Triều cường dâng cao, mưa lớn kéo dài, cộng với việc xả lũ từ thượng nguồn đã khiến hàng trăm hecta mai vàng chìm sâu trong nước, đe dọa trực tiếp đến nguồn thu nhập của người dân và cả thị trường hoa Tết đang đến gần.
Chính quyền địa phương và bà con nông dân đã phải chạy đua với thời gian, căng mình bơm nước, gia cố bờ bao để cứu lấy những vườn mai đang đứng trước nguy cơ hư hại hàng loạt.
Những ngày của tháng 11, cả vùng trồng mai tại xã Bình Lợi phủ lên mình một màu nâu đục của dòng nước ngập. Từ ấp 1 đến ấp 4, những lối đi vốn khô ráo nay chìm trong làn nước sâu ngang bắp chân. Trên mặt vườn, những chậu mai vàng chuẩn bị vào vụ Tết trở nên chông chênh, còn những gốc mai trồng đất chỉ biết “nín thở” giữa biển nước mênh mông.
Sự kết hợp của triều cường dâng cao, mưa lớn kéo dài và dòng nước xả từ hồ Dầu Tiếng đã khiến hơn 500ha mai vàng, loại cây trồng chủ lực mang lại sinh kế cho hàng trăm hộ dân đang rơi vào cảnh ngập úng nghiêm trọng.
Không chỉ nước ngập gây thiệt hại mà người dân nơi đây còn phải chạy đua với thời gian, vì mỗi giờ trôi qua đều có thể làm cho cây mai từ sống khỏe sang héo úa, bung nụ sớm, rụng lá, thối rễ. Và giữa biển nước ấy là tiếng thở dài của bà con, xen lẫn nỗi lo canh cánh cho mùa hoa Tết. Một hộ trồng mai lâu năm vừa cúi xuống kiểm tra bộ rễ cây vừa không giấu được sự lo lắng của mình:
“Cây mai giai đoạn này đang trong giai đoạn sinh sản, mình đã canh nước rồi, nước dư cũng không được mà nước thiếu cũng không được cho nên bây giờ trường hợp này nước đã dư rồi nếu 1-2 giờ nước rút thì có thể cứu được chứ ngập lâu thì rễ nó không quang hợp được dẫn đến tạo nút hoa, rồi nở sớm, rụng lá.
Cho nên ngập sẽ gây thiệt hại cho bà con rất nhiều. mà ngập 1 tuần thì lá rụng hết rồi mình hồi phục cây không được. Bây giờ cả vườn mai này ngập hết thì chỉ có nước đứng khóc thôi".
Nhiều hộ dân khác tại làng mai Bình Lợi cũng trong cảnh “đứng ngồi không yên” khi những chậu mai vốn được đặt trên giàn cao nhưng do mưa lớn nay cũng bị nước tràn lên tận ệng, còn mai trồng đất chìm sâu đến mức người dân không thể phân biệt đâu là mặt vườn, đâu là lối đi.
Bà con nơi đây cho biết, chỉ cần chậm thêm vài ngày nữa, toàn bộ công sức nhiều tháng chăm sóc sẽ gần như mất trắng.
Giữa cảnh ngập úng mênh mông ấy, nhiều hộ dân đang phải thay phiên nhau túc trực từ sáng đến tối, vừa canh nước, vừa lo rễ mai thối, nụ bung sớm. Một người dân khác không giấu được sự lo lắng của mình khi chứng kiến mai chậu và mai đất bắt đầu có dấu hiệu rụng lá, suy kiệt:
“Bây giờ mai chậu mà ngập chừng nửa chậu thôi khoảng 3 ngày là sẽ bị rụng lá. Còn mai đất mà ngập 3-4 ngày là rụng lá luôn, mai đất là thua luôn. Năm nay rất khó khăn, phần thì cây mai hư, phần thì cây ăn trái hư, tiền của đổ ĐI hết”.
Trước thực trạng trên, chính quyền địa phương, Hội Nông dân xã và các hợp tác xã đã phải căng mình ứng phó. Những chiếc máy bơm được huy động suốt ngày đêm, từ hệ thống kênh 1 đến kênh Tràm Lầy, kênh Chài Chìm.
Hộ dân nào có máy bơm gia đình cũng được vận động tham gia. Nhưng nước dâng nhanh hơn công suất bơm, buộc địa phương phải đề nghị hỗ trợ thêm từ cấp trên. Ông Nguyễn Văn Thêm – Chi hội trưởng nông dân ấp 4 cho biết:
“Nếu để ngập lâu ảnh hưởng đến bông, nụ hoa. Nhưng được sự hỗ trợ kịp thời của các ngành các cấp và địa phương và các hộ dân cũng mang máy bơm để bơm nước ra khắc phục liền để chống úng".
Không dừng lại ở những giải pháp trước mắt, lãnh đạo Hợp tác xã hoa mai vàng Bình Lợi cũng đã chủ động kiến nghị các ngành chuyên môn hỗ trợ thêm thiết bị và nhân lực. Trong đó, nhu cầu bức thiết nhất hiện nay là tăng cường máy bơm công suất lớn và đảm bảo nguồn điện ổn định để hệ thống bơm vận hành liên tục.
Hợp tác xã cũng đề xuất ngành thủy lợi phối hợp chặt chẽ với các đơn vị điện lực, đặc biệt là Công ty Điện lực Bình Chánh, nhằm giảm tải áp lực tiêu thoát nước cho toàn khu vực.
Ông Lê Hữu Thiện – Giám đốc HTX hoa mai vàng xã Bình Lợi cho biết, việc hỗ trợ máy bơm không chỉ cấp thiết ở thời điểm này, mà còn cần được tính đến trong phương án lâu dài để ứng phó với ngập úng tái diễn:
“Bây giờ cho những máy bơm công suất lớn bơm tập trung, đối với những vườn mai riêng lẻ có bờ cao họ cũng sẽ tự bơm. Về lâu dài, đề xuất kiến nghị lãnh đạo thành phố hỗ trợ những máy bơm công suất lớn, tập trung tại những cống chưa có máy bơm".
Có thể thấy, dù phải đối mặt với rất nhiều gian khó nhưng niềm tin của người trồng mai vẫn chưa bao giờ tắt. Sự hỗ trợ kịp thời của các cơ quan chức năng, từ việc tăng cường máy bơm, gia cố bờ bao, đến cải thiện hệ thống thoát nước… đang tiếp thêm hy vọng cho bà con.
Hy vọng rằng thiệt hại lần này sẽ được giảm thiểu tối đa, và những nụ mai vẫn kịp khoe sắc khi Tết đến xuân về, để người trồng mai vơi bớt nhọc nhằn, để nghề mai quê hương tiếp tục được gìn giữ và để giữ cho mùa xuân của thành phố không bao giờ vụt tắt.