Thương mại điện tử Việt Nam 2023: Cơ hội và thách thức cho DN khi lên sàn? (Phần 1)

Tuy nhiên, Thương mại điện tử (TMĐT) mới chỉ đang phát triển ở giai đoạn đầu và bức tranh toàn cảnh ra sao? 

Là những bạn trẻ với công việc luôn gắn với chiếc máy tính, bạn Nguyễn Vân và Duy Hiệp thường chọn cho mình hình thức mua sắm trực tuyến để tiết kiệm thời gian. Những sàn thương mại điện tử được các bạn chọn lựa cũng khá đa dạng với nhiều loại sản phẩm và nhu cầu khác nhau:

"Mình hay tranh thủ lên các trang TMDT để mua sắm một số mặt hàng như gạo, quần áo và các đồ hoá mỹ phẩm, vật dụng gia đình…"

"Mình thích mua sắm online vì chỉ cần ngồi tại nhà hoặc có mạng là mua được. Mình là con trai nên rất thích công nghệ, mình cũng có gia đình nên cũng hay tự mua quà tặng cho bố mẹ và người nhà".

Nghiên cứu thị trường về hành vi người tiêu dùng thông minh khi mua sắm và thận trọng chi tiêu của Nielsen cho thấy, tại VN tỉ lệ mua hàng tại cửa hàng online đang chiếm cao hơn hẳn so với khu vực Châu á TBD là 75% so với 69%. Yếu tố dẫn dắt người tiêu dùng mua online là giá cả và khuyến mại giảm giá. Bà Lê Minh Trang, Senior Manager của Công ty NielsenIQ chia sẻ thêm:

"Thứ nhất, trong bất kì 1 giai đoạn nào chắc chắn việc hiểu rõ tâm lí thói quen chi tiêu người tiêu dùng sẽ giúp doanh nghiệp chiến thắng. Chúng ta cần phải biết đâu là chiến lược phù hợp để thích ứng với từng nhóm khách hàng và bối cảnh. Với sự phát triển của thị trường hiện nay chúng ta nhìn thấy sự cộng sinh của kênh offline và kênh online. Kênh hiện đại và truyền thống cũng đang bước vào xu hướng này với số hoá rất nhanh".

Theo báo cáo về thương mại điện tử mới nhất của CTCP Khoa học dữ liệu Metric, tổng doanh số của 4 sàn TMĐT hàng đầu cùng với TiktokShop tại VN lên tới 141.000 tỷ đồng. Trong khi đó, ông Đỗ Hữu Hưng, CEO Accesstrade cho rằng, thương mại điện tử hiện không chỉ dừng lại ở các sản phẩm, hàng hóa mà còn mở rộng ra các ngành dịch vụ khác:

"Tổng bán lẻ có thể chững lại hoặc giảm nhưng kênh online vẫn tăng trưởng 20%, gấp 3-4 lần so với GDP. Điều này cho thấy TMDT là 1 trong những kênh dẫn dắt xu hướng bán lẻ trên đất nước. Tôi nghĩ k chỉ giới hạn trong bán hàng hoá mà kể cả dịch vụ, hàng không, dịch vụ tài chính, đi lại cũng đc xếp kinh tế số TMDT nói chung. Hiện nay nhìn nhận chúng tôi thấy rằng TMDT đã phát triển rất nhanh và rộng".

Tại Diễn đàn toàn cảnh TMĐT Việt Nam năm 2023 tổ chức hôm qua tại Hà Nội, báo cáo “Chỉ số TMĐT Việt Nam” của Hiệp hội thương mại điện tử VECOM nhấn mạnh, giữa những khó khăn của nền kinh tế trong những tháng đầu năm 2023, thương mại điện tử vẫn tăng trưởng mạnh. Ông Đoàn Quốc Tâm – trưởng ban hợp tác VECOM thông tin:

"Báo cáo của chúng tôi cũng đưa ra một số xu thế. Thứ nhất là sự nổi trội của sàn TMĐT và nền tảng mạng xã hội đã tăng lên, việc sử dụng mạng xã hội kinh doanh tăng vọt, ở mức 65%; đồng thời các DN bán hàng trên sàn TMDT vẫn tiếp tục tăng".

Trong báo cáo của VECOM, TPHCM tiếp tục dẫn đầu bảng xếp hạng, tiếp đến là Hà Nội và thứ 3 là Đà Nẵng. Tuy nhiên, khoảnh cách giữa các thành phố lớn và tỉnh thành khác còn khá xa. Việc thu hẹp lại khoảng cách này cũng đang đặt ra cho ngành cơ hội và thách thức. Ông Đoàn Quốc Tâm, Trưởng Ban hợp tác, Hiệp hội TMĐT Việt Nam nhìn nhận:

"Điều chúng tôi trăn trở là nhiều năm nay chỉ số khoảng cách giữa HN, TPHCM với các tỉnh, thành còn lại chưa được kéo gần lại. Thứ hai nữa, nếu muốn phát triển bền vững, không phải là chúng ta theo trend: Gien Z sẽ là đối tượng để tiếp cận và ứng dụng những xu thế mới nhưng để phát triển bền vững thì phải đánh giá đúng vai trò của thế hệ trẻ gen X, gen Y".

Báo cáo Chỉ số TMĐT 2023 vừa được công bố, các chuyên gia nhận định, tốc độ tăng trưởng của ngành sẽ có thể đạt 25%, quy mô hơn 20 tỷ USD.

Tuy nhiên, để “ăn khớp” với sự tăng trưởng đó, các doanh nghiệp ở các lĩnh vực cần nhìn nhận rõ thách thức và cơ hội là gì? Cần tập trung vào đâu khi tham gia thị trường này?

Kênh VOV Giao thông sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.