Gần đây, khi mà vành đai 3 trên cao ở Hà Nội, các lực lượng chức năng đã xử phạt nghiêm túc hơn đối với các phương tiện đi vào làn dừng xe khẩn cấp, mọi người đã tuân thủ tốt hơn, nhưng nó cũng xuất hiện một câu chuyện khác.
Có nhiều ý kiến khác nhau được phản ánh trên các diễn đàn, đặc biệt là trên các mạng xã hội, đó là việc ùn tắc ở các lối xuống, lối lên đường vành đai 3. Và nhiều người cho rằng, cần phải cho mọi người đi vào làn khẩn cấp, để có thể giải tỏa áp lực giao thông.
Tôi không đồng tình với ý kiến như vậy, nhưng tôi cũng không đồng tình với cách tổ chức giao thông hiện nay trên vành đai 3.
Thứ nhất, các dải dừng xe khẩn cấp ở những đường mà không có điểm thoát như vậy là luôn luôn cần thiết, để cho các phương tiện cứu hộ có chỗ xử lý tình huống khẩn cấp.
Ở hầu hết các quốc gia khác mà tôi đến tại châu Âu châu Á, Mỹ… đều có một nguyên tắc, khi cách các điểm ra của vành đai, cao tốc, đường lớn có một điểm khác với hầu hết các con đường của chúng ta, đó là không có một làn dành riêng cho những người sẽ rời khỏi con đường đó. Thông thường, trên các con đường có tốc độ tương tự như đường vành đai 3 hay đường cao tốc, thì cách nút ra khoảng 1.500-2.000m sẽ có một biển thông báo sắp có lối ra.
Đến khoảng 1.000 m trước lối ra, làn dừng xe khẩn cấp sẽ được biến thành làn rẽ, được quy định là làn bắt buộc phải rẽ (Must turn), được định hướng sử dụng một phần làn xe khẩn cấp. Và cách điểm ra khoảng 500 m, làn đó là làn bắt buộc, tức là không thể rẽ ngược trở lại.
Cách tổ chức như vậy giúp việc từ cách điểm đến cả nghìn mét có thể tách được phương tiện có nhu cầu rẽ hay sẽ phải rẽ với luồng xe đi thẳng và nó không ảnh hưởng đến tốc độ của luồng xe đi thẳng.
Ở các đường cao tốc, vành đai của chúng ta hiện nay, ùn tắc ở các điểm ra chủ yếu là do các phương tiện từ làn phía trong khi họ muốn rẽ thì phải đi chậm lại. Vì vậy, con đường từ 2 làn biến thành 1 làm, khiến những người đi sau bị chậm lại và nó tạo ra ùn tắc.
Nhưng đấy là vấn đề cải cách tổ chức giao thông. Tôi nghĩ, tổ chức giao thông ở trên các đường vành đai, cao tốc, ở các điểm ra, chắc chắn phải được tổ chức lại và tổ chức một cách khoa học, logic như các nước khác trên thế giới đã là. Thay cho cách mà hiện nay chúng ta đang làm, tạo ra xung đột giữa luồng xe đi thẳng và luồng xe rẽ, dẫn đến ùn tắc.
Tất nhiên, đối với việc tổ chức giao thông còn có nhiều chuyện để bàn. Nhưng một trong những chuyện mà chúng ta có thể làm ngay, rất đơn giản đó là việc là kẻ vẽ lại các làn xe, tổ chức lại giao thông và sử dụng một cách linh hoạt cơ sở hạ tầng đang có để có thể tổ chức giao thông tốt hơn, thì lúc đó ùn tắc đương nhiên sẽ giảm./.