Xử phạt nồng độ cồn: Chấp hành thôi, đừng nguỵ biện

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Nghị định 100/2019 được ban hành cho thấy quyết tâm mạnh mẽ đẩy lùi TNGT qua việc ngăn chặn các hành vi vi phạm nguy hiểm cao độ, đặc biệt là rượu bia. Theo ghi nhận, đông đảo người dân rất đồng tình, mong muốn nghị định được thực hiện nghiêm để phát huy hiệu quả thực tế. 

Tuy vậy, có một bộ phận còn tỏ ra băn khoăn, ý kiến ngược chiều theo kiểu ngụy biện, thậm chí lan truyền nhau các "chiêu trò" để né tránh, đối phó lực lượng chức năng khi bị kiểm tra kiểm soát.

Thực tế này đặt ra những vấn đề gì cho khâu tổ chức thực hiện để đưa Nghị định 100 đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả như mong đợi góp phần đảm bảo TTATGT?  

Gần một tuần thực thi, Nghị định 100 của Chính phủ đã tạo nên tác động mạnh mẽ đối với người dân khi tham gia giao thông. Những ngày qua, nội dung mới của Nghị định cũng như các hoạt động của lực lượng chức năng triển khai thực hiện quy định này  đã được Kênh VOV Giao thông liên tục cập nhật thông tin. 

Chia sẻ với VOVGT, nhiều người dân bày tỏ sự đồng tình với mức phạt tăng cao bởi điều này sẽ góp phần nâng cao ý thức chấp hành các quy định an toàn giao thông, giảm tai nạn đáng tiếc. Nhiều người cũng bày tỏ sự phấn khởi khi nghe thông tin lực lượng chức năng đang quyết liệt xử lý nghiêm tình trạng uống rượu bia khi tham gia giao thông: 

“Chồng tôi cũng thỉnh thoảng sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông nhưng tôi thấy Nghị định 100 rất hợp lý và tôi ủng hộ. Tôi cũng mong mọi người hiểu đúng về ý nghĩa của nó để chấp hành và dần dần thay đổi nhận thức của người lái xe”. 

“Cũng giống như việc xử phạt người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, trước đây khi mức phạt còn thấp thì chưa tác động đến ý thức người dân. Khi mức phạt tăng lên nó đã thay đổi ý thức chấp hành của người tham gia giao thông”.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của VOV Giao thông từ phía lực lượng chức năng, hiện nay vẫn còn một bộ phận người dân có ý kiến trái chiều hoặc tìm chiêu trò để né tránh các thiết bị kiểm tra xử phạt lái xe sử dụng rượu bia. 

Trong đó, nhiều trường hợp người vi phạm đưa ra lý do khác nhau để không hợp tác với yêu cầu kiểm tra của lực lượng CSGT nằm trì hoãn việc kiểm tra nồng độ cồn hoặc bỏ đi để lại phương tiện.

Nhiều quán ăn, nhà hàng khi thấy CSGT bố trí lực lượng thì “mật báo” cho khách hàng để né tránh sự kiểm tra. Đặc biệt, một số trường hợp sử dụng quá nhiều rượu bia dẫn đến mất tự chủ, bị kích động, không phối hợp với lực lượng chức năng, thậm chí lăng mạ lực lượng thực thi công vụ khi có yêu cầu kiểm tra, kiểm soát. 

Theo nhận định của PGS.TS Trịnh Hòa Bình - nguyên giám đốc Trung tâm điều tra dư luận xã hội, Viện Xã hội học VN, nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ sự thiếu sẵn sàng chấp hành các quy định của pháp luật của người tham gia giao thông:

“Một người tham gia giao thông trong tình trạng sử dụng rượu bia, dẫu uống ít, uống nhiều thì về tâm lý và ứng xử đều ở mức độ căng thẳng hoặc kích thích hơn mức bình thường. Với tinh thần của Nghị định mới này thì dù anh ở mức độ nồng độ bao nhiêu, cứ sử dụng rươu bia thì đều bị xử lý. Ở đây chỉ có vấn đề đặt ra là thực hiện có nghiêm chỉnh hay không thôi”.

