Theo ông Shanmugam, quyết định này nhằm mục đích hạn chế số vụ tai nạn giao thông đang gia tăng, đặc biệt là những vụ tai nạn do chạy quá tốc độ.
Phát biểu tại Ngày An toàn Đường bộ của Cảnh sát Giao thông, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Luật pháp K. Shanmugam cho biết kể từ năm 2020, đã có sự gia tăng "rất đáng kể" về số vụ tai nạn giao thông tại Singapore. Con số này vẫn thấp hơn mức trước đại dịch COVID-19, “nhưng cách chúng tăng lên là điều đáng lo ngại".
"Mọi người đang chết, bị thương trên đường. Mỗi phương tiện đều có khả năng là một tên lửa trên đường. Sẽ rất nguy hiểm nếu bạn không sử dụng đúng cách. Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề này và chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi cần phải làm nhiều hơn nữa để thay đổi hành vi hoặc định hình hành vi."
Năm 2024, đã xảy ra gần 7.200 vụ tai nạn với 142 trường hợp tử vong, trong khi số vụ tử vong liên quan đến tốc độ tăng gần 44% so với năm 2023, lên 46 vụ. Ông Shanmugam cho biết số vụ vi phạm tốc độ được phát hiện (192.000 vụ) cũng là mức cao nhất trong thập kỷ qua.
Đáng chú ý, từ ngày 1/4/2024, cảnh sát giao thông Singapore đã bắt đầu tiến hành kích hoạt chức năng này trên các hệ thống camera đèn tín hiệu giao thông khắp đảo quốc.
Mặc dù hệ thống camera luôn có khả năng giám sát tốc độ, nhưng chức năng này chỉ được kích hoạt sau khi số vụ tai nạn chết người liên quan đến tốc độ tăng vọt lên 33 vụ vào năm 2023, tăng hơn 80% so với 18 vụ vào năm 2022.
Phân tích về nguyên nhân gây ra các vụ tai nạn, Giáo sư Raymond Ong (Đại học Quốc gia Singapore) chia sẻ ý kiến: “Không chỉ tài xế, mà cả người đi bộ và người đi xe máy cũng có thể vội vàng, tìm cách đi tắt để tiết kiệm thời gian, những quyết định sai lầm này lại dẫn đến tai nạn. Đây vấn đề liên quan đến hành vi, vì dù có sử dụng công nghệ tiên tiến để giám sát vi phạm, nếu ý thức của người tham gia giao thông không thay đổi thì tai nạn vẫn sẽ tiếp diễn”.
Để hạn chế tình trạng gia tăng các vụ tai nạn giao thông đáng báo động, Singapore sẽ áp dụng các hình phạt nghiêm khắc hơn từ ngày 01/1/2026, bao gồm áp dụng mức phạt cao hơn và tăng điểm trừ trên bằng lái.
Theo đó, với hành vi vượt quá tốc độ cho phép từ 1-20 km/h, mức phạt sẽ tăng từ khoảng 150 lên 200 đô la Singapore, tương đương khoảng 2,8 – 3,8 triệu VNĐ. Nếu vượt quá tốc độ cho phép từ 21-30 km/h, mức phạt sẽ tăng từ khoảng 200 lên 300 đô la Singapore, tương đương khoảng 3,8 – 5,7 triệu VNĐ.
Cùng với đó, điểm trừ trên bằng lái cho hành vi vi phạm tốc độ cũng sẽ tăng thêm. Ví dụ, vượt quá tốc độ cho phép từ 1-20 km/h sẽ bị trừ 6 điểm thay vì 4 điểm như hiện tại, và vượt quá tốc độ cho phép từ 21-30 km/h sẽ bị trừ 8 điểm thay vì 6 điểm như hiện tại.
Theo quy định tại Singapore, người vi phạm sẽ tích lũy điểm trừ theo Hệ thống điểm cải thiện lái xe. Những lái xe thông thường có 24 điểm trừ trong vòng 24 tháng sẽ bị đình chỉ bằng lái. Trong khi đó, lái mới sẽ phải chịu những hình phạt nghiêm hơn là thu hồi giấy phép lái xe nếu bị trừ 13 điểm phạt trong năm đầu tiên cầm lái. Trong những trường hợp nghiêm trọng, người phạm tội có thể phải đối mặt với án tù chung thân và án phạt lên tới 20.000 đô la Singapore (khoảng 388 triệu VNĐ).
