Buôn bán rùa trên mạng xã hội và hệ lụy tới môi trường sống (Kỳ 1)

Theo kết quả khảo sát gần đây nhất vào năm 2021 trên 2 nền tảng mạng xã hội (MXH) lớn nhất là Facebook và Youtube cho thấy, thị trường buôn bán rùa trực tuyến ngày càng phát triển cả về số lượng, quy mô, hình thức, với cả các loài không được phép buôn bán thương mại. 

"Buôn bán rùa trên mạng xã hội hiện nay cực kỳ sôi động với số lượng người bán và người mua gia tăng liên tục trong các năm vừa qua. Cụ thể, vào năm 2013, chỉ có 4 trang và nhóm chuyên mua bán rùa thì trong năm 2021, con số này là 155.

Chúng tôi đã ghi nhận tới 17 loài rùa bản địa VN bị buôn bán trên mạng, đáng lo ngại hơn là có tới 30 loài rùa ngoại lai cũng bị rao bán trên MXH trong năm 2021. Năm 2021 cũng được coi là năm bị ảnh hưởng bởi đại dịch, tuy nhiên tình trạng buôn bán rùa trên MXH vẫn không hề suy giảm."

Đó là những con số biết nói được ông Hoàng Văn Hà – chương trình Bảo tồn rùa Châu Á (ATP) chia sẻ về thực trạng đáng lo ngại của thị trường buôn bán rùa trên MXH Việt Nam hiện nay. Với rất nhiều ưu điểm như giao dịch không trực tiếp, khả năng kết nối từ xa, có thể che giấu danh tính… MXH dễ dàng trở thành một kênh phổ biến cho việc trao đổi, giao dịch các mặt hàng cấm, bao gồm động vật hoang dã.

Rùa cạn và rùa nước ngọt Việt Nam chính là nhóm mặt hàng bị buôn bán phổ biến thứ hai trên mạng xã hội Facebook. Bà Tô Bích Ngọc, Trung tâm con người và thiên nhiên (Pan Nature) đưa ra khuyến nghị đối với người dùng MXH khi tiếp cận các kênh thông tin buôn bán động vật hoang dã này:

Hiện tại Youtube và FB đều không cho phép thương mại các loài động vật, do đó khi người dùng thấy những bài đăng và nhận ra rằng đó là loài cần bảo vệ thì đầu tiên các bạn có thể report, báo cáo nhà mạng, thứ 2 có thể liên hệ cơ quan chức năng hoặc các tổ chức bảo tồn để có hướng xử lý hoặc cứu hộ những cá thể đang được rao bán

Khi thị trường buôn bán rùa trực tuyến ngày càng sôi động thì những nguy cơ mang lại cho môi trường sống ngày một hiện hữu hơn. Đó là những nguy cơ gì và mỗi người chúng ta cần phải có trách nhiệm ra sao trong việc bảo vệ các loài động vật hoang dã này?