BẢO VỆ QUYỀN LỢI CHÍNH ĐÁNG CỦA HÀNH KHÁCH
Dự thảo Luật Hàng không dân dụng VN do Bộ Xây dựng soạn thảo, có 11 chương, 105 Điều, gồm: Những quy định chung; tàu bay; Cảng hàng không; Hoạt động bay; vận tải hàng không và hàng không chung; An toàn hàng không và điều tra sự cố tai nạn tàu bay...
Cụ thể, về nguyên tắc hoạt động hàng không dân dụng, dự thảo Luật Hàng không dân dụng VN quy định: Bảo đảm an toàn, điều hòa, hiệu quả và quốc phòng, an ninh trong quản lý hoạt động bay trong lãnh thổ Việt Nam, vùng thông báo bay do Việt Nam quản lý. Đồng thời bảo đảm tuân thủ các các quy định, tiêu chuẩn về an toàn, an ninh hàng không và phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý nhà nước về an toàn hàng không, an ninh hàng không.
Về chính sách phát triển hàng không dân dụng, tại dự thảo luật này, Bộ Xây dựng đề xuất mở rộng cơ chế thu hút đầu tư ngoài nhà nước vào lĩnh vực hàng không, đồng thời giảm gánh nặng ngân sách. Theo đó, dự thảo Luật quy định: huy động tối đa các nguồn lực, đa dạng các hình thức, phương thức đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì trong hàng không dân dụng để phát triển kết cấu hạ tầng cảng hàng không hiện đại, kết nối đồng bộ với các phương thức vận tải khác, phát huy hiệu quả đầu tư.
Ngoài ra, Dự thảo Luật cũng xây dựng cơ chế hỗ trợ phát triển công nghiệp hàng không trong nước, bao gồm chính sách ưu đãi, đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần xây dựng ngành hàng không hiện đại và phát triển bền vững.
Đặc biệt, dự thảo Luật Hàng không dân dụng VN đã sửa đổi các quy định liên quan đến nghĩa vụ của người vận chuyển, nhằm làm rõ trách nhiệm, bảo vệ quyền lợi chính đáng của hành khách khi tham gia vận chuyển hàng không. Cụ thể, khi chuyến bay bị chậm, bị hủy mà không phải do lỗi của hành khách, thì hãng bay phải thông báo kịp thời, xin lỗi hành khách, bảo đảm việc ăn, nghỉ, đi lại và chịu các chi phí có liên quan trực tiếp phù hợp với thời gian phải chờ đợi tại sân bay.
Trường hợp do lỗi của người hãng bay, thì hãng bay ngoài việc phải bảo đảm việc ăn nghỉ, đi lại của hành khách, còn phải trả một khoản bồi thường không hoàn lại cho hành khách bằng tiền hoặc chứng từ khác có giá trị tương đương.
Theo Bộ Xây dựng, đây là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ, điều hòa hoạt động khai thác tại cảng hàng không, giảm thiểu tình trạng chậm, hủy chuyến, vốn là nỗi lo của nhiều hành khách.
Dự thảo Luật Hàng không dân dụng VN đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến rộng rãi các Bộ, ngành, địa phương và lấy ý kiến rộng rãi nhân dân. Dự thảo Luật sẽ tiếp tục được Bộ Xây dựng chỉnh lý, hoàn thiện trước khi gửi Bộ Tư pháp thẩm định, trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp tháng 10 năm nay.
NÂNG CAO TRÁCH NHIỆM, NGHĨA VỤ VẬN CHUYỂN
Vì sao Bộ Xây dựng lại đề xuất nhiều chính sách nhằm bảo vệ quyền lợi của hành khách khi bị chậm, hủy chuyến? PV VOV Giao thông đã có cuộc phỏng vấn ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không VN, Bộ Xây dựng – đơn vị chủ trì soạn thảo Luật:
PV: Xin cảm ơn ông đã nhận trả lời phỏng vấn của VOVGT. Xin ông cho biết những điểm mới nổi bật của dự thảo Luật Hàng không dân dụng sửa đổi lần này?
Ông Uông Việt Dũng: Thực hiện tinh thần đổi mới về tư duy xây dựng pháp luật thì dự thảo Luật hàng không dân dụng VN thay thế lần này chỉ quy định những vấn đề khung mang tính nguyên tắc và những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Một số điểm nổi bật được Ban soạn thảo đưa ra trong dự thảo Luật Hàng không dân dụng lần này, cụ thể là sẽ sửa đổi, bổ sung các quy định về Nhà chức trách hàng không; nhà chức trách an ninh hàng không nhằm quy định rõ vị trí, vai trò, chức năng của các cơ quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về hàng không dân dụng và phù hợp với mô hình bộ máy quản lý nhà nước trong thời kỳ mới.
Đồng thời thực hiện nghĩa vụ quốc gia thành viên của Công ước Chicago 1944 về hàng không dân dụng và Tổ chức quốc tế ICAO.
Điểm mới thứ 2 là chúng ta sẽ bổ sung quy định về nghiên cứu ứng dụng KHCN, chuyển đổi số, chuyển giao công nghệ và phát triển công nghiệp hàng không tại VN. Đây là những quy định hướng tới mục tiêu nâng cao năng lực sản xuất nội địa và chủ động về công nghệ trong lĩnh vực hàng không dân dụng.
Thứ 3, chúng tôi sẽ bổ sung chương mới về thiết lập hệ thống quản lý an toàn hàng không phù hợp với quy định mới về an toàn hàng không của Công ước Chicago, nhằm khẳng định là an toàn luôn luôn là ưu tiên tuyệt đối trong mọi hoạt động của hàng không dân dụng.
PV: Với tình trạng chậm, hủy chuyến thì dự thảo Luật đặt ra những quy định gì về trách nhiệm, nghĩa vụ của các hãng hàng không đối với khách hàng?
Ông Uông Việt Dũng: Về cơ bản thì dự thảo Luật Hàng không dân dụng VN vẫn tiếp tục kế thừa các quy định của Luật hiện hành và trong trường hợp chuyến bay bị chậm, hủy chuyến, theo đó thì các quy định thì các nghĩa vụ cơ bản của người vận chuyển hành khách, trong đó có các nghĩa vụ đối với hành khách đối với chuyến bay bị chậm, bị hủy, phải thông báo kịp thời, phải xin lỗi hành khách, đảm bảo ăn, nghỉ, đi lại và chịu trách nhiệm chi phí có liên quan trực tiếp phù hợp với thời gian phải chờ đợi tại cảng hàng không của hành khách, trong đó cũng quy định trách nhiệm đối với chuyến bay bị chậm chuyến kéo dài, bị hủy, đó là bồi thường, ứng trước không hoàn lại.
Với các quy định mang tính nguyên tắc cơ bản này thì sau đó Chính phủ, Bộ xây dựng sẽ quy định cụ thể, chi tiết trong các văn bản dưới luật, sẽ theo hướng nâng cao trách nhiệm, nghĩa vụ của người vận chuyển đối với hành khách, đặc biệt là chú trọng đến đối tượng hành khách cần nhiều sự quan tâm đặc biệt như người già, trẻ em, phụ nữ mang thai, người khuyết tật, thương bệnh binh…
Và sẽ quy định rõ hơn, cụ thể hơn về trách nhiệm của người vận chuyển, doanh nghiệp hàng không với những chế tài cụ thể cũng như đảm bảo hài hòa giữa quyền lợi của hành khách và các hãng hàng không với một mục tiêu là sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ của ngành hàng không dân dụng Việt Nam.
PV: Vâng, xin trân trọng cảm ơn ông.
PHÙ HỢP VỚI TÌNH HÌNH THỰC TIỄN
Việc yêu cầu các hãng bay phải bồi thường khi hành khách bị chậm, hủy chuyến mà không phải lỗi do hành khách, nếu trở thành hiện thực sẽ có những tác động xã hội như thế nào? PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với đại biểu Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội xung quanh nội dung này:
PV: Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về sự cần thiết ban hành Luật Hàng không dân dụng VN sửa đổi?
Đại biểu Phạm Văn Hòa: Đây là một dự thảo luật rất quan trọng vì trong thời gian qua, hàng không dân dụng của chúng ta còn tồn tại những bất cập cho người dân, khách hàng, dẫn đến trong thực hiện các nhiệm vụ cũng như thực hiện các chuyến bay, từ chuyện quản lý tàu bay, vận chuyển hành khách, rồi hành khách gây rối trong chuyến bay, hãng hàng không chậm bay, hủy chuyến, tiếp viên phục vụ chưa được khách hài lòng lắm…
Luật Hàng không dân dụng thực hiện nhiều năm rồi và cần phải sửa đổi, bổ sung trong kỳ họp lần thứ 10 của Quốc hội là hết sức cần thiết để phù hợp với tình hình thực tiễn các hãng hàng không của VN, hoặc có thể sau này nhiều doanh nghiệp người ta muốn mở những hãng hàng không khác…
PV: Lâu nay nhiều hành khách rất bức xúc khi tình trạng chậm, hủy chuyến nhưng không được hỗ trợ, bồi thường xứng đáng. Theo ông những quy định tại dự thảo luật về việc bồi thường cho hành khách trong trường hợp này đã phù hợp hay chưa? Vì sao?
Đại biểu Phạm Văn Hòa: Trong những nội dung rất quan trọng đối với việc Luật Hàng không dân dụng bất cập, đó là việc bồi thường thiệt hại cho khách hàng khi chậm chuyến, hủy chuyến, xem như bỏ không.
Khách hàng rất phiền hà, tuy nhiên người ta cũng đành chịu thôi, tại vì cũng đâu có hãng hàng không nào khác hơn ngoài Vietjet, Vietnam Airlines thôi, xem như là độc quyền. Cho nên việc chậm chuyến, bỏ chuyến thì khách hàng cũng đành chịu, nhưng người ta rất phiền hà, đặc biệt là đối với hãng hàng không như Vietjet thì chuyện chậm giờ, hủy chuyến là như cơm bữa. Vietnam Airlines cũng thế.
Đối với các chuyến bay trong nước, ví dụ từ Cần Thơ đi Nội Bài, rồi Nội Bài đi Phú Quốc, đi Đà Nẵng, đi Huế thì chuyện chậm chuyến hàng ngày đã có xảy ra. Đối với Vietjet thì muôn thuở, hầu như người ta đi đều vướng phải.
Tuy nhiên các hãng hàng không trên thế giới họ cũng có hủy chuyến, cũng có chậm chuyến, nhưng người ta có quy chuẩn, quy định đàng hoàng. Ví dụ hủy chuyến, chậm chuyến thì người ta có bồi thường thiệt hại cho khách hàng.
Còn đối với Việt Nam chúng ta là không. Kỳ này tôi đọc thấy, nếu chậm chuyến, hủy chuyến mà ngoài trường hợp bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh thì có thể được.
Nhưng về mặt chủ quan mà chậm chuyến, hủy chuyến thì các hãng hàng không phải có bồi thường thiệt hại lại cho người dân và tôi sẽ tham gia góp ý về nội dung này và làm sao các hãng hàng không phải bồi thường thiệt hại cho khách hàng nếu hủy chuyển, chậm chuyến mà không phải trường hợp bất khả kháng.
PV: Theo ông, nếu những quy định của dự thảo luật trở thành hiện thực và áp dụng vào thực tế thì sẽ khắc phục được những bất cập gì hiện nay?
Đại biểu Phạm Văn Hòa: Tôi tin tưởng và hy vọng rằng, Luật Hàng không dân dụng sửa đổi, bổ sung lần này nếu được Quốc hội thông qua, đặc biệt là sau khi lấy ý kiến các chuyên gia, của khách hàng thì Luật Hàng không dân dụng hoàn chỉnh. Không chỉ có các doanh nghiệp hàng không như Vietjet, Bamboo, Vietnam Airlines mà sau này sẽ có những hãng, những quốc gia, những doanh nghiệp tư nhân sẽ đầu tư để phát triển thêm các hãng hàng không nữa.
PV: Xin cảm ơn ông!
Theo Bộ Xây dựng, sau 19 năm thực hiện Luật Hàng không dân dụng VN, bên cạnh các kết quả đã đạt được, cũng đã xuất hiện một số tồn tại, phát sinh trong công tác quản lý nhà nước chuyên ngành về hàng không dân dụng. Đặc biệt, việc đảm bảo quyền lợi của hành khách khi bị chậm, hủy chuyến hầu như chưa bảo đảm. Bởi vậy, để đảm bảo quyền lợi của khách hàng, nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp vận chuyển hàng không, Bộ Xây dựng đã đề xuất nhiều quy định về nghĩa vụ của các hãng bay, đặc biệt là trách nhiệm bồi thường khi chậm, hủy chuyến.
Bạn kỳ vọng gì vào những đề xuất này? Nếu được ban hành, các quy định mới của dự thảo luật sẽ có những tác động xã hội như thế nào?
Mời các bạn cùng chia sẻ ý kiến, đóng góp cho Dự thảo qua hotline 02437.91.91.91, qua fanpage VOV Giao thông, hoặc có thể góp ý trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Xây dựng.
----
Đừng quên đón nghe và tương tác với “Dự thảo trên tay” trong khung giờ “FM 91 chiều thứ Hai, thứ Tư và thứ Bảy hàng tuần trên VOV Giao thông FM 91 MHz, vovgiaothong.vn, hoặc trên các nền tảng podcasts dành cho di động.