Ám ảnh tour du lịch '0 đồng'

Từ sau Tết Nguyên đán đến nay, lượng khách du lịch Trung Quốc vào TPHCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh tăng đột biến. Riêng tại Quảng Ninh có khoảng 5.000 lượt khách/ngày, cuối tuần có thể tăng lên 10.000 - 15.000 lượt khách. Điều đáng nói là lượng khách du lịch ngày càng tăng như vậy không mang lại nguồn thu cho ngành du lịch địa phương. Nguyên nhân chính được chỉ ra là do sự xuất hiện của “tour du lịch 0 đồng”.

Quảng Ninh tiếp đón khoảng 5.000 lượt khách du lịch mỗi ngày

Các khách Trung Quốc đi du lịch theo những tour 0 đồng này thay vì được đưa đi tham quan lại chủ yếu được đưa tới những điểm bán hàng lưu niệm, phục vụ ăn uống với giá đắt gấp 3-4 lần so với giá gốc, thanh toán bằng đồng nhân dân tệ, khiến Nhà nước không thể thu thuế.

Cùng với đó, luôn xảy ra tình trạng nhồi nhét khách trên xe, giảm suất ăn chính để ăn bớt tiền của du khách hay một số hướng dẫn viên còn tổ chức bán hàng lưu niệm ngay trên xe. Theo ông Phan Đình Huê, Giám đốc Công ty du lịch Vòng tròn Việt, đây là hình thức kinh doanh “lừa đảo” không mới. Trước Việt Nam, Thái Lan đã trở thành thiên đường cho mô hình du lịch 0 đồng này. Còn tại Việt Nam, tour du lịch giá rẻ hoặc 0 đồng đã nở rộ từ giữa năm ngoái và đầu năm nay đã quay trở lại ở nhiều điểm du lịch trong nước.

Theo mô hình này, các công ty lữ hành Trung Quốc nhận khách đi du lịch đến Hạ Long với giá 0 đồng, sau đó bán lại cho doanh nghiệp lữ hành Việt Nam. Sau khi hoàn thành thủ tục nhập cảnh tại cửa khẩu, khách được đưa vào nội địa buộc phải qua các trung tâm thương mại riêng biệt dành cho người Trung Quốc. Đi liền với đó là ý thức rất kém của các du khách.

Hầu hết, khách du lịch đi theo tour giá rẻ hoặc 0 đồng đều không có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, họ thường vứt rác bừa bãi, đi vệ sinh không đúng theo quy định, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan khu du lịch nói riêng và môi trường xung quanh nói chung. Ông Phan Đình Huê nhận định, không một đơn vị kinh doanh du lịch nào tổ chức dịch vụ mà không lấy chi phí mà chỉ có thể thu bằng hình thức khác như mua sắm hoặc giải trí. Hình thức kinh doanh này chỉ có thể lợi dụng với những người nhận thức về du lịch còn chưa phát triển, gây ảnh hưởng, thiệt hại cho chính khách du lịch, kinh tế đất nước và ngành du lịch địa phương. Ông Phan Đình Huê phân tích thêm:

Cùng quan điểm về vấn đề này, PGS.TS Phạm Trung Lương, Nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển du lịch cho rằng, tình trạng người Trung Quốc tại VN mở ra những khu riêng để phục vụ du lịch, kinh doanh buôn bán là hoàn toàn bất hợp pháp. Đối với du khách, đi du lịch 0 đồng không hề tiết kệm mà trái lại còn lãng phí về tiền bạc vì phải mua hàng giá cao, lãng phí cả thời gian để trải nghiệm những dịch vụ ăn, ở kém chất lượng. Mặc khác, những địa điểm kinh doanh hoạt động chui khiến chính quyền địa phương rất khó khăn để quản lý, thất thoát cho nguồn thu ngân sách, ảnh hưởng kinh tế lại rất lớn. Không những vậy, với các công ty du lịch trong nước tiếp tay mua lại tuor 0 đồng của các công ty lữ hành nước ngoài, dù được chút lợi nhỏ trước mắt đã làm méo mó, sai lệch đi hình ảnh du lịch trong nước mà chúng ta đang nỗ lực gây dựng.

Các chuyên gia cũng cho rằng, lượt khách tăng do tuor 0 đồng chỉ là tăng ảo vì không hề mang lại lợi ích cho kinh tế và du lịch trong nước. Do vậy, việc siết “tour 0 đồng” dù có thể khiến lượng khách từ Trung Quốc sụt giảm nhưng về lâu dài, du khách sẽ nhận thức được những tổn hại khi mua tuor giá rẻ, giá 0 đồng. Đồng thời, với chính sách xây dựng tour chuyên nghiệp, phục vụ theo đúng giá trị thì du lịch trong nước vẫn có thể hoàn toàn thu hút lượng du khách rất lớn.

Theo PGS.TS. Phạm Trung Lương, Nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và phát triển Du lịch, để tour 0 đồng không làm méo mó hình ảnh du lịch Việt Nam, trước hết, phải làm chặt từ khâu quản lý nhà nước về du lịch, trong đó có việc nghiêm cấm hành vi “mua đoàn” hoặc bán lại đầu khách cho hướng dẫn viên, đảm bảo khách được mùa hàng đúng giá thay vì mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng:

Một sản phẩm du lịch phải mang đến sự hài lòng cho người thụ hưởng mà cụ thể là du khách, đi cùng với lợi ích mà sản phẩm này tạo ra cho nền kinh tế, do ngành du lịch trong nước thay vì mang đến những thiệt đơn, thiệt kép cho người sử dụng dịch vụ và những hệ quả nghiêm trọng kèm theo. Và triệt tiêu những mô hình du lịch giá rẻ như vậy là điều trong tầm tay nếu có sự quản lý chặt chẽ của nhà nước và nhận thức đầy đủ của xã hội, đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh du lịch trong nước.