TP.HCM "oằn mình" gánh rác sau những ngày vui

Câu chuyện rác thải sau mỗi dịp lễ, Tết, sự kiện lớn không phải là chuyện mới, nhưng nó vẫn luôn là nỗi nhức nhối đối với môi trường, đô thị.

Những dịp lễ lớn như 30 tháng 4, 1 tháng 5 vừa qua luôn là thời điểm Thành phố Hồ Chí Minh tràn ngập trong không khí vui tươi, náo nhiệt với nhiều hoạt động văn hóa, giải trí thu hút đông đảo người dân và du khách.

Tuy nhiên, một hình ảnh không mấy đẹp đẽ lại tái diễn sau mỗi sự kiện như vậy đó là đường phố ngập tràn rác thải do một bộ phận người dân thiếu ý thức xả bừa bãi.

Tại các khu vực trung tâm, nơi diễn ra các hoạt động chính như trục đường Lê Duẩn, đường đi bộ Nguyễn Huệ, công viên Bến Bạch Đằng,… chỉ vài giờ sau khi sự kiện kết thúc, hình ảnh thường thấy là vỏ chai, hộp xốp, túi nilon, thức ăn thừa... vương vãi khắp nơi. Điều này không chỉ làm mất mỹ quan đô thị mà còn tạo thêm gánh nặng rất lớn cho những người công nhân vệ sinh môi trường. Ghi nhận của phóng viên chúng tôi tại hiện trường sau đêm lễ cho thấy sự bức xúc của nhiều người dân có ý thức.

“Những nơi, sự kiện tập trung đông người thì họ sẵn sàng bỏ rác bừa bãi, vì họ cầm theo bất tiện thì họ sẵn sàng bỏ dưới chân mình luôn. Nếu nhắc nhở thì mình cảm thấy ngại lắm, mình thấy như vậy thì mình nhặt lên rồi mang đến thùng rác bỏ lại.”

 “Mình đứng ở đây thì thấy nhiều người đứng xem rồi uống nước, để cái ly ngay dưới chân rồi bỏ đi luôn. Khoảng 3-4h sáng thì các cô chú lau công mới dọn vệ sinh ở đây được.”

Sự thiếu ý thức này không chỉ đến từ một vài cá nhân mà dường như đã trở thành một thói quen đáng buồn của một bộ phận không nhỏ người dân khi tham gia các hoạt động công cộng. Nhiều người bày tỏ mong muốn về một sự thay đổi trong ý thức cộng đồng.

“Mỗi người có ý thức bỏ rác vào thùng thì sẽ rất đẹp đối với mỹ quan thành phố, người dọn rác sẽ đỡ vất vả hơn.”

Hành vi xả rác bừa bãi nơi công cộng không chỉ là vấn đề về ý thức mà còn là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt. Thạc sĩ Trần Linh Huân – Chuyên gia pháp luật và môi trường cho biết:

“Đối với hành vi vứt rác bừa bãi không đúng nơi quy định thì sẽ tùy vào từng loại hành vi mà nó sẽ có mức xử phạt vi phạm hành chính từ 500 ngàn đến 2 triệu đồng.”

Quy định đã có, mức phạt cũng không hề nhẹ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc xử phạt hành vi này vẫn còn gặp nhiều khó khăn và chưa đủ sức răn đe, dẫn đến tình trạng xả rác vẫn tiếp diễn. 

Theo Luật sư Hà Hải – Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa tuyên truyền và thực thi pháp luật.“Đối với một đô thị lớn như TP Hồ Chí Minh việc phổ biến tuyên truyền pháp luật đối với người dân để họ tự nhận thức, tự nguyện tuân thủ các quy định. Mạnh dạn trao quyền cho các công ty công ích để họ tuyên truyền, họ có trách nhiệm cảnh báo rồi thông tin cho chính quyền địa phương để tiến hành xử phạt”.

Rõ ràng, để giải quyết triệt để vấn nạn xả rác sau các sự kiện lễ hội, bên cạnh việc tăng cường công tác thu gom, bố trí thêm thùng rác công cộng, thì việc nâng cao ý thức người dân thông qua tuyên truyền, giáo dục kết hợp với việc thực thi nghiêm minh các quy định xử phạt là vô cùng cần thiết.

Mỗi người dân cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn vệ sinh chung, góp phần xây dựng một thành phố xanh – sạch – đẹp, văn minh và hiện đại, không chỉ trong những ngày lễ mà trong cả cuộc sống thường nhật.