Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Nằm ở phía Tây Bắc trung tâm Hà Nội, Hồ Tây là điểm đến đầy thư giãn, một không gian khoáng đạt, mênh mang giữa lòng Thủ Đô (Ảnh: Dân trí)
Ngày còn đi học, có lẽ mỗi chúng ta đều nằm lòng câu ca dao quen thuộc:
Gió đưa cành trúc la đà
Tiếng chuông Trấn Vũ canh gà Thọ Xương
Mịt mù khói tỏa ngàn sương
Nhịp chày Yên Thái mặt gương Tây Hồ.
Người Hà Nội hôm nay, bao lần đến Hồ Tây, về với Hồ Tây là về với cội nguồn ký ức của dân tộc. Nhưng Hồ Tây là tên gọi sau này, còn theo suốt chiều dài lịch sử, địa danh này cũng trải qua nhiều tên gọi khác nhau, và mỗi tên gọi lại gắn với những truyền thuyết, những câu chuyện lịch sử nhiều ý nghĩa của đất Thăng Long ngàn năm văn hiến.
Chúng ta đã được đến với hành trình kỳ thú qua những tên gọi đầu tiên của Hồ Tây như Đầm Xác Cáo, hồ Lãng Bạc, Hồ Kim Ngưu… Và hôm nay, hành trình này sẽ tiếp tục đến với những truyền thuyết huyền bí hơn nữa về Hồ Tây, về những tên gọi. Ngay sau đây, nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến – báo Hà Nội mới sẽ mở đầu câu chuyện trên hành trình khám phá Hồ Tây hôm nay:
Từ bao đời nay, Hồ Tây luôn là một trong những thắng cảnh nổi tiếng đất Hà thành. Sự nổi tiếng của Hồ Tây không chỉ đến từ vẻ đẹp thơ mộng của một hồ nước trong xanh rộng hàng trăm hecta, ven bờ liễu phủ, mà còn đến từ những nét huyền bí, những giai thoại cổ xưa được thêu dệt lên xoay quanh hồ nước hàng nghìn năm tuổi này.
Những truyền thuyết và các câu chuyện văn hóa ở quanh hồ tây cho thấy bức tranh toàn cảnh đời sống của người dân Việt Nam trong từng thời kỳ lịch sử, đặc biệt trong thời kỳ phong kiến, bởi vì Hồ Tây trước kia từng là một phần trong thành thăng long xưa.Vị trí độc đắc về phong thủy, nơi hội tụ tinh hoa truyền thống và tín ngưỡng dân tộc, nơi quy tụ truyền thuyết và thần thoại hàng nghìn năm, tất cả những điều này đã khiến cho Hồ Tây trở thành rốn rồng của dân tộc, hội tụ vượng khí của đất trời Thăng Long - Hà Nội.
Nhiều người đến Hồ Tây để thư giãn, tập thể dục (Ảnh: VOV)
Phải nói rằng hiếm có nơi nào quy tụ nhiều truyền thuyết và thần thoại như ở Hồ Tây, mà mỗi truyền thuyết, mỗi thần thoại lại gắn liền với những địa danh trên hồ. Và nếu dạo một vòng quanh Hồ, ta sẽ có cảm giác như dưới mỗi bước chân đi đều có một sự tích, một huyền thoại nào đó. Từ nhỏ Bà Đỗ Kim Dung - người làng Nhật Tân, Hà Nội cũng được ông bà kể lại câu chuyện về Hồ Tây gắn liền với nghề trồng dệt lụa của thiếu nữ hoàng thành Thăng Long thuở nào.
