Bức tranh toàn cảnh của kinh tế Việt Nam qua góc nhìn của các chuyên gia và tổ chức quốc tế

Chỉ còn 1 tuần kết thúc năm 2023, kinh tế Việt Nam đã trải qua 1 năm đầy biến động với nhiều khó khăn khách quan từ bối cảnh thế giới đến những vướng mắc nội tại của nền kinh tế.

Dù tăng trưởng không đạt được như mục tiêu đề ra nhưng GDP năm 2023 với mức tăng trên 5% được đánh giá là điểm sáng so với nhiều quốc gia trên thế giới. Bức tranh toàn cảnh của kinh tế Việt Nam qua góc nhìn của các chuyên gia và tổ chức quốc tế như thế nào?

Năm 2023 kinh tế Việt Nam trải qua nhiều khó khăn, thách thức trước những tác động từ tình hình khó khăn của thế giới.

TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tiền tệ Quốc gia nhận định: "Kinh tế thế giới năm 2023 là một năm rất khó khăn. Năm nay tăng trưởng thế giới ở mức khoảng 3%. Còn Việt Nam năm nay tăng trưởng chậm lại chỉ ở mức 5%. Lý do là bởi chúng ta là nước rất mở cửa, rất hội nhập, thế nên thế giới thay đổi thế nào chúng ta sẽ bị tác động ngay lập tức đối với VN. Cộng với việc trong nội địa kinh tế VN cũng đang có một số vấn đề".

Và trong Báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) công bố mới đây, Ngân hàng phát triển Châu Á đã hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay xuống còn 5,2%.

Tuy nhiên, dù trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức nhưng những tín hiệu phục hồi của nền kinh tế hiện khá rõ nét . Đặc biệt, “kiên cường” là từ được ông Andrea Coppola, kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam miêu tả khi nói về kinh tế Việt Nam năm 2023. Ông cũng nhấn mạnh, Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng mà nhiều nước trên thế giới chỉ có thể mơ ước.

Ông  Andrea Coppola cho biết: "Việt Nam là một trong những nền kinh tế mở nhất trên thế giới. Quan hệ thương mại mạnh mẽ của Việt Nam với phần còn lại của thế giới là nguồn sức mạnh và tạo nên sự thành công trong thời gian qua. Tôi vẫn đánh giá kinh tế của Việt Nam trong năm 2023 là tích cực trong bối cảnh toàn cầu đầy thách thức.

Bất chấp những thách thức toàn cầu, Việt Nam vẫn có thể tiếp tục tăng trưởng với tốc độ tương đối nhanh. Đầu tư công đã tăng khoảng 35% so với năm trước, giúp duy trì tăng trưởng kinh tế. Cho dù đây là những kết quả ấn tượng nhưng vẫn còn đó những thách thức, bao gồm vấn đề cải thiện việc thực hiện đầu tư công, vốn ngày càng trở nên quan trọng đối với sự tăng trưởng trong tương lai của Việt Nam".

Đặc biệt, nếu so với các nước trong vực châu Á Thái Bình Dương – mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam năm 2023 vẫn được xem là mức cao như phân tích của  chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực: "Nếu so với khu vực châu Á – Thái Bình Dương thì kinh tế của VN của không phải là quá tệ. Năm nay, kể cả chúng ta có tăng trưởng ở mức là 4,7 – 5%, thì vẫn là mức cao trong khu vực.. Năm tói dự báo sẽ là 6,5% thì sẽ là tốt hơn so với khu vực châu Á – TBD. Và chúng ta được dự báo là sẽ sớm phục hồi tốt hơn trong năm tới".

Còn theo chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình, Giám đốc Công ty Economica Việt Nam, điểm sáng của kinh tế Việt Nam phải kể đến một số yếu tố như ổn định kinh tế vĩ mô: "Điểm sáng được hỗ trợ từ nhiều yếu tố tích cực khác mà chúng ta đã duy trì được trong thời gian qua. Thứ nhất là sự ổn định trong kinh tế vĩ mô, với những chỉ số như lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng, thu ngân sách … đều nằm trong tầm kiểm soát. Thứ 2 là chỉ số về cán cân thanh toán, cán cân thặng dư nên điều này hỗ trợ lớn cho nền kinh tế. Dù là một năm khó khăn nhưng kinh tế duy trì được sự ổn định của kinh tế vĩ mô, từ đó làm ổn định cho nền tảng của nền kinh tế, cũng như thu hút được nhà đầu tư nước ngoài".