Giới chức quyết định dành khoảng thời gian lên tới gần 1 năm trước khi chính thức áp dụng mức phạt mới để người dân có thời gian thích nghi với những thay đổi này.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Luật pháp K. Shanmugam cho biết: “Bắt đầu từ tháng 3 năm nay, các tài xế vi phạm sẽ tiếp tục bị xử phạt theo quy định cũ, nhưng đồng thời nhận thư cảnh báo về mức phạt mới có hiệu lực vào năm sau. Hy vọng rằng điều này sẽ tác động đến nhận thức và hành vi của người tham gia giao thông”.
Liên quan đến việc áp dụng mức phạt mới, dư luận Singapore có nhiều ý kiến trái chiều, tuy nhiên, phần lớn vẫn nghiêng về ủng hộ.
Những người phản đối lo ngại rằng mức phạt tăng cao có thể gây áp lực tài chính đối với nhóm thu nhập thấp, khiến họ gặp thêm khó khăn. Một số ý kiến khác cho rằng chỉ tăng hình phạt là chưa đủ, cần kết hợp các biện pháp như nâng cao nhận thức cộng đồng và cải thiện cơ sở hạ tầng để giảm vi phạm giao thông.
Dù vậy, phần đông người dân Singapore ủng hộ chính sách này, cho rằng các mức phạt nghiêm khắc sẽ góp phần đảm bảo an toàn, giúp thay đổi ý thức người tham gia giao thông và thúc đẩy việc lái xe có trách nhiệm hơn, hạn chế tình trạng lái xe nguy hiểm và giảm thiểu tai nạn.
Ông Daniel Tan, Chỉ huy Sở Cảnh sát cho biết: “Tất cả người tham gia giao thông đều cần có trách nhiệm bảo vệ những nhóm dễ bị tổn thương. Mỗi khi ngồi sau tay lái ô tô hoặc điều khiển xe máy, mọi tài xế đều có khả năng gây ra một vụ tai nạn nghiêm trọng hoặc chết người”.
Được biết, chính quyền có kế hoạch mở rộng phạm vi giám sát giao thông và kích hoạt tính năng phát hiện tốc độ tại nhiều camera đèn đỏ hơn. Nhưng để giải quyết triệt để vấn đề tai nạn xe máy, các chuyên gia cho rằng cần hiểu rõ hơn về nhóm đối tượng có nguy cơ cao.
Giáo sư Raymond Ong (Đại học Quốc gia Singapore) cho biết: "Chúng ta cần nghiên cứu kỹ hơn về nhóm người đi xe máy thường xuyên gặp tai nạn, từ đó xây dựng các chương trình nâng cao nhận thức phù hợp với từng cộng đồng. Điều này đòi hỏi chúng ta phải đi xa hơn mạng xã hội hay tờ rơi mà cần tiếp cận trực tiếp tại cộng đồng để tương tác với người tham gia giao thông."
Để tăng cường giáo dục công chúng về an toàn giao thông, Hội đồng An toàn Đường bộ Singapore đang phối hợp với một số bên liên quan để nghiên cứu các sáng kiến nhằm nâng cao nhận thức của công chúng về các thói quen an toàn giao thông, chẳng hạn như sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để củng cố các thông điệp về an toàn giao thông.
Còn tại Việt Nam, bắt đầu từ 1/1/2025, Nghị định 168 với nhiều mức phạt được tăng nặng chính thức có hiệu lực, đến nay đã mang lại sự chuyển biến tích cực trong ý thức tham gia giao thông của người dân.
Ghi nhận thực tế cho thấy, tại nhiều tuyến đường và nút giao thông, tình trạng vượt đèn đỏ, lấn làn, dừng đỗ sai quy định giảm rõ rệt.
Phòng Cảnh sát giao thông (Công an TP Hà Nội) thông tin, sau 2 tháng thực hiện Nghị định 168/2024/NĐ-CP (từ ngày 1/1 đến nay), Cảnh sát giao thông Hà Nội đã xử lý 27.683 trường hợp vi phạm, giảm 28.164 trường hợp (50,4%) so với giai đoạn liền kề trước đó.
Đánh giá về tác động của Nghị định 168, lãnh đạo Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia khẳng định, việc ban hành và đưa vào áp dụng Nghị định 168 được xem là cú hích mạnh mẽ, góp phần thay đổi hành vi tham gia giao thông của người dân. Những lỗi vi phạm nguy hiểm như nồng độ cồn, vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ… đều giảm rõ rệt, có nơi giảm tới trên 30 - 40%.
Ngành chức năng cũng đưa ra khuyến cáo với người dân cần chủ động nghiên cứu, nắm bắt các quy định của Luật TTATGT đường bộ, Nghị định 168 và các văn bản pháp lý liên quan để tuân thủ đúng luật, nâng cao ý thức khi tham gia giao thông, tránh gây thiệt hại về con người cũng như kinh tế cho bản thân,