Từ Nghị quyết đến hành động: Động lực mới cho doanh nghiệp tư nhân

Kinh tế tư nhân đang dần trở thành trụ cột của nền kinh tế quốc dân, không chỉ đóng góp gần 50% GDP mà còn tạo ra hơn một nửa việc làm xã hội. Trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu tăng tốc, trong đó có Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ Công nghiệp Vconnex – một đơn vị đang mở rộng sản xuất các sản phẩm công nghệ thông minh phục vụ thị trường trong và ngoài nước.

Ông Nguyễn Đức Quý – Tổng Giám đốc Vconnex đánh giá cao định hướng đột phá về công nghệ trong Nghị quyết 57 và chính sách phát triển kinh tế tư nhân tại Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị. Theo ông, đây là thời điểm mà các doanh nghiệp có thể tận dụng tốt tín hiệu thị trường và dòng vốn đầu tư để bứt phá: "Từ động thái của Chính phủ và những tín hiệu của thị trường thì chúng tôi xác định đây là thời điểm có nhiều cơ hội lớn để bứt phá. Chúng tôi chia ra làm 2 thị trường là thị trường trong nước và thị trường quốc tế. Đối với thị trường trong nước thì Chính phủ đang thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số, từ các sở ban ngành đến các địa phương.

Vconnex cũng đang hợp tác với nhiều doanh nghiệp lớn, giải quyết những vấn đề về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh cho các địa phương đang trên đà phát triển. Chúng tôi cũng thấy rằng có nhiều đối tác nước ngoài đang vào Việt Nam tìm kiếm những đối tác có năng lực sản xuất xuất khẩu. Đây không phải là cơ hội của riêng Vconnex mà là cơ hội của tất cả các doanh nghiệp của Việt Nam có năng lực xuất khẩu".

Không chỉ là câu chuyện thị trường, Nghị quyết 68 đã đặt ra 8 nhóm giải pháp then chốt nhằm tháo gỡ các nút thắt tài chính, thể chế và nguồn lực cho doanh nghiệp tư nhân. Nghị quyết 198 sau đó được Quốc hội ban hành đã tạo hành lang pháp lý đặc biệt, thúc đẩy dòng vốn đầu tư và khơi thông thị trường vốn tư nhân.

Từ góc nhìn của ngành xây dựng – lĩnh vực sử dụng nguồn vốn lớn và có chu kỳ đầu tư dài – ông Bùi Khắc Sơn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xuân Mai, cho rằng nếu tận dụng tốt chính sách, các doanh nghiệp tư nhân sẽ tạo được sức bật thực sự trong chu kỳ tài chính mới: "Thời gian tới, đất nước ta có nhiều cơ hội để phát triển. Các cơ chế của Đảng và Nhà nước đã rất thông thoáng. Chúng tôi thấy rằng, đất nước cần những doanh nghiệp như chúng tôi, cần những doanh nghiệp được quản trị bài bản và có nhiều nguồn lực để tạo công ăn việc làm trong hoạt động xây lắp. Chúng tôi cũng có nhiều cơ hội tham gia vào thị trường bất động sản".

Hiện tại, trong hơn 940.000 doanh nghiệp đang hoạt động, phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ – nhóm chịu nhiều áp lực về vốn, chi phí đầu vào, và khả năng tiếp cận tín dụng chính thức. Việc thiếu công cụ tài chính trung gian như quỹ bảo lãnh tín dụng, bảo hiểm rủi ro, hay thị trường vốn phi ngân hàng đang làm chậm lại tốc độ lớn mạnh của nhóm doanh nghiệp này.

Trong bối cảnh đó, mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 – tức mỗi năm có khoảng 200.000 doanh nghiệp mới – là thách thức không nhỏ. Tuy nhiên, theo TS Tô Hoài Nam – Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, nếu chính sách đủ mạnh để khuyến khích chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo và cải thiện môi trường tài chính thì mục tiêu này là khả thi: "Cần khuyến khích doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia vào chuỗi. Trong chuỗi thì ta thường đứng thứ bậc thấp. Mà đứng vị trí càng cao trong chuỗi thì giá trị gia tăng hàng hóa dịch vụ càng lớn. Khuyến khích được cái đó thì điều kiện bắt buộc là phải áp dụng được đổi mới sáng tạo, để doanh nghiệp mạnh mẽ đầu tư vào lĩnh vực đó, để phát huy được lợi thế của doanh nghiệp nhỏ và vừa và nâng vị trí của mình trong chuỗi".

Tuy nhiên, để doanh nghiệp đủ sức tham gia vào các dự án quy mô lớn và có tầm ảnh hưởng, cần có sự tin tưởng và trao quyền từ các bộ, ngành, địa phương. Đây không chỉ là câu chuyện tài chính, mà còn là vấn đề về thể chế, tính minh bạch trong phân bổ nguồn lực và năng lực thực thi chính sách.

Đại biểu Trần Văn Lâm, đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang nêu quan điểm: "Đúng là đòi hỏi muốn tham gia được vào các dự án lớn thì phải chứng minh được năng lực, trong khi doanh nghiệp chưa bao giờ có điều kiện tham gia vào các dự án lớn thì rất khó. Chúng ta phải xem xét trên nhiều khía cạnh. Doanh nghiệp có quyết tâm, có định hướng và đề án cụ thể, khả thi thì chúng ta nên ủng hộ để giao những công việc tầm lớn hơn. Lúc này rất cần Nhà nước hỗ trợ cho doanh nghiệp tư nhân khi tham gia vào những dự án cụ thể đó sẽ làm cho doanh nghiệp lớn lên và họ đóng góp cho sự phát triển của đất nước"

Để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, tháo gỡ rào cản tiếp cận vốn, giảm chi phí đầu vào và cải thiện môi trường đầu tư. Khi chính sách được thực thi hiệu quả, doanh nghiệp đủ điều kiện lớn mạnh, thì tăng trưởng bền vững sẽ không còn là mục tiêu xa vời.