Từ 1/1/2025: Các sàn thương mại điện tử phải nộp thuế thay người bán

Sàn thương mại điện tử phải nộp thuế thay người bán

Cụ thể, theo quy định vừa được thông qua, sàn thương mại điện tử, nền tảng số (trong nước và nước ngoài) và các tổ chức có hoạt động kinh tế số khác phải khấu trừ, nộp thuế thay và kê khai số thuế đã khấu trừ cho người bán trên các nền tảng này.

Trường hợp người bán không thuộc đối tượng được khấu trừ, nộp thuế thay, họ phải trực tiếp đăng ký, khai và nộp thuế. Hồ sơ, thủ tục, cách thức và trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay của các sàn thương mại điện tử, nền tảng số sẽ do Chính phủ quy định chi tiết.

PGS.TS Lê Xuân Trường – Trưởng khoa Thuế và Hải quan (Học viện Tài chính) nêu quan điểm: "Nếu sàn chỉ cung cấp thông tin thì trên cơ sở dữ liệu đó cơ quan thuế cũng yêu cầu cá nhân đó nộp thuế và cá nhân thêm bước là phải làm với cơ quan thuế để nộp thuế. Nhưng nếu đã khấu trừ tại nguồn thì cá nhân không phải kê khai nữa. Tóm lại trong trường hợp này theo luật là phải thu nhưng thu bằng cách nào thôi. Mà rõ ràng thu bằng cách sàn khấu trừ tại nguồn với những giao dịch đó thì đơn giản vì cá nhân sau này sẽ không phải kê khai nữa".

Số liệu từ Tổng cục Thuế cho thấy lũy kế 10 tháng năm 2024, số thuế các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử đã nộp khoảng 94,6 nghìn tỷ đồng, tăng 17% so với số thuế bình quân 10 tháng năm 2023. Cổng thông tin thương mại điện tử đã ghi nhận 412 sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện việc cung cấp thông tin. Theo đó, có hơn 191 nghìn tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử với tổng giá trị giao dịch là gần 72 nghìn tỷ đồng.

Chuyên gia kinh tế - PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng các sàn phải triển khai ngay việc thông báo đến các chủ thể kinh doanh trên sàn về việc đăng ký các dữ liệu cần thiết cho hoạt động kê khai thuế: "Thực tế từ trước đến nay các sàn đã có các yêu cầu về khai báo người đăng ký kinh doanh, căn cước, tài khoản ngân hàng cũng như các vấn đề có liên quan đến đăng ký kinh doanh, đăng ký chất lượng sản phẩm kinh doanh theo mặt hàng.

Và bây giờ vấn đề quan trọng nhất là thông báo để các chủ thể sẽ phải khai báo doanh thu và từ đó giúp cho các chủ sàn có cơ sở để mà tính toán kê khai thuế, nộp thuế qua chủ sàn. Từ đó chủ sàn tập hợp lại để nộp thuế thay cho các chủ thể kinh doanh trên sàn mà mình quản lý bắt đầu từ 1.1.2025".

Một kiến nghị đáng lưu ý từ phía các sàn thương mại điện tử đề xuất cơ quan thuế cần xem xét, nghiên cứu và sửa đổi biểu mẫu yêu cầu sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin theo hướng đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện.

Ông Nguyễn Bình Minh – Uỷ viên Ban chấp hành Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam nêu kiến nghị: "Theo tôi thì nên làm rõ ràng việc dữ liệu minh bạch là trách nhiệm của sàn. Còn về trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ thuế là thuộc về các người kinh doanh ở trên sàn thì sẽ phù hợp hơn"

Quản lý thuế tốt hơn nhưng cũng đặt ra áp lực với các sàn thương mại điện tử

TS Nguyễn Minh Thảo - TS Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng quy định này giúp cho việc quản lý thuế tốt hơn tuy vậy cũng đặt ra những áp lực với các sàn TMĐT hoặc các nền tảng số: "Cho đến thời điểm hiện nay đây vẫn là 1 nội dung còn có rất nhiều vấn đề đặt ra khó khăn trong quá trình thực hiện. Bởi vì các sàn TMĐT hay các tổ chức quản lý nền tảng số không thực sự là 1 đơn vị chuyên môn về thuế vì thế có khả năng xảy ra rủi ro sai sót.

Điều này đặt ra 1 yêu cầu rất quan trọng với ngành thuế là phải có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng, đơn giản để các sàn TMĐT cũng như cơ quan quản lý nền tảng số có thể thực hiện được. Trong quá trình thực hiện này phải có sự phối hợp giữa các cơ quan thuế với sàn TMĐT để hoạt động quản lý này được thông suốt. Tránh tình trạng là chúng ta thấy khi đã có quy định lại tạo ra áp lực rất lớn với các sàn TMĐT".

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế - PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng cơ quan thuế cũng cần giúp cho các chủ sàn nắm được cách thức cũng như cơ chế vận hành của việc tính toán khai báo, kiểm tra giám sát hoạt động kê khai của các chủ thể kinh doanh trên các sàn TMĐT: "Từ đó có các quy định cụ thể giữa chủ sàn với những người kinh doanh và cơ chế nộp thuế thay của chủ sàn cho các đơn vị quản lý thuế. Đây cũng là việc rất quan trọng. Đặc biệt trong giai đoạn đầu, cơ quan thuế cần có kiểm tra giám sát thường xuyên cũng như chấn chỉnh lại hoạt động của việc kê khai thuế nộp thuế thay của chủ sàn để đưa hoạt động này đi vào nề nếp ngay từ những ngày đầu của năm 2025".

Thời gian qua, lãnh đạo Tổng cục Thuế đã đề nghị đơn vị chủ trì tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý của các sàn thương mại điện tử và Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, đề xuất giải pháp báo cáo lãnh đạo Tổng cục Thuế tháo gỡ ngay những vướng mắc thuộc thẩm quyền. Bổ sung kịp thời các giải pháp về công nghệ thông tin để hỗ trợ các sàn thương mại điện tử trong việc cung cấp thông tin theo quy định./.