Xe buýt theo yêu cầu, "phao cứu sinh" cho dân cư ngoại ô

Giao thông công cộng theo yêu cầu nổi lên như một giải pháp, giúp các cộng đồng dân cư có thể kết nối các dịch vụ cơ bản, đồng thời không bị rơi vào tình trạng cô lập.

Castilla y León, nằm ở phía Tây Bắc Tây Ban Nha, có ranh giới giáp với các vùng Norte và Centro của Bồ Đào Nha. Đây là một trong những khu vực có mật độ dân cư thưa thớt nhất Tây Ban Nha và châu Âu, với chỉ 25 người/km2. Khoảng 90% dân số ở Castilla y León sống trong các thị trấn có dưới 1.000 dân.

Dân cư thưa, phân bố rải rác, phương tiện giao thông hạn chế, khiến việc đi lại của người dân gặp rất nhiều khó khăn.

Tuyến buýt theo yêu cầu ở Castilla y León  (Ảnh: Euronews)

Phóng viên Jaime Valazquez của đài Euronews thông tin: “Ở những vùng dân cư hẻo lánh, phương tiện giao thông công cộng là cực kỳ cần thiết. Bởi nếu thiếu chúng, những hoạt động tưởng chừng vô cùng đơn giản như rút tiền từ máy ATM hay thậm chí là đi chợ, đi siêu thị cũng đều có thể trở thành ‘cơn ác mộng’ với nhiều người”

Chia sẻ về điều này, chị Josefa Fernández, một phụ nữ sống ở Castilla y León cho biết thêm: “Mỗi ngày tôi đều có nhu cầu đi từ thị trấn Olivares de Duero đến trung tâm y tế gần nhất cách khoảng 25km. Tuy nhiên, không có dịch vụ xe buýt nào kết nối ngôi làng có 300 người dân của tôi với các trung tâm đô thị lớn”.

Để giải quyết nhu cầu đi lại cho người dân, chính quyền khu vực Castilla y León ra mắt dịch vụ giao thông công cộng theo yêu cầu. Theo đó, hành khách có thể đặt chuyến đi của mình qua điện thoại hoặc đăng ký trước trên trang web trực tuyến.

Dịch vụ này đang không chỉ mang đến sự tiện lợi, mà còn trở thành ‘phao cứu sinh’ đối với các cộng đồng dân cư thưa thớt, giúp nhiều người có thể tiếp cận các dịch vụ thiết yếu, bất kể họ sống ở đâu.

Kể từ khi xuất hiện những chiếc xe buýt theo yêu cầu, Josefa Fernández cảm thấy cuộc sống như thay đổi hẳn: “Thành thật mà nói, phương tiện này hoạt động rất tốt. Tôi cảm thấy rất vui và hạnh phúc. Xe thường đón chúng tôi lúc 11h30 sau đó đưa trở lại Olivares. Tôi thường sử dụng phương tiện này để đến trung tâm y tế”.

Thành công của Castilla y León đang thu hút sự chú ý của nhiều khu vực khác ở Tây Ban Nha và một số nước châu Âu, mong muốn tìm kiếm phương tiện giao thông hiệu quả hơn.

Không giống những chiếc xe buýt thông thường, do lượng hành khách ít hơn và nguồn lực hạn chế, buýt theo yêu cầu có các tuyến đường khác nhau và tránh các điểm dừng không cần thiết.

Trong bối cảnh giao thông vận tải chiếm 1/4 lượng phát thải khí nhà kính và tiêu thụ khoảng 70% tổng lượng dầu, giao thông công công theo yêu cầu còn được xem là giải pháp hiệu quả giúp giảm lượng khí thải carbon.

Bà María González Corral, Ủy viên Hội đồng giao thông Castilla y León cho biết: “Chúng tôi có thể đến nhiều nơi hơn với chi phí thấp hơn. Tất nhiên, điều đó còn có lợi cho môi trường vì nếu xe không phải đi qua những đoạn đường không cần thiết thì lượng khí thải ra môi trường sẽ thấp hơn"

Dịch vụ xe buýt nhỏ theo yêu cầu hữu ích cho người già và học sinh. (Ảnh: Reuters)

Không chỉ Tây Ban Nha, trước đó, dịch vụ giao thông công cộng theo yêu cầu được triển khai tại xứ Wales đã lập tức gây được tiếng vang. Trong vòng 5 tuần số lượng hành khách tăng 150% và trong 12 tháng đầu tiên phục vụ được tới 50.000 chuyến. Đáng nói, gần 10% hành khách đi xe là những người trước đây chưa bao giờ sử dụng giao thông công cộng.

Một nghiên cứu về giao thông công cộng theo yêu cầu cho thấy, ở khu vực đô thị có 1 triệu dân, việc tổng hợp các chuyến đi có thể giảm các tác động bất lợi đến sức khỏe, môi trường và các tác động bất lợi khác của ô tô từ 50-70%.

Nếu thu hút được hành khách và triển khai trên phạm vi rộng, dịch vụ này còn có thể hoạt động độc lập mà không cần nhận trợ cấp từ chính quyền. 

Tại Việt Nam, xác định hệ thống giao thông, trong đó có giao thông công cộng, đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, thời gian qua, nhiều địa phương trên cả nước, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa đã tập trung nguồn lực hoàn thiện cơ sở hạ tầng.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, việc phát triển hệ thống vận tải khách công cộng đã và đang đạt được những kết quả bước đầu.

Theo thống kê, hiện hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước đều có vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt hoạt động với gần 10.000 phương tiện, thực hiện bởi gần 300 doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải.

Theo các chuyên gia, để phục vụ tốt hơn nhu cầu tham gia giao thông công cộng của người dân, Hà Nội hay TP.HCM không chỉ cần tăng cường kết nối giữa các điểm giao thông công cộng mà cần mở thêm các tuyến buýt chạy về những khu vực xa trung tâm, tạo thuận lợi cho hành khách.