Bác sĩ 20 năm “cắm chốt” ở xã đảo Thạnh An

20 năm gắn bó với xã đảo Thạnh An

Cuộc sống của những người làm muối ở Thiềng Liềng, xã đảo Thạnh An vốn vất vả. Vợ chồng bà Trần Thị Tuyết Mai sản xuất muối trong rừng sâu. Giữa cái nắng gay gắt, họ đổ mồ hôi trên những ruộng muối. Tai ương ập đến khi chồng bà say nắng ngất xỉu, đúng hôm nước cạn, ghe không ra trạm y tế được; bà thì bệnh nặng, nguy kịch.

Trong cơn hoạn nạn, bác sĩ Luân Thanh Trường đã kịp thời đưa ghe vào cấp cứu, giúp họ thoát khỏi lưỡi hái tử thần.

Ân tình ấy, bà Mai chẳng thể nào quên: "Bác sĩ Trường tốt lắm, lo cho dân. Bà con mến yêu bác sĩ Trường lắm. Không có bác sĩ Trường chắc hồi đó tôi không thể sống”.

Sinh ra trong một gia đình nghèo khó, tuổi thơ không có điều kiện học hành đầy đủ, phải mất 10 năm, bác sĩ Luân Thanh Trường mới thực hiện được ước mơ đặt chân vào giảng đường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch. Thật trùng hợp, cùng lúc đó em trai ông cũng nhận được tin trúng tuyển vào Đại học Kiến trúc TP.HCM.

Trong hoàn cảnh khó khăn, gia đình đã quyết định để anh trai được ưu tiên theo đuổi con đường y khoa.

Sau khi tốt nghiệp năm 2000, bác sĩ Trường đã có thể lựa chọn một công việc ổn định tại bệnh viện quận Gò Vấp, gần nhà. Tuy nhiên, ông đã chọn Cần Giờ, nơi đang thiếu bác sĩ trầm trọng để hỗ trợ các y sĩ địa phương nâng cao trình độ chuyên môn: “Năm 2005, có một bác sĩ ở Thạnh An bỏ việc sau thời gian công tác chừng 3 tháng do không thích nghi được. Lúc đó tôi đang công tác tại Trung tâm Y tế huyện Cần Giờ. Từ đó, tôi tình nguyện qua xã đảo. Năm nay vừa tròn 20 năm”.

Muốn đến Thạnh An, phải vượt qua 70 cây số từ trung tâm thành phố, rồi lại thêm 8 cây số đường sông. Năm 2005, khi bác sĩ Trường đến đây công tác, hòn đảo này còn nhiều khó khăn.

Thiếu thốn từ những vật dụng nhỏ nhất trong cuộc sống hàng ngày, đến những trang thiết bị y tế. Và đặc biệt, điện… là một vấn đề nan giải, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác khám chữa bệnh.

Thời điểm đó, Thạnh An chưa có điện lưới quốc gia, chỉ sử dụng từ trạm phát điện diesel từ 8 giờ đến 12 giờ đêm. Trạm y tế cũng được cung cấp một máy phát điện chạy bằng dầu, nhưng nhiều khi trái gió trở trời, máy không khởi động được.

Bác sĩ Luân Thanh Trường chia sẻ: “Tôi còn nhớ có một bé bị hen suyễn, phải thở khí dung, nhưng giật máy hoài mà máy không nổ, tình hình nguy cấp nên tôi gọi điện cho một quán cà phê thức đêm coi đá banh có máy phát điện riêng. Tôi bế đứa bé, đem theo máy tới nhà của người dân đó. Rồi có trường hợp sanh đẻ tại trạm nữa, máy đang chạy tự dưng tắt...”

Những ca cấp cứu trong đêm tối, khi ánh sáng duy nhất chỉ là ngọn đèn pin le lói, đã trở thành một phần ký ức không thể nào quên của bác sĩ Trường. Đó là những khoảnh khắc mà sự sống và cái chết chỉ cách nhau gang tấc. 

