Vi phạm luật an ninh mạng sẽ bị xử phạt tới 200 triệu đồng

Luật An ninh mạng đã ban hành, có hiệu lực được hơn 2 năm, tuy nhiên, một số hành vi vi phạm về an ninh mạng hiện được quy định lồng ghép trong các văn bản xử phạt hành chính ở nhiều lĩnh vực. Quy định còn tản mát lại chưa đầy đủ hành vi vi phạm nên hiệu lực thi hành chưa cao, chưa đủ sức răn đe và đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Hơn nữa, nhiều văn bản có sự thay đổi, chỉnh sửa nên không còn phù hợp về mức xử phạt, cần phải được thống nhất hoặc bãi bỏ. Do đó, việc xây dựng Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng do Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng là vấn đề cấp thiết.

Dự thảo có những điểm nổi bật nào? Những quy định trong Dự thảo này sẽ tạo cơ sở cho quá trình áp dụng pháp luật về an ninh mạng trong thực tiễn ra sao? 

Bố cục của Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng gồm 04 chương 51 điều, quy định về hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền lập biên bản và thẩm quyền xử phạt đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng.

Dự thảo Nghị định nêu rõ, với mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng, tổ chức, cá nhân phải chịu hình thức xử phạt chính là cảnh cáo hoặc phạt tiền. Căn cứ tính chất, mức độ vi phạm, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm hành chính còn bị áp dụng một hoặc nhiều hình thức xử phạt bổ sung.

Tại dự thảo này, Bộ Công an đã dành riêng Mục 2 với 17 điều để quy định xử phạt vi phạm trong bảo vệ dữ liệu cá nhân bởi đây là lĩnh vực chưa có chế tài xử lý; trong khi dữ liệu thông tin cá nhân hiện đang bị sử dụng, đánh cắp, công khai, trao đổi, rao bán nhằm trục lợi, chào mời khách hàng sử dụng các loại hình dịch vụ.

Đáng chú ý, Dự thảo quy định phạt tiền từ 80 triệu đến 100 triệu đồng đối với một trong những hành vi: Hỗ trợ việc sử dụng không gian mạng để thực hiện mục đích ủng hộ, tài trợ hoặc vận động người khác ủng hộ, tài trợ cho tổ chức, cá nhân khủng bố. Chậm trễ, cản trở, không thực hiện các biện pháp theo yêu cầu của lực lượng chức năng trong phòng, chống khủng bố mạng.

Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng đang được Bộ Công an gửi xin ý kiến các Bộ, ngành, địa phương và các bên liên quan. Sau khi chỉnh lý, hoàn thiện, dự thảo Nghị định này sẽ được gửi Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ.

CẦN ÁP DỤNG HÌNH PHẠT BỔ SUNG

Thời gian qua, tình hình an ninh mạng diễn biến phức tạp với những hoạt động tấn công mạng, gián điệp mạng, hoạt động sử dụng không gian mạng đăng tải, phát tán thông tin xấu độc, sai sự thật. Để bảo vệ an ninh mạng, đòi hỏi phải sớm có chế tài xử phạt hành chính trong lĩnh vực này. Vậy, Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng sẽ đáp ứng những yêu cầu, đòi hỏi từ thực tiễn ra sao?

Phóng viên VOV Giao thông có cuộc phỏng vấn TS. Đoàn Trung Sơn, Chuyên gia an ninh mạng về nội dung này.

PV: Ông đánh giá những điểm nổi bật của dự thảo Nghị định này là gì?

TS. Đoàn Trung Sơn: Một số nội dung nổi bật của Nghị định này là Dự thảo áp dụng một số hình thức xử phạt bổ sung, các biện pháp khắc phục hậu quả cho phù hợp với Luật an ninh mạng.

Về mức độ xử phạt, Nghị định quy định mức xử phạt lên tới 100 triệu cho các cá nhân vi phạm và 200 triệu cho các tổ chức vi phạm, đặc biệt tăng mức xử phạt hành chính với các tin giả, sai sự thật trong các Nghị định khác nhằm nâng cao tính răn đe, giáo dục.

PV: Dự thảo đề cập tới việc áp dụng thêm một số hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả phù hợp với an ninh mạng. Điều này theo ông có tác dụng ra sao?

TS. Đoàn Trung Sơn: Hiện nay 2 hình thức xử phạt chính là cảnh cáo và phạt tiền.

Tuy nhiên đặc thù của an ninh mạng cần áp dụng thêm một số hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả phù hợp với lĩnh vực an ninh mạng, như: tước quyền sử dụng giấy phép, giấy chứng nhận chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; buộc khôi phục, buộc gỡ bỏ, buộc đính chính, buộc xin lỗi, buộc kiểm tra, đánh giá chứng nhận lại, buộc cải chính kết quả kiểm tra, đánh giá chứng nhận.

Hình phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả nhằm tăng cường củng cố áp dụng của hình phạt chính là phạt tiền hoặc cảnh cáo, loại trừ khả năng phạm tội mới, tăng tính răn đe, giáo dục với hành vi vi phạm, có chức năng phòng ngừa chung.

Chính việc gián tiếp gây khó khăn hoặc hạn chế sử dụng, cung cấp các dịch vụ buộc người vi phạm phải điều chỉnh hành vi cho phù hợp, đặc biệt là những tội phạm thu được nhiều lợi ích kinh tế từ không gian mạng.

PV: Vậy theo ông, Dự thảo Nghị định này có ý nghĩa như thế nào đối với yêu cầu bảo vệ an ninh mạng trong tình hình hiện nay?

TS. Đoàn Trung Sơn: Việc hoàn thiện cơ sở pháp lý về Luật an ninh mạng sẽ tạo được sự đồng thuận của người dân, xã hội và đưa việc thực thi Luật an ninh mạng đi vào đời sống xã hội.

Dự thảo không chỉ đảm bảo tính khả thi mà còn phù hợp với tình hình kinh tế xã hội và yêu cầu xây dựng văn bản dưới Luật, đáp ứng thực tiễn xã hội.

Nếu Dự thảo được thông qua sẽ là cơ sở để hoàn thiện Luật an ninh mạng, bổ sung các dự thảo Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, đáp ứng được các đòi hỏi của thực tiễn về việc xử lý vi phạm hành chính; bổ sung phần khuyết của Luật an ninh mạng, tạo ra sự đồng bộ trong các văn bản xử lý hành vi vi phạm trong văn bản xử phạt hành chính ở các lĩnh vực khác nhau; là cơ sở để bãi bỏ các văn bản không phù hợp, giúp cho việc áp dụng Luật trên thực tế trở nên khả thi và hiệu quả.

PV: Xin cảm ơn ông!

MỨC PHẠT BẰNG TIỀN CẦN CAO HƠN

Trong hệ thống pháp luật về an ninh mạng đang thiếu mảnh ghép quan trọng là văn bản xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này. Vậy, với Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng sẽ giúp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai pháp luật về an ninh mạng như thế nào?

Phóng viên VOV Giao thông đã phỏng vấn Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội.

PV: Ông đánh giá thế nào về tính cấp thiết của dự thảo Nghị định này?

Ông Phạm Văn Hòa: Luật An ninh mạng là văn bản đầu tiên được ban hành nhưng trong lĩnh vực này còn nhiều văn bản khác nhau, xử phạt hành chính ở nhiều lĩnh vực như ngân hàng, tài chính, viễn thông, bưu chính nên tôi cho là nó không tập trung vào xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng.

Luật An ninh mạng có hiệu lực thi hành rồi nhưng xử phạt một số tội phạm phán tán những thông tin sai sự thật, thông tin giả, lừa gạt nhằm trục lợi, các dữ liệu an ninh mạng bị lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội chưa đủ sức răn đe, đủ sức phòng ngừa để Luật An ninh mạng đi vào cuộc sống, đi vào nề nếp.

