Toyota có đúng khi lựa chọn đầu tư vào xe hybrid?

Theo thời báo phố Wall, tại thị trường Mỹ, mặc dù doanh số xe điện tiếp tục tăng trưởng 51% từ đầu năm đến nay nhưng tốc độ đã giảm tốc so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, ngày càng nhiều hãng tham gia sản xuất xe điện đang dẫn tới lượng xe tồn kho ngày một lớn. Chưa kể, người dân Mỹ đang có dấu hiệu “phát ngấy” với xe điện.

Đối với những khách hàng giàu có, họ sẵn sàng móc hầu bao mua những chiếc xe điện đắt đỏ, thế nhưng đến phân khúc khách hàng tầm trung thì câu chuyện trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Một cuộc thăm dò được thực hiện bởi Viện Chính sách năng lượng, Đại học Chicago phối hợp cùng Trung tâm Nghiên cứu quan hệ công chúng của Hãng thông tấn AP cho thấy 47% người trưởng thành tại Mỹ hiện không muốn mua xe điện.

Gần 80% số người được hỏi cho rằng hạ tầng chưa phát triển là nguyên nhân khiến họ chưa muốn chuyển đổi sang phương tiện mới, nhất là những người sống tại vùng ngoại ô, nông thôn. Ngoài ra, một bộ phận không nhỏ người dân đang chờ những mẫu xe điện giá rẻ ra mắt trong tương lai.

Pras Subramanian, chuyên gia mảng công nghiệp ô tô của Yahoo Finance chia sẻ: “Chúng tôi cũng mới thực hiện một khảo sát vào cuối tháng 9 vừa qua với 1000 người. Và 57% trong số họ cũng lựa chọn không mua xe điện. Nguyên nhân dẫn tới lựa chọn này phần lớn nằm ở việc chi phí mua xe, giới hạn về pin xe và hạ tầng trạm sạc. Và có một thực tế rằng, rất nhiều người Mỹ đang tỏ ra không hài lòng với định hướng loại bỏ hoàn toàn xe chạy xăng”.

Trái với xe điện, dòng Hybrid (xăng lai điện) lại có kết quả kinh doanh lạc quan. Số liệu của Motor Intelligence cho thấy doanh số xe Hybrid đã tăng 48% trong quý I/2023 so với cùng kỳ năm trước. Đây là cú lội ngược dòng ngoạn mục khi doanh số dòng xe này từng giảm 6% quý I/2022 so với cùng kỳ năm 2021.

Theo thời báo phố Wall, việc một số hãng sản xuất xe như Toyota Nhật Bản lựa chọn không chú trọng vào xe điện mà tập trung vào dòng xe hybrid có vẻ đang là sự lựa chọn đúng đắn. Với khởi đầu từ dòng xe Prius, Toyota hiện vẫn tin rằng trong tương lai gần, xe hybrid là lựa chọn tốt hơn, nhất là với người tiêu dùng về chi phí sở hữu và “nuôi” xe.

Ông Jordan Choby, Phó Chủ tịch bộ phận Nghiên cứu và Phát triển của Toyota khu vực Bắc Mỹ chia sẻ: “Thế giới đang hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050, và đó cũng là mục tiêu của Toyota. Chúng tôi cho rằng dù hiện đang là thời kỳ chuyển giao sang các công nghệ mới trong lĩnh vực ô tô, nhưng tiếp cận chỉ từ một phía là không đủ. Do đó, chúng tôi cho rằng chỉ một loại sản phẩm là chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của nhiều tệp khách hàng.”

Thương hiệu xe hơi Nhật Bản này dù chậm chân hơn đối thủ ở mảng xe điện nhưng lại tích cực đầu tư cho xe Hybrid với tiên đoán nhiều thị trường vẫn chưa thể thích ứng được với công nghệ ô tô điện. Sản phẩm mới của hãng, Toyota Prius đời 2023 với kiểu dáng bên ngoài hoàn toàn mới đã nhận được phản hồi tích cực từ khách hàng.

Dù bị đánh giá là chậm chân trong ngành xe điện nhưng các báo cáo doanh số từ thị trường Bắc Mỹ lại cho thấy xe Hybrid đang cực kỳ đắt hàng khiến Toyota buộc phải gia tăng sản lượng nhằm đáp ứng nhu cầu.

Các đại lý Toyota ở Nhật đã nhận đặt hàng trước đối với Prius thế hệ thứ 5 từ tháng 12 năm ngoái và chỉ trong vòng một tháng, nhiều đại lý cho biết lượng đơn đặt hàng họ nhận được cao hơn số xe mà họ được phân bổ cho cả năm. Toàn bộ xe đã bán hết gần như lập tức khi chính thức có mặt trên thị trường và các khách hàng phải chờ vài tháng tới gần 1 năm để nhận được xe.

Trái ngược lại, mảng xe điện được tung hô và nhiều hãng buôn trung gian nhập về lại ế cả tháng trời. Theo nhà buôn xe Vince Sheehy tại Washington-Mỹ, xe điện là mặt hàng bán chậm nhất trong số các sản phẩm mà nhà môi giới này kinh doanh. Hiện hàng tồn kho ô tô điện của tất cả các thương hiệu đều đủ tiêu thụ cho đến 100 ngày sau đó. Còn với thương hiệu xe điện nổi tiếng Tesla, dù vẫn có doanh thu và lợi nhuận nhưng chúng đều thấp hơn so với kỳ vọng.

Hiện CEO Koji Sato của Toyota đã tái khẳng định tập đoàn này sẽ tiếp tục theo đuổi nghiên cứu công nghệ Hybrid, đồng thời cho biết hãng sẽ cho ra mắt 2 dòng xe Hybrid mới nữa sau năm 2026.

Trang tin TheDrive cũng ủng hộ hướng đi của Toyota bằng việc đưa ra dẫn chứng rằng hiện tại, trong xu thế giao thông xanh, dù thực tế xe điện sẽ có lợi cho môi trường hơn xe chạy xăng hay xe hybrid, nhưng những hạn chế về hạ tầng sạc, chi phí pin xe điện hiện tại khiến xe hybrid là sự lựa chọn tốt hơn.

Theo đó, trang này đưa ra một phép so sánh: Hiện một chiếc xe điện F-150 Lightning của Ford tạo ra lượng khí thải CO2 chỉ bằng 1/3 so với chiếc F-150 chạy xăng, nhưng lượng điện năng cần thiết cho 1 chiếc pin của xe này có thể giúp tạo ra 65 chiếc xe hybrid F-120 PowerBoost.

Do đó, nếu 1 chiếc F-150 giúp giảm bớt khí thải CO2 là 370g/dặm, thì với sử dụng cùng một lượng pin đó tạo ra 65 chiếc F-150 PowerBoost sẽ giúp giảm khí thải lên tới 4.550 g/dặm. Theo TheDrive, sử dụng cách tính này để so sánh giữa xe điện và xe hybrid của các hãng Hyundai, Kia hay BMW cũng sẽ cho ra kết quả tương tự.

Điều này cho thấy, trong bối cảnh nguồn cung pin hạn chế, giá thành cao, thì việc phân bổ nguồn cung cho pin xe điện sang cho xe hybrid đem lại kết quả tốt hơn rất nhiều.

Trở lại với Việt Nam, chỉ trong khoảng 3 năm trở lại đây, nhiều thương hiệu ô tô lớn bắt đầu triển khai phân phối dòng xe hybrid tại thị trường Việt. Điều này khiến loại ô tô này đang dần phổ biến, mang tới cho khách hàng những chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu, cải thiện hiệu suất.

Trong bối cảnh các nhà sản xuất lớn cần phải chuyển đổi chế tạo phương tiện chạy điện để giảm phát thải, cùng với việc hạ tầng trạm sạc chưa có nhiều, một số chuyên gia nhận định ô tô hybrid là dòng sản phẩm phù hợp ở thị trường ASEAN, bao gồm cả Việt Nam.