Đồng quan điểm, kinh tế vĩ mô là một trong những điểm sáng nổi bật trong bức tranh toàn cảnh kinh tế Việt Nam 2023 như chia sẻ của TS Nguyễn Đức Độ, Phó viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính, Học viện Tài chính: "Cơ bản là mình vẫn ổn định được kinh tế vĩ mô. Thứ nhất là mình kiểm soát được lạm phát quanh mức 3% , thấp hơn khá nhiều so với mục tiêu 4,5%. Thứ 2 là trong giai đoạn đầu năm, đồng đô la tăng giá nhưng nhờ xuất siêu và dự trữ ngoại hối khá ổn thì cũng ổn định được tỷ giá. Đó là 2 gam màu sáng hơn cả".

Với những thách thức do xung đột địa chính trị và sự gia tăng cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, nguy cơ lạm phát tại các thị trường chủ chốt của Việt Nam vẫn tiềm ẩn, thị trường trong nước còn yếu, đầu tư khu vực tư nhân chưa phục hồi…, tuy nhiên, những điểm sáng của nền kinh tế trong năm 2023, những động lực cho tăng trưởng hiện nay sẽ tạo đà tăng trưởng cho năm 2024 và các năm tiếp theo.

Thông tin trong nước và quốc tế

# Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần phối hợp tổ chức đợt cao điểm từ nay đến tháng 4/2024 dồn tất cả nhân lực, nguồn lực để sớm gỡ “thẻ vàng” khai thác thủy sản của Ủy ban châu Âu (EC).

# Theo Tổng cục Hải quan, với các giải pháp quyết liệt vừa tạo thuận lợi thương mại vừa chống thất thu ngân sách, nhiều cục hải quan địa phương đã sớm hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước của cả năm 2023.

# Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết từ 1/1/2025, chung cư mini được cấp giấy chứng nhận (sổ hồng) khi đáp ứng tiêu chuẩn về đất, dự án xây dựng, phòng cháy chữa cháy. 

# Theo Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA), giá nhà vẫn tăng trong năm 2023 là do hàng rào pháp lý khiến nguồn cung khan hiếm. Đồng thời, chi phí đầu vào của các dự án ngày càng tăng nên việc giảm giá được xem là khó khả thi.

# Giá vàng trong nước chiều nay 25/12 đã tăng mạnh, đạt ngưỡng 78 triệu đồng/lượng, xô đổ kỷ lục vừa lập sáng nay là 77,5 triệu đồng/lượng.

# Trong khi đó, lãi suất ngân hàng tuần cuối tháng 12 ghi nhận nhà băng nhóm Big4 giảm lãi suất huy động xuống mức thấp chưa từng có, chỉ còn 1,9%/năm.

Đây là mức lãi suất tiền gửi thấp nhất thị trường hiện nay đối với tiền gửi kỳ hạn ngắn, bỏ xa mức trần 4,75%/năm. 

# Dự kiến, đầu năm 2024, Bộ Công thương sẽ chọn ra 100 doanh nghiệp tiêu biểu để tham gia ‘Gian hàng Quốc gia Việt Nam' trên sàn TMĐT Alibaba.com. 

# Và ghi nhận từ đầu tháng 12, lượng xe ô tô cũ được các ngân hàng rao bán thanh lí tăng mạnh. Chuyên gia cho rằng, người mua cần lưu ý, nắm rõ về chất lượng xe, thủ tục pháp lý... trước khi quyết định xuống tiền. 

# Các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã sẵn sàng cắt giảm lãi suất vào năm 2024, trong khi các "đồng nghiệp" châu Âu muốn sớm thoát khỏi gói kích thích kinh tế trị giá 1,7 nghìn tỷ Euro từ nhiều năm qua. 

# Tại Vương quốc Anh, phần lớn các nhà hoạch định chính sách tiền tệ bày tỏ quan điểm giữ lạm phát ở mức thấp, chỉ một số ít ủng hộ tăng lãi suất tại cuộc họp chính sách tiền tệ diễn ra mới đây. 

# Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa ký ban hành Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2024, cho phép chi tiêu quân sự ở mức kỷ lục 886 tỷ USD. 

Đáng chú ý, theo các chuyên gia kinh tế, vụ việc các tàu container bị lực lượng Houthi ở Yemen tấn công trên khu vực Biển Đỏ có khả năng làm giảm 20% năng lượng vận tải toàn cầu.

Thông tin thị trường chứng khoán

# VNIndex đóng cửa gần như cao nhất phiên, tại 1.117,7 điểm, tăng 14,6 điểm khi có đến 409 mã tăng.

# Nhóm Ngân hàng vẫn đang dẫn dắt chính đà hồi phục. Riêng nhóm Hàng không, Cảng và Vận tải biển cùng Vật liệu xây dựng hút tiền tốt nhất.

# Theo SSI Reseach, GTGD khớp lệnh sàn HOSE tiếp tục tăng thêm 13%, đạt 12 nghìn tỷ đồng nhưng vẫn thấp hơn mức bình quân từ đầu năm là 13,6 nghìn tỷ đồng.