Theo Quyết định 49/2011, kể từ ngày 1/1/2021, ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước và nhập khẩu mới đều phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5). Và để đáp ứng lộ trình này, các hãng xe thuộc thành viên Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô tại Việt Nam (VAMA) đã chủ động lên kế hoạch đầu tư, nâng cấp thiết bị và công nghệ để đưa ra thị trường các mẫu xe đáp ứng yêu cầu.
Thông tin từ VAMA, trước khi được mang ra thị trường, ô tô nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp trong nước đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 sẽ được Cục Đăng kiểm Việt Nam cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
Đồng thời, cấp giấy chứng nhận xuất xưởng cho từng chiếc xe sản xuất, lắp ráp trong nước để bảo đảm xe thỏa mãn các quy định kỹ thuật của Việt Nam và có thể đăng kiểm được.
Bên cạnh đó, các hãng xe hơi cũng đào tạo đội ngũ nhân viên bán hàng, nhân viên kỹ thuật các kỹ năng tư vấn, hỗ trợ khách tìm hiểu để nắm rõ các khuyến cáo quan trọng về việc sử dụng xe và nhiên liệu phù hợp để giảm thiểu rủi ro.
Cùng đó, VAMA còn phối hợp với Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam (VINPA) mở rộng mạng lưới cung cấp nhiên liệu tiêu chuẩn Euro 5 để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Song, đến nay, để kịp thời hạn trong Quyết định 49/2011, việc triển khai bán nhiêu liệu tiêu chuẩn Euro 5 trên thị trường vẫn còn nan giải. Hiện, dầu diesel tiêu chuẩn 5 đã được bán tại hơn 1.100 cửa hàng xăng dầu trên toàn quốc, riêng xăng tiêu chuẩn Euro 5 sẽ được bán trên thị trường kể từ ngày 1/1/2022 theo đúng lộ trình đề ra.
Theo dự báo của VINPA, xăng tiêu chuẩn Euro 5 dự kiến mới chỉ có mặt tại một số thành phố lớn với lượng khiêm tốn trong những tháng đầu năm 2022; nên các địa phương trên cả nước sẽ không thể sớm có những trạm xăng đạt tiêu chuẩn Euro 5.
Vì vậy, khách hàng sử dụng ô tô tiêu chuẩn khí thải Euro 5 vẫn gặp khó khăn trong việc tìm kiếm cửa hàng xăng dầu có nhiên liệu tương thích.
Theo cảnh báo của VAMA, nếu xe đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 mà sử dụng nhiên liệu không đáp ứng teieu chuẩn tương đương có thể dẫn đến hư hỏng một số chi tiết, như: kim phun nhiên liệu, hệ thống DPF (bộ lọc hạt của động cơ diesel), cảm biến A/F (cảm biến oxy dải rộng), cảm biến oxy…
Chưa kể, việc sử dụng xăng không tương thích dẫn đến giảm tuổi thọ của động cơ xe hoặc hình thành axit H2SO4 làm ăn mòn các chi tiết truyền động trong động cơ. Đặc biệt, việc sử dụng xăng không tương thích còn khiến hệ thống xử lý khí thải báo lỗi, công suất động cơ bị giới hạn, gây tình trạng yếu máy và tiêu tốn nhiên liệu.
“Khách hàng cần sử dụng nhiên liệu có mức tiêu chuẩn tương đương hoặc cao hơn tiêu chuẩn khí thải của xe, tránh hoặc giảm thiểu sử dụng lẫn xăng dầu với các mức tiêu chuẩn khí thải khác nhau. Nếu xe báo lỗi hay hư hỏng chi tiết do sử dụng không chuẩn nhiên liệu, có thể được hỗ trợ xử lý và bảo hành tùy vào chính sách của mỗi hãng”, VAMA khuyến cáo.
Cũng theo Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex, nhằm chuẩn bị cho lộ trình được Thủ tướng phê duyệt, từ ngày 1/1/2022 với các dòng ôtô được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5, tập đoàn đã tính toán để triển khai thay thế xăng RON 95 tiêu chuẩn Euro 4 (RON 95-IV) bằng tiêu chuẩn Euro 5 (RON 95-V).
Tuy nhiên, việc triển khai còn phụ thuộc nhu cầu thị trường cùng các yếu tố khác, bởi hiện nay xăng RON 95-V phải nhập khẩu 100%. Petrolimex đã kinh doanh dầu diesel 0,001S tiêu chuẩn khí thải mức 5 từ năm 2018, đến nay đã chiếm tỉ trọng 21% trong các sản phẩm dầu của Petrolimex.
Nhưng do đây là những mặt hàng chỉ khuyến khích kinh doanh chứ không bắt buộc, nên theo đại diện Petrolimex, việc hướng tới kinh doanh xăng dầu tiêu chuẩn Euro cao để dần thay thế các sản phẩm có chất lượng thấp hơn phải thực hiện theo quyết định của Chính phủ. Nhất là dầu diesel 0,001S-V tiêu chuẩn Euro 5 vẫn phải nhập khẩu. Riêng xăng RON 95-IV có thêm nguồn cung từ nhà máy lọc dầu Nghi Sơn.