Câu chuyện ấy, truyền thuyết ấy theo mãi tuổi thơ của bà, để đến giờ đây, khi mái đầu đã 2 màu tóc, bà vẫn vẹn nguyên những cảm nhận về Hồ Tây với một tâm hồn đầy sức tưởng tượng và lãng mạn:
Những người về tâm linh thì người ta cho rằng các cung nữ vấn dệt lụa và gửi vào hoàng thành Thăng Long. Các dải lụa vẫn bay vào trong đó những làn mây, trong đó cũng có mấy câu thơ về hồ Trúc Bạch. Bây giờ các cung nữ vẫn cứ hoài niệm về quá khứ của một thời về hoàng thành Thăng Long và các cung nữ vẫn dệt lụa để cung cấp vào trong hoàng thành. Chính vì vậy các dải lụa như những làn sương khói vẫn bay vào trong hoàng thành và ng ta nói các cung nữ vẫn gửi lụa vào trong hoàng thành. Những ngày đẹp trời ở đây có những làn mây trắng bay dập dờn rất là đẹp.
Đến với Hồ Tây, tâm hồn mỗi người như được nuôi dưỡng, được bay bổng, thăng hoa cùng cảnh quan sóng nước mênh mông, cùng không gian đậm sắc màu văn hóa lịch sử. Chẳng thế mà từ cách đây gần hai thế kỷ, khi vãn cảnh Tây Hồ, nhà thơ Cao Bá Quát từng rung động trước cảnh sắc mỹ lệ của chốn “danh thắng đệ nhất kinh kỳ” ấy mà thốt lên rằng: Tây Hồ đích thực là nàng Tây Thi. Quả thật, ai cũng biết Hồ Tây rất đẹp.
Nhưng đằng sau cái long lanh sóng nước, đằng sau cái lãng đãng sương mờ ấy, Hồ Tây lại ẩn chứa biết bao điều bí ẩn lạ kỳ. Theo các nhà phong thủy học, Hồ Tây nằm trên trục long mạch chính của quốc gia, trục long mạch ền Bắc Việt Nam. Vì vậy, hồ đã và đang đón nhận và tích tụ khí tài vượng cho toàn dân tộc. Dưới góc nhìn của một kiến trúc sư lâu năm, ông Trần Huy Ánh nhìn nhận không gian Hồ Tây có vai trò đặc biệt quan trọng tới sự phát triển của đô thị Hà Nội.
Hồ Tây nếu nghiên cứu về đô thị học thì nó có lịch sử hình thành là từ dòng sông Hồng nó đổi dòng. Phần còn lại của mặt nước mênh mông từ thời hồng hoang đó thì lưu lại một Hồ Tây quý giá với Hà Nội. Mặt nước ấy là một phần lịch sử không thể thay đổi được trong rất nhiều đổi thay của diện mạo HN. Nó là một trong những cái hồ nước ngọt lớn nhất VN. Ở châu Á cũng ko có nhiều hồ như vậy đâu, 500 ha cũng là mặt nước hiếm hoi nhưng lại nằm trong đô thị nên nó tạo nên cảnh quan đô thị mặt nước, cây xanh của HN rất là đặc trưng.
Truyền thuyết về Hồ Gươm là ẩn dụ của thời hậu chiến, nói lên tình yêu hoà bình, thì các truyền thuyết về Hồ Tây gắn với cảnh quan bao la thi vị và song hành với những huyền tích giàu tính văn hoá, tâm linh, thể hiện một bản lĩnh văn hoá quật cường của dân tộc ta.
Trong khói sương bảng lảng, trong bồng bềnh, mênh mông sóng nước Hồ Tây, những truyền thuyết quanh khu vực Hồ Tây càng thêm phần kỳ thú. Lặng nghe như tiếng vọng từ quá khứ, trong câu chuyện sắp kể của chương trình BXDV tiếp theo, sẽ có những cuộc gặp gỡ,những cái tên đi vào lịch sử và có cả những giọt nước mắt cho số phận con người bị chà đạp trong xã hội phong kiến xưa….Giữa hư và thực, mọi thứ như không còn ranh giới và được hội tụ trong các truyền thuyết thấm đẫm lịch sử của Hồ Tây.