Phố Nguyễn Tư Giản

Số phận con đường

Nguyễn Tư Giản tên thật là Nguyễn Văn Phú, lại còn được gọi nữa bằng tên Nguyễn Địch Giải. Ông sinh năm 1823 tại làng Du Lâm, bây giờ là Mai Lâm, đông anh, Hà Nội. Năm 1844, Nguyễn Tư Giản đi thi và đỗ hoàng giáp tiến sĩ, liền đó được cử và Huế làm việc. dần thăng quan tiến chức lên đến chức quyền lại bộ thượng thư của triều đình nhà Ng. Do có tài văn chương, lại có học vị cao nên Nguyễn Tư Giản còn được cử đi xứ sang triều đình nhà Thanh. Nhưng tài năng hàng đầu của Nguyễn Tư giản là giỏi văn chương chữ nghĩa. Ông có sáng tác rất nhiều thi văn được tập hợp lại trong bộ Thạch Nông thi văn tập và được cử làm chân duyệt bộ sử lớn của triều đình nhà Nguyễn là Khâm định việt sử thông giám thư mục. Nguyễn Tư Giản mất năm 1875.

Điểm dừng

Phố Nguyễn Tư Giản vốn là một phố bãi ngoài của đê sông Hồng được nối từ ngõ Hồng Hà đến phố Bảo Linh.

Những năm đầu thế kỷ 20, nơi đây mới chỉ là một bãi cát thuộc làng Phúc Xá. Sau đó sông Hồng chảy vát về bên phía Gia Lâm nên bãi này được bồi cao dần, dân các nơi kéo tới làm nhà ở, cứ thế thành xóm, thành làng. Hàng năm phù sa sông Hồng chảy về giúp đồng ruộng ở bãi bồi ven sông thêm màu mỡ, đồng thời bồi đắp và mở rộng ra vùng châu thổ. Lượng tôm cá dồi dào ở đây đã cung cấp nguồn thủy sản đáng kể cho nghề nuôt cá nước ngọt ở Đồng bằng sông Hồng. Tuy nhiên vào mùa mưa lũ thì nước sông lên cao ảnh tiềm ẩn nhiều rủi ro sông nước cho người dân sống ở ven bờ sông.Trải qua quá trình đổi mới. xây dựng không ngừng, đô thị hóa đã biến những làng nhỏ nằm sát bờ sông Nhị khi xưa trở thành một trong những phường trung tâm của thủ đô Hà Nội.

Phố Nguyễn Tư Giản nằm ở quận trung tâm thành phố Hà Nội với nhiều trung tâm buôn bán sầm uất

Phố Nguyễn Tư Giản thuộc phường Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm. Đây là một quận ở trung tâm thành phố Hà Nội với nhiều trung tâm buôn bán sầm uất, nhiều trung tâm thương mại lớn như: Nguyễn Tư Giản Plaza, chợ Phúc Tân, chợ Nguyễn Tư Giản… Các chợ bắt đầu hoạt động từ sáng sớm cho đến tối phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân trên phố nên cuộc sống ở đây diễn ra khá tấp nập. Bạn Liên một sinh viên trọ học thuê nhà trên phố tâm sự: “Khu phố này cũng tương đối là nhộn nhịp. Là trung tâm của thành Hà Nội nên là tất cả các giao thông thuận tiện đi lại từ nhà em đến các khu phố xung quanh cũng thuận tiện các tuyến xe bus, xe ô tô cũng đi lại tiện. Em thấy buổi sáng mọi người dậy sớm lắm nên thường thường em thấy ồn ào không được yên tĩnh như ở trong các khu lân cận ngoài thị thành, ở ngoài đấy người ta được yên tĩnh hơn còn trong này thì ồn ào lắm”.

Lịch sử quận Hoàn Kiếm gắn liến với lịch sử nghìn năm xây dựng và gìn giữ Thăng Long – Hà Nội. Là một quận có lịch sử phát triển lâu đời nên vấn đề an ninh xã hội ở phố Nguyễn Tư Giản cũng được chính quyền quan tâm đặc biệt. Anh Thắng, người dân sống trong ngõ phố Nguyễn Tư Giản cho biết: “Vệ sinh ở đây thì khá là sạch sẽ nên là không lo trẻ con bị ô nhiễm bụi bẩn. Xe cộ ở đây thì nói chung là mọi người cũng ý thức được ra vào xóm không rồ ga hay là đua xe. Các tệ nạn ở đây được tổ trưởng tổ dân phố quán triệt nên ở đây mình thấy rất là thoải mái”.

Rau, quả, thịt các loại bày bán trên chợ Nguyễn Tư Giản được cất về tự chợ đầu mối Long Biên gần đó hoặc được những thương lái chuyển từ bờ bên kia sông Hồng sang. Giá cả ở chợ cũng khá bình dân và thái độ của những cô hàng xén thì cũng thật niềm nở. Nếu một dịp nào đó, bạn có việc qua khu vực Hồng Hà,đê Nguyễn Khoái hay chỉ đơn giản là ngang qua đây chơi thì có thể tranh thủ ghé qua phố Nguyễn Tư Giản, ngắm con phố tả ngạn sông Hồng đang thay da đổi thịt. Và sau đó đừng quên bớt chút thời gian thưởng thức những món quà quê ngay tại chợ.

Cảm nhận của tôi

Trải qua hơn 40 năm làm quan trong triều Nguyễn, với biết bao gian truân thử thách, nhiều lần bị cách chức mà Nguyễn Tư Giản vẫn không hề nản chí. Lòng yêu nước thương dân của ông bộc lộ rõ trong những bản điều trần, trong lời sớ thiết tha mong vua đừng nghị hòa với quân Pháp. Những điều ông nghĩ, những việc ông làm đã thể hiện rõ tấm lòng trung trinh trong sáng và liêm khiết khó ai sánh kịp. Với những đóng góp cho đất nước Nguyễn Tư Giản đã lưu danh vào sử sách trở thành người mà hậu thế phải kính nể, tôn vinh vì tấm lòng cao thượng và một bản lĩnh đáng khâm phục.

Trong cái ồn ào thường thấy của phố Nguyễn Tư Giản, tôi luôn thấy thấp thoáng một điều gì đó yên bình lắm. Phải chăng nó đọng lại “nơi có nụ cười ấm áp” của những người dân lao động nghèo hàng ngày vẫn cần mẫn mang hàng từ các nơi xa về đây buôn bán. Dẫu nhọc nhằn đa đoan nhưng toát lên trên những gương mặt ấy là niềm hạnh phúc, phấn khởi, lạc quan khi được trở về nhà vào buối tối, sum họp bên mâm cơm giản dị của gia đình dù chỉ có thịt, có rau.

Khi trời còn tờ mờ sáng, khoảng bốn đến năm giờ gì đó, những vòng xe đạp, những tiếng xe máy nổ rền rĩ đã bắt đầu tụ họp trên phố. Người ta nhận chỗ sớm để thuận tiện cho việc bán hàng rồi chả ai bảo ai họ lại cặm cụm ngồi phân loại hàng cất được từ quê hoặc chợ đầu mối. Nhiều người ăn vội gói xôi hay cái bánh lót dạ trong không khí vui vẻ và sẵn sàng cho một ngày mới. Sương mờ giăng giăng trên bãi sông hồng hắt vào những luồng gió lạnh buốt tê tái. Có vài người dậy sớm tập thể dục cũng tranh thủ ghé qua chợ để lựa những đồ mới, tươi ngon để mang về nhà. Chỉ cần quan sát họ đi lại trao đổi thôi mà lòng tôi cũng trải đầy những nỗi niềm khó tả. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào thì nụ cười vẫn luôn thường trực trên môi của người dân nơi đây.

Mỗi góc phố, mỗi hàng cây giống như thời gian đã làm nên những nếp nhăn trên gương mặt của bao lớp người. Mỗi nếp nhăn cho thấy những khó khăn mà họ phải vượt qua trong cuộc sống mưu sinh. Mỗi vết sẹo ẩn giấu một câu chuyện. Mỗi cái nhìn ẩn chứa một cảm xúc. Vào những thời khắc ấy Hà Nội có một không gian thật nhộn nhịp, bao vất vả lo toan lại bắt đầu giữa bầu trời yên bình thanh thoát.

Thông tin hữu ích

# Phố Nguyễn Tư Giản thuộc phường Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Là một phố nhỏ nằm ven dòng sông hồng chạy song song với phố Trần Nhật Duật, Hồng Hà, Phúc Tân và vuông góc với Thanh Yên, Bảo Linh. Các tuyến phố lân cận như Thanh Hà, ô quan Chưởng, Đào Duy Từ, Chợ Gạo, Đông Thái. Từ phố Nguyễn Tư Giản đi quận Tây Hồ, Long Biên, Hai Bà Trưng nhanh chóng bằng con đường Trần Nhật Duật, Yên Phụ, Trần Khánh Dư.

# Đây là phố hai chiều, đường nhỏ, chiều khoảng 2.5m. Chợ cóc chợ tạm hoạt động cả ngày trên phố nên giao thông nhìn chung là đông đúc.