ninh Kiều) bật gốc, người dân sinh sống ở đây cho biết, họ đã dự báo một số cây xanh ở khu vực này có khả năng bật gốc rất cao vì bộ rể ăn vào đất nông nên gặp mưa gió thì trụ không nỗi. Anh Trịnh Điền – ngụ quận Ninh Kiều cho biết:

“Theo cảm nhận của tôi, những con đường “nguy hiểm” nhất thời điểm này là Nguyễn Trãi vì hàng cây xanh trên đường này đã được trồng rất lâu, khả năng bị rỗng ruột cao lắm. Đi giữa đường mà nó ngã bất ngờ là không xử lý được, nhất là lúc chở người già hoặc trẻ em. Ngoài ra, đường 3/2, đường Nguyễn Văn Cừ hoặc loạt cây xanh dọc KDC Hồng Phát… cũng có nguy cơ ngã đổ. Tôi nghĩ nên chăm sóc cắt tỉa và nếu cần thì nên thay cây mới cho an toàn”.

Đau lòng hơn, vào ngày 30/5, trên đoạn đường qua khu vực ấp Lưu Cừ 2, xã Lưu Nghiệp Anh, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh có một trận gió lớn đã làm bật gốc cây phượng. Cây ngã đè lên đường dây điện kéo vào nhà dân khiến dây bị đứt, treo lơ lửng trên đường. Khi đó, hai thanh niên điều khiển xe máy đi qua khu vực không phát hiện dây điện nên đã vướng vào dẫn đến tử vong.

Trước đó, vào tháng 2/2025, tại phường 1, TP. Trà Vinh cũng xảy ra một trường hợp cây ngã khiến giao thông một số tuyến đường bị ách tắc. Đây là lần đầu tiên TP. Trà Vinh – nơi được mệnh danh là thành phố xanh mát nhất ĐBSCL xảy ra sự cố cây đổ ngã giữa mùa khô. Hiện tượng này khiến cho người dân thành phố lo ngại bởi địa phương đang sở hữu hơn 14.000 cây xanh, trong đó có 800 cây cổ thụ có tuổi đời hơn 100 năm. Chị Thạch Ngọc Hiền – người dân sống tại P.1, TP.Trà Vinh cho biết:

“Nhiều khi đi đường giông gió nhiều là tấp vô lề không dám đi, mấy loại cây đó nó đè tới xe ô tô mà còn dẹp dúm huống chi ai. Nếu nó già quá nên thay thế cây khác đi”.

Tình trạng cây xanh tét nhánh, bật gốc ngã đổ gây ra nhiều vụ tai nạn thương vong và hư hại về tài sản vẫn thường xuyên diễn ra trong những năm qua. Đáng nói, hiện tượng cây cối đổ ngã khi đang xanh tốt mà không có dấu hiệu khô mục mới chính là mấu chốt nguy hiểm nhất.

Trong nhiều vụ cây ngã đổ, lực lượng chức năng xác nhận thân cây có những khiếm khuyết bên trong nhưng lại không có biểu hiện lạ bên ngoài. Điều này buộc đơn vị quản lý cây xanh phải tiến hành kiểm tra định kỳ để hạn chế tối đa sự cố ngã cây.

Tại TP. Cần Thơ, địa phương này hiện có hơn 25.000 cây xanh đường phố với nhiều chủng loại cây và 41 công viên, vườn hoa với tổng diện tích khoảng 20 hecta. Đối với công tác duy tu bảo dưỡng, các đơn vị quản lý thường tổ chức kiểm tra, cắt tỉa định kỳ. Tuy nhiên, một vài địa phương trong thành phố cũng cho rằng, việc đầu tư hệ thống đường ống nước là nguyên khiến cho bộ rễ của cây bị ảnh hưởng nặng nề dẫn tới nguy cơ bật gốc rất cao.

Ông Phan Thanh Điền - Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Ninh Kiều cho biết giải pháp đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa những sự cố do cây xanh đổ ngã trong mùa mưa này: “Một năm mình cắt tỉa 2 lần, những khu vực cây phát triển nhanh thì cắt tỉa trên 2 lần. Thời gian cắt tỉa là trước mùa mưa từ tháng 3-4, thời gian sau là tầm tháng 9-10. Trên vỉa hè ở quận Ninh Kiều có nhiều hệ thống dùng chung, như: hệ thống cấp nước, hố ga, cống thoát nước và cả dây điện… nên nó ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Khi nhận được phản ánh này, chúng tôi sẽ cho kiểm tra lại hệ thống cây xanh trên đường Nguyễn Văn Cừ, nếu cây nào có khả năng gãy đổ thì sẽ xử lý ngay để đảm bảo an toàn”.

Còn tại TP.Trà Vinh, hiện nay địa phương có gần 14.000 cây tạo bóng mát trên 72 tuyến đường, trong đó có khoảng 800 cây cổ thụ trên 100 tuổi. Việc chăm sóc và đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão cũng được thành phố “rót” mạnh ngân sách nhằm giữ hệ sinh thái tự nhiên cây xanh tại đây.

Giai đoạn năm 2017-2020, TP.Trà Vinh đầu tư 20 tỷ đồng thực hiện dự án “chăm sóc đặc biệt” hàng trăm cổ thụ có dấu hiệu suy yếu. Các biện pháp được triển khai như: bón phân, cải tạo đất, chuyền nước biển (dinh dưỡng) trực tiếp vào thân cây, tháo gỡ bêtông vỉa hè bó sát gốc.

Trước sự cố cây ngã đổ mùa khô vừa qua, công tác “thăm khám” cây xanh tiếp tục được quan tâm. Ông Nguyễn Hồng Nhiên, Phó Đội trưởng Đội công viên cây xanh - Công ty cổ phần Công trình đô thị Trà Vinh cho biết:

“Nếu phát hiện cây có nguy cơ sẽ xử lý, thời tiết bất thường có lốc xoáy là tình huống bất khả kháng, nhưng hằng tuần chúng tôi đều tử tổ đi khảo sát tất cả hệ thống cây xanh, phát hiện nguy cơ là xử lý trong tuần ngay. Việc thăm dò thân cây thì chủ yếu làm bằng mắt thường, bên chúng tôi đầu tư xe cao 45m, đội lỹ thuật lên tới chỗ để xử lý ngay”.

Hiện nay, công tác bảo dưỡng cây xanh phần lớn tại các địa phương vẫn chưa có thiết bị chuyên dụng. Việc phát hiện các khiếm khuyết cây xanh đô thị chủ yếu bằng kinh nghiệm, chuyên môn thực tiễn của công nhân và cán bộ, kỹ sư tại hiện trường. Cho nên cần ứng dụng các thiết bị hiện đại, công nghệ để đo “sức khỏe” cho cây xanh.

Việc tăng mảng xanh là rất quan trọng song để vừa phát triển, tăng diện tích mảng xanh đô thị vừa bảo đảm an toàn, tránh các sự cố như đã xảy ra trong thời gian qua thì cần quy hoạch mảng xanh một cách bài bản và mạnh dạn loại bỏ những loài cây không đạt chuẩn. Các cơ quan chức năng cần tiến hành rà soát, đánh giá cụ thể từng loại cây cần bỏ đi và giữ lại để thực hiện đồng bộ, vừa bảo đảm diện tích phủ xanh, vừa phòng ngừa một cách chủ động các tai nạn từ cây xanh.