Máy phát điện hỏng, mất điện, nhưng trách nhiệm với người bệnh không cho phép ông chùn bước. Ông cũng kể về những ngày tháng khó khăn khi dịch sốt rét bùng phát ở Cần Giờ. Nước ối của sản phụ thu hút muỗi, quạt thì không có, khiến đội ngũ y tế phải đối mặt với nguy cơ lây nhiễm cao. Bằng tất cả sự tận tâm, họ đã tìm mọi cách để vừa chăm sóc sản phụ, vừa bảo vệ chính mình.

Nỗ lực vì sức khỏe người dân Thạnh An

Bác sĩ Luân Thanh Trường cho biết: “Nhân viên y tế phải trần mình ra để người mẹ và con vượt cạt an toàn. Việc vận chuyển người bệnh từ trạm y tế đến bến đò cũng gặp nhiều khó khăn. Có những người bệnh không thể đến trạm y tế, ví dụ như tai biến, không thể chở bằng xe máy mà phải khiêng cáng, ngay trong đêm mưa gió, phải gõ cửa từng nhà, nhờ người dân khác hỗ trợ”. 

5 giờ chiều, chuyến đò cuối cùng về với đất liền cũng là lúc áp lực đè nặng lên vai bác sĩ Luân Thanh Trường - Trạm trưởng Trạm y tế xã đảo Thạnh An. Sau giờ đó, việc di chuyển bệnh nhân cấp cứu vào đất liền trở nên vô cùng khó khăn. Các y bác sĩ ở trạm y tế xã đảo hiểu rằng, mỗi phút giây đều quý giá... 

Những lúc thủy triều xuống thấp, từ mũi ghe đến bờ là một con dốc dựng đứng 15 đến 20 độ, cao đến 3 mét, với đá hộc lởm chởm bên dưới. Chỉ cần tưởng tượng việc di chuyển một bệnh nhân trên băng ca, di chuyển trên một tấm ván hẹp, cũng đủ thấy sự vất vả và nguy hiểm mà các nhân viên y tế phải đối mặt.

Bác sĩ Luân Thanh Trường cho biết: “Người dân với tinh thần lá lành đùm lá rách, ra phụ tôi vận chuyển bệnh nhân an toàn. Khi đi trên tấm đòn dài phải dơ hai tay để lấy thăng bằng. Chuyển bệnh mà hồi hộp. Thời điểm đó, mới có ghe gỗ thuê lại của người dân, chứ chưa có ca-nô như bây giờ. Thậm chí, có những lúc phải khiêng bệnh nhân từ bến đò vào bệnh viện hơn một cây số nữa....”

Chiều cuối năm, bác sĩ Trường đang thăm khám cho một bệnh nhân vừa trải qua một tai nạn lao động kinh hoàng. Chồng bà Kiều Phương (ấp Thạnh Hoà, xã Thạnh An) rơi từ độ cao 10 mét và may mắn sống sót nhờ vướng vào mái hiên. Ông bị đa chấn thương và cần phải đặt ống nội tủy. Gia đình vốn đã khó khăn, chỉ buôn bán nhỏ lẻ kiếm sống qua ngày, nay lại càng thêm chồng chất gánh nặng.

Bà Phương chia sẻ: “Bác sĩ Trường lo cho người nghèo trên xã đảo, tận tình thăm khám cho chồng tôi. Nhiều khi bác sĩ cho thuốc còn không lấy tiền nữa...”

Tháng 11/2022 đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe cho người dân xã đảo Thạnh An. Lần đầu tiên, quy trình chẩn đoán hình ảnh bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) được đưa vào vận hành, hỗ trợ đắc lực cho các y bác sĩ trong việc phát hiện và điều trị bệnh. Chương trình này nằm trong kế hoạch nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân xã đảo Thạnh An giai đoạn 2022-2025.

Bác sĩ Trường cho biết thêm: “Trước khi có máy chụp X-quang bằng công nghệ AI, trung bình mỗi tháng có khoảng 400 lượt bệnh nhân tới khám. Từ khi có máy, lên tới gần 500 lượt bệnh nhân/tháng. Bên cạnh đó, nhờ có các bác sĩ tăng cường nên giúp cho người bệnh đỡ vất vả, giáp áp lực lên tuyến trên”.

