Không chỉ tạo sinh kế cho người dân lúc nông nhàn, mô hình này còn góp phần giảm rác thải nhựa thay đổi dần thói quen tiêu dùng.
Để hiểu rõ hơn về hành trình “xanh hóa” từ một làng nghề truyền thống, VOV Giao thông đã có cuộc trò chuyện với anh Hà Anh Trường, Giám đốc Công ty Cổ phần Ecoka:
PV: Chào anh Trường, điều gì đã thôi thúc anh quyết định chọn sản phẩm đan đác từ lục bình và phát triển sản phẩm theo hướng thân thiện với môi trường?
Anh Hà Anh Trường: Khi mà mình về đây mình tìm hiểu, cái nghề này nó nhen nhóm từ năm 1999 rồi. Nó nghĩa là hơn 20 năm so với thời điểm hiện tại rồi. Lúc đầu thì bà con làm những cái vật dụng trong nhà nó cũng đơn giản thôi.
Nhưng mà xong rồi qua thời gian thì tay nghề mọi người nâng cao lên và đã hoàn thiện rồi. Thì khi mà về đây, mình chỉ cần việc đưa những tiêu chuẩn của châu Âu, đưa những tiêu chuẩn của Mỹ, mình đi sản phẩm ra nó phù hợp là bà con làm được hết.
PV: Nguồn nguyên liệu tại địa phương hiện nay như thế nào anh Trường?
Anh Hà Anh Trường: Sông nước Đục này á, cái phù sa nó quanh năm thuận lợi cho cái cây lục bình nó sinh trưởng. Bình thường những cái lục bình ở những cái khu khác nó chỉ khoảng độ dưới 50-60cm, nghĩa là dưới 6 tấc đổ xuống thôi. Nhưng mà riêng cái con sông nước đục này á, nó dài tới 8 tấc, 9 tấc, thuận lợi cho cái việc mà làm hàng mỹ nghệ. Ít mối nối hơn thì nó đẹp hơn. Và cái thứ 2 là cái màu của nó màu vàng đều rất là đẹp.
Đó là đặc điểm của cái con sông nước đục này. Và mình cũng đang xuất nguyên vật liệu cho Trung Quốc luôn. Nghĩa là cái sản lượng ở đây rất lớn, mình mới chỉ khai thác được khoảng 5% để cho sản xuất thôi.
PV: Được biết, đơn vị đang áp dụng mô hình liên kết với bà con nông hộ và các HTX trên cả nước để phát triển sản phẩm thủ công theo hướng bền vững. Anh có thể chia sẻ thêm về điều này?
Anh Hà Anh Trường: Về nhà xưởng thì tổng từ đầu đến giờ thì cũng gần 1ha. Nhân công cố định thì 18 người. Mô hình của Ecoka có khác lạ là liên kết với bà con nông hộ theo đúng chủ trương của khu vực Mekong Delta. Bắt đầu mình cơ giới hóa ngành nông nghiệp thì dẫn đến lao động bắt đầu dôi dư, lao động nhàn rỗi bắt đầu xuất hiện.
Trong thời gian nông nhàn vậy, thì mình bắt đầu lồng ghép các sản phẩm thủ công của mình vô, kết hợp với nông nhàn, một mô hình khác hoàn toàn, nó không giống các công ty sản xuất khác, tận dụng lao động nhàn rỗi để sản xuất các sản phẩm.
PV: Việc áp dụng công nghệ sấy bằng năng lượng mặt trời thay cho điện truyền thống tại Ecokar mang lại hiệu quả ra sao?
Anh Hà Anh Trường: Ecokar là đi theo đúng hướng ESG - chuyển đổi xanh và chuyển đổi số thì dẫn đến việc là mình phải giảm cái năng lượng mình sử dụng xuống. Giảm năng lượng đây là năng lượng điện, năng lượng để phơi sấy. Cái độ ẩm để mà đạt tiêu chuẩn xuất khẩu là nó phải dưới 15% độ ẩm thì bắt buộc là sấy.
Mình bắt đầu nghiên cứu một công nghệ mới từ Israel và Thụy Điển là mình sử dụng cái nhà phơi sử dụng năng lượng mặt trời, cho nhiệt độ vào mà không cho nhiệt độ ra. Nó nghĩa là nó ủ nhiệt ở trong đó, rồi sử dụng đối lưu không khí ở trong đó để sấy sản phẩm mà không sử dụng năng lượng điện. Chuyển đổi xanh và sản xuất bền vững.
PV: Trong bối cảnh vấn nạn rác thải nhựa hiện nay thì bằng các sản phẩm của mình, anh muốn chia sẻ thông điệp gì đến người tiêu dùng góp phần bảo vệ môi trường?
Anh Hà Anh Trường: Ngay từ đầu, cái nguyên lý thiết kế là nó, thiết kế sản phẩm là lúc nào cũng phải hướng đến cái việc là 100% thân thiện môi trường và phân hủy sinh học. Tất cả mọi thứ nó đều phải là hướng đến cái việc là không xài nữa thải ra môi trường là tự phân hủy. Để thay đổi cái thói quen người tiêu dùng là xài rác thải nhựa, thay đổi cái việc là mọi người sử dụng các cái sản phẩm không tái chế được.
Bởi vì thực tế là cái vấn nạn rác thải nhựa ở Việt Nam nó đang rất là phức tạp. Cái thói quen tiêu dùng của người Việt Nam là tiện và nó gắn liền với việc là bao ni lông, bọc ni lông, các cái sản phẩm nhựa. Thì mình rất là muốn là mình educate thị trường làm sao để mà mọi người chuyển sang sử dụng các cái sản phẩm thân thiện môi trường để giảm tải cái rác thải nhựa.
Hiện tại mình làm tốt ở quốc tế rồi. Bây giờ mình trong vòng 2 đến 3 năm tới mình cũng không đặt mục tiêu lợi nhuận ở Việt Nam mà đơn giản chỉ là educate thị trường thôi. Để cho mọi người thay đổi cái thói quen tiêu dùng xài các cái sản phẩm thân thiện môi trường.
PV: Cảm ơn anh Hà Anh Trường với những chia sẻ vừa rồi.