Việc ban hành Dự thảo Nghị định trong lĩnh vực này rất cần thiết để xử phạt các đối tượng vi phạm trong lĩnh vực an ninh mạng.

PV:  Vậy, các quy định hiện nay trong Dự thảo Nghị định đã đầy đủ chưa hay cần phải bổ sung thêm những quy định gì?

Ông Phạm Văn Hòa: Nội dung Dự thảo thì Ban soạn thảo cơ bản đã đưa ra những nội dung cần thiết, đảm bảo cho việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực này.

Những nội dung như vậy rất cụ thể để những người thực thi có đủ điều kiện, cơ sở pháp lý để xử phạt những hành vi vi phạm.

Tuy nhiên, hình thức xử phạt vi phạm bằng tiền thì theo tôi cần mức xử phạt cao hơn hoặc xử lý hình sự theo Luật An ninh mạng thì sẽ phù hợp hơn, đặc biệt với những vi phạm về tung tin giả, phát tán những tài liệu bí mật quốc gia.

Mặc dù trong Dự thảo đã có nêu nhưng cần bổ sung cho hợp với tình hình hiện nay. Những đối tượng vi phạm an ninh mạng có liên quan tới an ninh quốc gia cần phải xử lý nghiêm minh.

PV: Các quy định trong Dự thảo này nếu được thông qua, theo ông sẽ có tác động xã hội ra sao?

Ông Phạm Văn Hòa: Nghị đinh lần này quy định rất rạch ròi, cụ thể các mức vi phạm trong lĩnh vực an ninh mạng, tập trung vào 1 đầu mối trong việc xử phạt.

Tôi đồng tình ủng hộ Dự thảo giao toàn quyền cho cơ quan chủ trì thực hiện xử lý hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng như chủ trương của Thủ tướng Chính phủ: nhiều việc tập trung vào một đầu mối và một đầu mối thực hiện nhiều việc.

Khi mà Nghị định này được ban hành và có hiệu lực, nó sẽ phòng ngừa, răn đe với các đối tượng lợi dụng sơ hở trong các văn bản hành chính để lừa đảo, chiếm đoạt, tung tin xuyên tạc. Mức xử lý vi phạm như vậy bước đầu tạo tiền đề, tạo cơ sở pháp lý để các đối tượng không muốn, không dám vi phạm.

Trong quá trình tổ chức thực hiện sẽ có rút kinh nghiệm từ thực tiễn để chúng ta sửa đổi, bổ sung về mức xử phạt hành chính.

PV: Xin cảm ơn ông!

Luật An ninh mạng có đề cập đến việc xử lý hành chính nhưng trong Luật chưa cụ thể hóa vấn đề này, vì vậy, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng với những chế tài trong đó sẽ phục vụ cho hoạt động quản lý Nhà nước nói chung và Luật An ninh mạng nói riêng.

Những quy định trong Dự thảo sẽ đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh mạng trong tình hình hiện nay, giúp ngăn chặn, phòng những mối đe dọa khác nhau trên không gian mạng.

Bạn kỳ vọng gì vào Dự thảo nghị định này?

Nếu được ban hành, các quy định mới sẽ giúp triển khai pháp luật về an ninh mạng đi vào thực tiễn như thế nào?

Mời các bạn cùng chia sẻ ý kiến, đóng góp cho Dự thảo qua hotline 02437.91.91.91, qua fanpage VOVGT, hoặc có thể góp ý trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Công an.

--

Đừng quên đón nghe và tương tác với “Dự thảo trên tay” lúc 15h30 đến 15h50, thứ Hai và thứ Tư hàng tuần trên FM91, vovgiaothong.vn, hoặc trên các nền tảng Podcast dành cho di động: Spotify, Aple Podcast và Google Podcast.