Dịp Giáng sinh năm nay, ông đã cho ra mắt bộ sưu tập ông già Noel ngộ nghĩnh, đáng yêu và có chút đặc biệt – đó chính là Ông già Noel đeo chiếc nón có tấm chắn giọt bắn để chống COVID-19, gửi đi thông điệp bảo vệ sức khỏe và môi trường.
Căn phòng nhỏ của ông Tâm ở tầng 4 của một chung cư cũ. Tĩnh lặng và ngổn ngang vỏ trứng. 18 năm “chơi” với vỏ trứng, cũng là chừng ấy năm, ông tìm tòi, khám phá sự sáng tạo vô biên của bản thân mình.
Trong không gian này, ông được thỏa sức làm bạn với những linh vật ngộ nghĩnh hay thế giới cổ tích của Nàng Bạch Tuyết và Bảy chú lùn đủ màu sắc.
"Ở đó, tôi có thể thả hồn làm cái gì mình thích, và mình thích cái gì thì mình làm. Chính điều đó lưu giữ tôi ở lại căn hộ này, trong nhiều giờ, trong một căn phòng nhỏ để tạo nên những tác phẩm", ông Tâm chia sẻ.
Thú vui tạo hình nghệ thuật từ vỏ trứng của ông Tâm cũng gắn liền với dịp lễ Giáng sinh. 18 năm trước, ông đã tạo tác ra ông già Noel bằng vỏ trứng gà để nh họa cho tiết học tiếng Anh của học sinh lớp 8 thêm sinh động.
Ông già Noel đầu tiên đó vẫn được ông Tâm trưng bày nâng niu trong tủ kính: "Gọi đó là vỏ trứng Khởi nghiệp đi. Lúc đó, tôi cũng làm đơn sơ thôi, tại vì lúc đó mình cũng chưa có được xem nhiều hình ảnh, mình chỉ nhớ những gì mình đã học và những gì mình nhìn trong sách vở và làm lại. Sau đó thì mỗi một năm, tôi đều làm lại tác phẩm".
Trứng được ngâm trong nước cốt chanh để có màu trắng sạch, rồi sẽ được “rút ruột”, phết một lớp keo hoặc cho cát mịn vào bên trong tạo độ cứng, sau đó mới tạo hình và vẽ màu sắc.
Nhìn cách mà ông Tâm làm, tưởng là đơn giản, nhưng để có thể làm một tác phẩm ưng mắt, thì phải mất nhiều giờ đồng hồ liền, thậm chí có lúc lên đến 5-10 tiếng.
Nhiều người đến học ông, làm được 2-3 tác phẩm rồi bỏ giữa chừng vì không đủ kiên trì. Ví như ông già Noel “phiên bản 2020” này chẳng hạn, trông nhỏ xinh là vậy nhưng nhiều chi tiết lại rất cầu kỳ.
Ông Tâm chia sẻ: "Nếu che bằng khẩu trang bình thường, sẽ không thấy gì ông già Noel hết. Do đó tôi dùng khẩu trang plastic (cũng có bán ngoài thị trường thật rồi), nhưng ở đây tôi lấy cái vỏ chai của chai nhựa.
Bây giờ chúng ta đều biết, ảnh hưởng của môi trường mỗi ngày một tệ hại hơn. Ở đây, tôi cũng đã ráng tận dụng được những hình ảnh gần gũi, ví dụ như khẩu trang thì tôi lấy để làm viền áo cho ông già Noel, dây thắt lưng tôi cũng lấy cái bao nilon màu đen dày chút xíu để cắt ra làm cái đai. Ví dụ như cái chân thì lấy ống hút.
Đó chỉ là một phần nhỏ thôi nhưng giúp chúng ta ý thức được vấn đề môi trường".
Mỗi dịp Lễ, Tết, ông đều mày mò để cho ra đời tác phẩm mới. Từ trứng cút, trừng gà, trứng vịt, trứng ngỗng, trứng đà điểu, ông đều có thể “biến hóa” thành các con vật đáng yêu chỉ với một chiếc kim đục lỗ, chiếc kéo, vài lọ sơn móng tay, kết hợp với những “đạo cụ” như bông gòn, dây thép…
"Bình thường, em nhìn vô rổ trứng đi, em sẽ không phân biệt được là trứng tạo hình gì, nhưng với cặp mắt của tôi, tôi nhìn vô, à, tự dưng tôi thấy cái trứng này có thể làm con chuột, cái trứng này có thể làm con trâu. Đó là cảm nhận của mình" - Thú chơi công phu là vậy, nhưng ông Tâm không bán tác phẩm của mình.
Bởi, ông lo ngại mọi người vẫn chưa thực sự đánh giá đúng giá trị của một tác phẩm được làm thủ công: "Sở dĩ tôi không bán, vì một sản phẩm làm rất tốn công, mà bây giờ bán giá đắt thì không ai mua, mà bán giá rẻ thì uổng công. Thí dụ như ở nước ngoài, người ta bán một vật 15-20USD thì người ta coi là tiền lẻ.
Nhưng ở VN bán 200-300 ngàn là số tiền lớn. Ở đây tôi chỉ có một số học sinh hoặc một số người bạn họ thích một quà lưu niệm đặc biệt, thì có tới tôi dạy cho. Nhưng khi dạy rồi, chúng bảo “Thôi con không tặng quà sinh nhật này cho bạn con đâu”. Nó nói là khi nó làm, nó bỏ ra 2-3 giờ đồng hồ, quá là mất công. Bây giờ tặng, người bạn chưa hẳn là biết quý nữa".
Công việc tốn không ít chi phí, không mang lại thu nhập, lại phải dành nhiều tâm sức, nhưng ông Tâm vẫn luôn nở nụ cười lạc quan: "Tôi theo đuổi vì nó có sáng tạo. Rồi trong khi làm, chúng ta phải quan sát kỹ, kiên nhẫn, và sau khi làm xong thì vui. Và nguồn vui đó nó phủ đi tất cả những mệt nhọc trong việc lao động 5-10 giờ như vậy.
Khi làm tôi thấy được mở mang kiến thức, hiểu biết, mà cái hiểu biết đó nó không phải là trong khung cảnh nhỏ của cái vỏ trứng…."
Ông ấp ủ dự định, trong tương lai gần sẽ mở phòng trưng bày cho hơn 1.000 “đứa con tinh thần” của mình và một ngày không xa sẽ đưa chúng đi du ngoạn thế giới, để mọi người biết đến sự sáng tạo và trí tuệ của người Việt: "Tôi ráng làm sao mà đạt được số lượng nhiều như vậy để đạt được kỷ lục thế giới. Thì lúc đó tác phẩm của mình, mỹ thuật vỏ trứng của mình sẽ được thế giới biết đến, và mình biết được thế giới."
Ông Tâm năm nay đã 70 tuổi. Trong thâm tâm, ông luôn mong muốn có người để truyền nghề. Nhưng ông ngậm ngùi: “tới giờ vẫn chưa gặp được ai”.
Cùng chiêm ngưỡng một số tác phẩm tạo hình từ vỏ trứng: