Gấp đôi hình phạt vào kỳ nghỉ lễ để giảm tai nạn giao thông

Kỳ nghỉ Lễ Phục sinh năm nay, như nhiều kỳ nghỉ trong vài năm trở lại đây, cảnh sát Úc kêu gọi các tài xế phải cẩn trọng khi tham gia giao thông, kèm theo cảnh báo phạt gấp đôi nếu vi phạm luật trong những ngày này.

Kỳ nghỉ lễ trong tháng Tư luôn là những ngày cao điểm của tai nạn giao thông. Tại New South Wales, tiểu bang đông dân nhất nước Úc, số người tử vong tính từ đầu năm 2019 tới nay là 106 người – vượt quá kỷ lục 94 người vào tháng 3 năm ngoái. 

Do đó, năm nay, giới chức bang đưa ra các hình phạt nghiêm khắc hơn, nhất là việc sử dụng điện thoại di động bị tăng gấp đôi, cụ thể dùng điện thoại khi lái xe sẽ bị phạt tới 10 điểm so với 5 điểm; rất gần với hình phạt tước bằng lái là 13 điểm. Scott Higgins, đội trưởng đội tuần tra bang Tây Úc cho biết: "Khi hình phạt được áp dụng, sẽ không có nơi nào an toàn để chạy quá tốc độ, không có lúc nào an toàn để sử dụng điện thoại khi lái xe, hay không đeo dây đai an toàn”.

Việc gấp đôi điểm phạt được thực hiện trong 8 ngày nghỉ lễ Phục Sinh từ 18/4 tới hết 22/4; và sẽ tiếp tục trong kỷ nghỉ lễ Anzac từ 24/4 tới hết 28/4. Hình phạt gấp đôi được áp dụng để xử phạt những hành vi: chạy quá tốc độ, không cài dây an toàn, đi xe mà không có mũ bảo hiểm và sử dụng điện thoại di động trong khi lái xe. Các vi phạm khác sẽ không bị gấp đôi điểm phạt, thay vào đó là thêm 1 điểm phạt bổ sung.

Tại Úc, tùy theo mỗi hạng bằng lái sẽ có giới hạn điểm phạt. Khi tới một mức điểm phạt nhất định, tài xế sẽ đối mặt với việc tước bằng lái xe tạm thời. Như với bằng lái xe không giới hạn, 13 – 15 điểm phạt sẽ khiến tài xế bị tước bằng 3 tháng; lên tới tối đa 5 tháng nếu điểm phạt đạt tới 20 hoặc hơn. Do đó, với việc gấp đôi điểm phạt, chỉ cần vi phạm 1-2 lỗi, tài xế hoàn toàn có thể bị tước bằng lái. 

Ông Mark Bailey,  Bộ trưởng Bộ GTVT Úc cho biết: “Một vài người phàn nàn về việc tăng hình phạt với hành vi sử dụng điện thoại khi lái xe, nhưng điều này là cần thiết. Chúng tôi chỉ tăng điểm phạt chứ không tăng tiền phạt, do đó các cáo buộc liên quan tới vấn đề tài chính là không có căn cứ”.

Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng áp dụng việc gấp đôi điểm phạt. Tại 2 bang Victoria và Nam Úc, không áp dụng. Còn tại bang Queensland, tăng gấp đôi hình phạt nếu vi phạm liên tiếp, kể cả không phải nghỉ lễ. Tuy nhiên, với tỉ lệ TNGT ngày một tăng, một số nơi như bang Victoria đang kiến nghị chính phủ để được phép áp dụng hình thức gấp đôi hình phạt, theo lời phóng viên kênh 7-News:

“Với số người chết vì TNGT tăng liên tiếp trong 2 năm gần đây, cơ quan cảnh sát bang Victoria tiếp tục kiến nghị chính phủ cho phép bang này triển khai hình thức nhân đôi điểm phạt. Tuy nhiên, nhiều người dân cho rằng cảnh sát nên tập trung giải quyết vấn đề chạy quá tốc độ và sử dụng đồ uống có cồn khi lái xe trước khi áp dụng việc nhân đôi hình phạt”.

Hình thức gấp đôi điểm phạt áp dụng lần đầu năm 1997. Khi mới áp dụng, ước tính mỗi năm khoảng 800 người chết vì tai nạn giao thông trong các kỳ nghỉ tại bang New South Wales. Đến năm ngoái, số người chết giảm xuống 354.

Có thể thấy, tăng gấp đôi mức phạt trong ngày lễ tại Úc đã có tác dụng nhất định. Còn tại Việt Nam, tai nạn giao thông trong các kỳ nghỉ lễ vẫn là vấn đề nhức nhối. Trong 4 ngày nghỉ lễ từ 28/4-1/5 năm 2018, cả nước xảy ra 113 vụ TNGT, làm chết 79 người, bị thương 79 người. Tiếp đó, trong 9 ngày nghỉ Tết Kỷ Hợi 2019, xảy ra 276 vụ TNGT, làm chết 183 người, bị thương 241 người.

Mật độ người tham gia giao thông tăng cao và bia rượu là 2 nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tai nạn trong những ngày này. Để giảm thiểu số vụ và số người chết, bị thương vì TNGT trong các ngày lễ, cần có những phương hướng giải quyết lâu dài tương tự như nước Úc đang triển khai.