Bác sĩ Trường nói nhờ “khám bệnh dạo” mà biết được gia cảnh của từng người trên xã đảo. Ông luôn trăn trở và mong muốn các bác sĩ mới ra trường nên đi về vùng sâu, vùng xa chăm sóc người dân để trám lỗ hổng ở y tế cơ sở.

Tháng 12/2024, bác sĩ Phú Đăng Khoa và bác sĩ Đào Vĩnh Nghiêm của bệnh viện Nhân dân Gia Định chính thức nhận nhiệm vụ tại xã đảo Thạnh An, tiếp nối chương trình bác sĩ trẻ tình nguyện đợt 15. Chỉ trong một thời gian ngắn, nhưng các bác sĩ đã trở nên thân thuộc với người dân xã đảo.

"Bác sĩ Trường rất thương bệnh nhân, coi bệnh nhân như người nhà của mình"

"Bác sĩ Trường sẵn sàng đi đến nhà bệnh nhân mọi lúc mọi nơi, thăm khám cả đêm hôm. Tôi không thể quên được những chuyến cấp cứu vận chuyển bệnh nhân lên tuyến trên bằng ca-nô"

Ở những vùng đất như Thạnh An, nơi bốn bề là biển cả, sự hiện diện của một người bác sĩ tại Trạm Y tế không chỉ đơn thuần là một cán bộ y tế, mà còn là niềm hy vọng, là điểm tựa tinh thần của người dân. Việc thu hút và giữ chân bác sĩ ở những vùng xa xôi này luôn là một thách thức không nhỏ.

Ông Đặng Hoàng Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Thạnh An, huyện Cần Giờ cho hay: “Bác sĩ Trường có thời gian gắn bó lâu dài với Trạm y tế xã Thạnh An. Đi ra đường, ai gặp bác sĩ Trường cũng tươi cười chào hỏi. Với những hoàn cảnh đặc biệt, bác sĩ Trường còn sẵn lòng hỗ trợ chi phí hoặc đứng ra vận động hỗ trợ chi phí cho bệnh nhân”

Cao điểm dịch COVID-19 tại Thạnh An, cũng là lúc người mẹ của bác sĩ Luân Thanh Trường ra đi vì COVID-19 tại Sài Gòn mà ông không thể về kịp để gặp mặt lần cuối. Nhưng nếu được chọn lại, ông vẫn chọn ở lại nơi đây, bởi Thạnh An đã thực sự là nhà.

Bác sĩ Luân Thanh Trường chia sẻ: "Tôi luôn tâm niệm hai câu thơ trong bài "Học đánh cờ" của Bác Hồ: “Gặp nước hai xe đành bỏ phí/Gặp thời một tốt cũng thành công”. Trong những ca cấp cứu, từng giây từng phút đều quý giá. Chúng tôi, những người bác sĩ, là những người chạy tiếp sức đầu tiên trên đường đua giành giật sự sống. Trao cây gậy càng nhanh, càng chuẩn xác, không chỉ cứu sống một mạng người, mà còn trao cho họ cơ hội được sống một cuộc đời trọn vẹn. Đó chính là ý nghĩa cao đẹp nhất của nghề y”.

---

Bạn thân mến.

Nếu từng có trải nghiệm, hoặc chứng kiến những câu chuyện về tình người, tình yêu cuộc sống trên con đường bạn rong ruổi hàng ngày, hãy cùng chia sẻ với chúng tôi qua fanpage: Thiên lý hữu tình, hoặc email: [email protected]. Chương trình phát sóng chiều thứ Ba, phát lại chiều thứ Năm hàng tuần trên kênh VOV Giao thông.

Để nghe thêm hoặc nghe lại chương trình trên các thiết bị di động, thính giả có thể truy cập website vovgiaothong.vn, các ứng dụng: Spotify, Apple Podcast (trên hệ điều hành iOS); rồi sau đó gõ từ khoá: VOVGT, VOV giao thông; hoặc gõ tên các chương trình.