So sánh với việc áp chế tài “cứng rắn” để ngăn TNGT như nhiều nước đã làm, số đông ý kiến cho rằng, các nước trên thế giới đã làm được điều này thì nước ta cũng sẽ làm được. Quan trọng là có quyết tâm làm hay không mà thôi. 

Trước đó, chuyện cấm đốt pháo, bắt buộc đội mũ bảo hiểm cũng bị phản ứng, nhưng rồi chúng ta cũng làm được, và chuyện cấm sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông sẽ không ngoại lệ. 

Ông Ngô Vĩnh Bạch Dương, chuyên gia Pháp luật Kinh tế, Viện Nhà nước và Pháp luật, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đưa ra nhận định, nội dung và việc thực thi Nghị định 100 được đưa ra với tính nhân văn, mang lại một thông điệp tốt cho xã hội nên việc quyết liệt thực hiện là cần thiết:

“Luật đặt ra để thực hiện, Luật hướng đến lợi ích chung cho cả cộng đồng, chứ không phải riêng cho tửu lượng hay đồ uống có cồn nào. Ăn nhậu là quyền của chúng ta nhưng sự an toàn về tính mạng, sức khỏe là tự do của người khác. Chúng ta muốn tôn trọng tự do của mình thì hãy tôn trọng tự do của người khác. Mong bà con hãy bình tĩnh trong việc phản ứng với một quyết tâm tốt đẹp để nó mang lại hiệu quả cho xã hội”.

Từ phía lực lượng CSGT, Đại úy Đào Việt Long, Phó Trưởng Phòng CSGT Công an TP Hà Nội nhấn mạnh, quy định này như một thông điệp để định hướng giúp người dân tự nhận thức và thay đổi hành vi của mình. 

Đại úy Đào Việt Long bày tỏ tin rằng, những quy định của Luật sẽ thay đổi nhận thức, hành vi của người Việt Nam trong vấn đề sử dụng rượu bia, đồng thời khẳng định quyết tâm  của CSGT Công an Hà Nội trong tổ chức thực hiện Nghị định 100 của Chính phủ:

“Đối với các trường hợp vi phạm không chấp hành kiểm tra nồng độ cồn thì lực lượng CSGT Hà Nội sẽ nhắc nhở, giải thích để người vi phạm tự giác chấp hành. Việc yêu cầu sẽ mềm mỏng, linh hoạt, tránh gây căng thẳng nhưng vẫn phải đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, không để xảy ra các vụ việc chống người thi hành công vụ. Nếu người vi phạm cố tình không chấp hành có hành vi lăng mạ, chống đối sẽ được hỗ trợ kịp thời, lập hồ sơ xử lý theo quy định của pháp luật”.

Nghị định 100 của Chính phủ với các mức phạt tăng nặng gấp nhiều lần so với trước kia, được đánh giá là liều thuốc mạnh để trị căn bệnh nhờn luật, chặn đứng các vi phạm đang là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến TNGT, khi mà tình hình thực tế đã đến lúc không thể trì hoãn giải pháp này.

Do vậy, dưới góc nhìn của VOVGT, trong nỗ lực chung của cả xã hội vì những điều nhân văn, không thể có chỗ cho những sự ngược chiều lạc lõng.

Ngược chiều lạc lõng

Chưa bao giờ TNGT trong ngày nghỉ lễ lại ở mức như ngày bình thường, mà đều tăng vọt, cả ở VN cũng như trên thế giới. Vậy nên, việc TNGT giảm trong 2 ngày đầu năm mới 2020  xuống dưới mức bình thường, đó thực sự là một kết quả rất đáng kinh ngạc. 

Đây cũng là thời điểm mà Nghị định 100/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đường sắt chính thức có hiệu lực thi hành. 

