Chủ xe máy cần nắm rõ quyền lợi khi mua bảo hiểm bắt buộc
Đặc biệt, việc thu thập các tài liệu liên quan đến tai nạn giao thông từ các cơ quan có thẩm quyền (cảnh sát giao thông, cảnh sát điều tra) là trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm. Đây là một trong những điều khách hàng lo ngại nhất và dẫn đến tình trạng chỉ có 30% chủ xe máy mua loại hình bảo hiểm nhân văn này.
Theo thống kê của Bộ Tài chính, có 90% chủ xe ô tô mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự, nhưng chỉ có 30% chủ xe máy tham gia chế độ bảo hiểm này. Một trong những nguyên nhân chính được cho là do hồ sơ bồi thường bảo hiểm khó khăn và phức tạp, nhất là với chủ xe máy thì thường va chạm nhỏ, thiệt hại thấp nên quan niệm: để được bảo hiểm hỗ trợ thì “của một đồng, công một nén”.
Do đó, chủ xe máy thường mua lần đầu khi đăng ký xe, sau đó không chủ động mua hàng năm theo đúng quy định pháp luật.
Trước phản hồi của dư luận xã hội và báo chí thời gian gần đây, đại diện Bộ Tài chính một lần nữa lưu ý người mua bảo hiểm khi làm hồ sơ bồi thường bảo hiểm. Trong đó, Chủ xe có trách nhiệm cung cấp các tài liệu liên quan đến xe, lái xe (như giấy đăng ký xe, giấy phép lái xe), tài liệu chứng nh thiệt hại về người và tài liệu chứng nh thiệt hại về tài sản. Còn doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm thu thập các bản sao tài liệu của cơ quan có thẩm quyền về vụ tai nạn (từ cảnh sát giao thông, cơ quan cảnh sát điều tra…).
Cụ thể, doanh nghiệp bảo hiểm có nghĩa vụ thu thập các tài liệu liên quan đến thiệt hại về tài sản (như hóa đơn sửa chữa, thay mới tài sản bị thiệt hại); Các tài liệu liên quan của cơ quan có thẩm quyền về vụ tai nạn (như biên bản khám nghiệm phương tiện liên quan đến tai nạn, thông báo sơ bộ kết quả điều tra ban đầu vụ tai nạn giao thông...); Biên bản giám định xác định nguyên nhân và mức độ thiệt hại do doanh nghiệp bảo hiểm hoặc người được doanh nghiệp bảo hiểm ủy quyền lập; Các tài liệu có liên quan đến vụ tai nạn (nếu có).
Như vậy, quy định hiện hành đã được xây dựng theo hướng giảm bớt gánh nặng thủ tục cho chủ xe, người lái xe, tức là doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm phối hợp với chủ xe cơ giới, nạn nhân và các bên liên quan để thu thập hồ sơ bồi thường bảo hiểm. Đặc biệt, việc thu thập các tài liệu liên quan đến tai nạn giao thông từ các cơ quan có thẩm quyền (cảnh sát giao thông, cảnh sát điều tra) là trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm.
Không những vậy, hiện nay, Bộ Tài chính đang đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về hồ sơ bồi thường bảo hiểm theo hướng giảm nhẹ gánh nặng thủ tục cho chủ xe, lái xe; tăng tính chủ động và trách nhiệm của các doanh nghiệp bảo hiểm trong việc thu thập hồ sơ bồi thường, rút ngắn thời gian tạm ứng bồi thường; mở rộng phạm vi và mức chi hỗ trợ bồi thường nhân đạo từ Quỹ bảo hiểm xe cơ giới…
Do vậy, để hoàn thiện chính sách, tăng cường quản lý, giám sát nhằm nâng cao chất lượng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, Bộ Tài chính đã có ý kiến giao cho Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm chủ trì khẩn trương, triển khai các nhiệm vụ được giao liên quan đến dự thảo Nghị định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới thay thế Nghị định số 103/2008 để trình Chính phủ trong tháng 5/2020.
Tăng cường xử phạt bán bảo hiểm bắt buộc không đúng quy định
Theo quy định Nhà nước, mức phí bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe mô tô 2 bánh từ 50cc (phân phối) trở xuống, là 55.000 đồng; trên 50cc là 66.000 đồng (đã gồm VAT). Tuy nhiên, thời gian gần đây, một số cơ quan báo chí phản ánh việc bán bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự cho chủ xe máy được giảm giá, chiết khấu, thậm chí giá còn 20.000 đồng/năm.
Ngay khi nhận được phản ánh của một số cơ quan báo chí, Bộ Tài chính đã có văn bản (Công văn số 189/QLBH-PNT ngày 20/5/2020) yêu cầu các doanh nghiệp bảo hiểm chủ động kiểm tra, rà soát việc triển khai loại hình bảo hiểm này, đảm bảo thực hiện đúng theo quy định pháp luật.
Trường hợp phát hiện các hành vi vi phạm, cần tiến hành chấn chỉnh, xử lý kịp thời. Công văn cũng nêu rõ, trường hợp các doanh nghiệp bảo hiểm vi phạm, thì tùy theo mức độ, Cục quản lý Bảo hiểm của Bộ Tài chính sẽ xem xét, xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.
Đại diện Bộ Tài chính cũng cho biết, sẽ sớm phối hợp với Bộ Công an, Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam, Ủy ban Quốc gia về An toàn giao thông và các cơ quan báo chí, để thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra tình hình triển khai bán bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, kịp thời phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính các doanh nghiệp bảo hiểm vi phạm quy định.
Cùng với đó, Bộ Tài chính yêu cầu các doanh nghiệp bảo hiểm phải thực sự chú trọng công tác tư vấn và phục vụ khách hàng, để đảm bảo phát huy tính nhân văn của chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
Đó là bảo vệ tài chính cho các nạn nhân của các vụ tai nạn giao thông đường bộ thiệt hại về sức khỏe, tính mạng, tài sản, ngay cả khi không xác định được xe gây tai nạn, xe không tham gia bảo hiểm hoặc tai nạn không thuộc phạm vi bảo hiểm./.