Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Mặc dù nhiều địa phương cũng đã tích cực thực hiện, nhưng thực tế lại đang tồn tại rất nhiều khó khăn.
Bãi đất trống, trên cầu, đầu hẻm, hay nói đúng hơn là nơi đâu còn chỗ trống và vắng người qua lại đều có thể trở thành điểm dừng tập kết rác thải. Một câu chuyện không vui nhưng vẫn cứ tiếp diễn từ nhiều năm nay.
Ông Nguyễn Thế Lâm, người dân ngụ tại quận 5, TPHCM chia sẻ: “Gần đây là chợ Bàu Sen, ngay đầu đường thì thỉnh thoảng vẫn có người đổ trộm. Nhiều người đi xe ngang qua thảy bịch rác vậy đó. Cũng khó, lắp camera mà thấy được số xe thì còn truy được, chứ không thấy được thì thua".
Khi được hỏi về thực trạng trên tại khu vực mình hay thu gom rác, anh Trần Thành Sang, một công nhân đang quét dọn vệ sinh trên tuyến đường Lê Hồng Phong, quận 10 cho biết: “Ở các trụ điện, ngã tư người ta bỏ trộm nhiều lắm, mình phải hốt. Người ta bỏ xà bần, bỏ chùa nhiều quá, hốt cực, mà mình nói cũng như không!"
Trên thực tế, UBND TPHCM đã có nhiều chỉ đạo để hạn chế việc đổ trộm rác thải, kèm theo đó là các mức chế tài xử phạt tương ứng. Tuy nhiên, tình trạng trên vẫn chưa có nhiều dấu hiệu thuyên giảm. Tiến sĩ Tâm lý học Vũ Gia Hiền đưa ra quan điểm về nguyên nhân của hành vi trên: “Tại vì ba nguyên nhân, nguyên nhân thứ nhất là quy định đổ rác thải như thế nào cho hành chính hóa, phải rõ và thông báo thành nội quy hẳn hoi, căn cứ vào nội quy hành chính hóa thì ta mới xử phạt được. Thứ hai là do thói quen tùy tiện của người dân từ bấy lâu nay. Cái thứ ba là cái quy định mức độ đổ rác thải, phải quy định rõ giữa hưởng thụ và rác thải".
Cuối tháng 7/2020, UBND TP HCM đã có Văn bản số 26 chỉ đạo các sở, ngành và UBND 24 quận, huyện của thành phố tăng cường sử dụng camera an ninh, camera giao thông để lập biên bản vi phạm hành chính về vệ sinh nơi công cộng. Động thái này cho thấy sự quyết liệt của chính quyền thành phố trong trong việc xử lý triệt để nạn xả rác trên địa bàn, nhằm cải thiện môi trường đô thị.
Bà Trương Thị Minh Hạnh - Trưởng Phòng TT&MT quận 10 và được bà Hạnh cho biết, hiện toàn địa bàn quận 10 đã có hơn 1.300 camera dùng để giám sát an ninh trật tự cũng như ở lĩnh vực môi trường. Việc sử dụng camera giám sát thực tế đã mang lại nhiều hiệu quả trong công tác quản lý, nhưng cũng tồn tại nhiều khó khăn.
Bà Hạnh cho biết thêm: “Áp dụng ngay Nghị định 155 thì khá khó khăn do khung xử phạt cao, người dân thì đã quen với những việc này, họ nghĩ là nhỏ. Chế tài lớn nên họ chưa đồng thuận ngay. Hiện nay xử lý được người dân trên địa bàn là chính, đối với những khách vãng lai hoặc người không có CMND thì rất khó. Có những trường hợp họ đổ rác cồng kềnh thì để thấy được hình ảnh trong camera thì chất lượng camera phải cao. Hai là khi trích xuất ra thì phải xác định được đối tượng, mà nếu đối tượng không phải người địa phương thì rất khó tìm, vì đây là hành vi vi phạm về lĩnh vực môi trường chứ không phải lĩnh vực hình sự để công an phải vào cuộc sâu".
Việc tăng cường lắp đặt camera để giám sát việc đổ trộm rác thải được xem là một động thái phù hợp trong thời buổi 4.0. Tuy nhiên, để hiệu quả như mong đợi, có lẽ vẫn là một bài toán khó cần kết hợp nhiều giải pháp, vì ý thức của người dân qua thời gian cần được định hướng lại, cũng như những quy định vẫn chưa được cụ thể hóa.
Bàn về các giải pháp nhằm xử lý triệt để tình trạng này, Tiến sĩ Tâm lý học Vũ Gia Hiền nhấn mạnh: Lắp camera thì chỉ mang tính kỹ thuật, tính kỹ thuật thì không thể nào bền vững. Ta phải tìm được phương án thu gom rác, có phương án thu gom rác tốt thì lúc đấy camera mới có giá trị. Thu gom rác không tốt thì nhất định cách này cách khác người ta vẫn có thể đổ ra.
---
Mời các bạn nghe nội dung đầy đủ của chuyên mục Nhật ký đô thị ngày 6/10 tại đây