Và lần này, lực lượng năng làm ngay, làm quyết liệt luôn, không nói nhiều, vì trước đó, chúng ta đã nói quá nhiều, quá đủ về mức độ nguy hiểm của các hành vi vi phạm, nhưng vi phạm vẫn không giảm, tai nạn vẫn xảy ra khắp nơi.

Cũng chưa khi nào mà vào ngày cuối tuần, vỉa hè, lòng đường nơi có nhà hàng quán nhậu lại thông thoáng một cách lạ thường như từ thời điểm  từ đầu năm mới đến nay, một hiện tượng trái ngược hẳn với diễn biến của dịp cận Tết mọi năm, khi vào “vụ” tổng kết, tất niên, liên hoan, gặp mặt.

Cũng chưa khi nào, các quy định của pháp luật về giao thông lại được người dân quan tâm, tìm kiếm, cập nhật và để tâm thực sự như bây giờ.

Đó là những sự thay đổi cực kỳ rõ nét từ việc triển khai  thực hiện Nghị định 100 của Chính phủ, với mục tiêu kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi các hành vi vi phạm nguy hiểm, là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến TNGT, nhằm lập lại trật tự kỷ cương trong lĩnh vực giao thông đường bộ đường sắt.

Đã có những trường hợp vi phạm nồng độ cồn bị phạt kịch trần. Đã có tài xế lùi xe trên cao tốc cũng không thể “ung dung” nộp phạt chỉ hơn một triệu đồng như trước kia, mà thay vào đó gần hai chục triệu và “treo cần câu cơm” vài năm – mức phạt đủ để tài xế chắc chắn không dám tái phạm và không dại gì tái phạm.

Các trường hợp tiêu biểu nói trên, cùng hàng trăm trường hợp vi phạm nồng độ cồn bị xử phạt chỉ trong chưa đầy một tuần triển khai nghị định 100, đã khiến dư luận nức lòng. Những bình luận, chia sẻ quan điểm từ người tham gia giao thông cho thấy sự đồng thuận rất cao, với niềm tin mạnh mẽ rằng, Tết này sẽ bình yên hơn, khi “ma men” khó có cơ hội để đe dọa người tham gia giao thông như trước.

Cũng có một vài ý kiến còn bày tỏ băn khoăn, nghi ngại, rằng Luật quá “rắn” và áp thực hiện nay thì khó cho người thực hiện. Một số khác thì không phản đối, nhưng lại tỏ ra chưa thực sự tin tưởng vào hiệu quả của Nghị định đối với việc cải thiện tình hình ATGT, mà cho rằng, mức phạt nặng chỉ làm tăng “chung chi”. 

Sự khó khăn trong việc thay đổi thói quen sử dụng bia rượu thường xuyên sau rất nhiều năm là không dễ. Và nguy cơ của những tiêu cực, tất nhiên lúc nào cũng có. Nhưng đó là những chuyện của cá nhân, hoặc của công tác kiểm soát lực lượng thực thi công vụ, hoàn toàn không liên quan đến việc người dân tự giác chấp hành pháp luật. 

Đó cũng tuyệt nhiên không phải là ý kiến của những người có trách nhiệm với bản thân, với gia đình, với cộng đồng, vì sự phát triển bền vững của xã hội.

Với diễn biến TNGT trong suốt hơn một thập kỷ vừa qua, đặc biệt là tai nạn do bia rượu và các vi phạm khi điều khiển phương tiện giao thông, đã đến lúc không thể trì hoãn thêm, không thể chỉ trông chờ vào truyền thông để thay đổi nhận thức, mà cần hành động cương quyết để chặn đứng các nguy cơ đang hàng ngày hàng giờ đe dọa sự an toàn của cộng đồng.

Và trong nỗ lực giữ gìn trật tự giao thông, kỷ cương xã hội, nỗ lực bảo vệ sự bình yên của mỗi người mỗi nhà, sẽ không có chỗ cho những ý kiến ngược chiều lạc lõng, hay những ngụy biện ích kỷ, vụng về./.