Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   
Thế Giới

Thu nhập của shipper thấp, đối mặt nhiều nguy cơ TNGT

Huy Văn: Thứ tư 30/11/2022, 10:49 (GMT+7)

Dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng xe máy, hay “shipper” công nghệ, là công việc đã trở nên quen thuộc trong vài năm trở lại đây. Thời kỳ hậu Covid, sự bùng nổ về nhu cầu giao hàng giúp các shipper tăng thu nhập nhưng cũng khiến họ làm việc quá sức và đối mặt trước nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.

Theo tờ Strait Times của Singapore, mới đây, Viện nghiên cứu chính sách của quốc gia này đã thực hiện một khảo sát với khoảng 1.000 shipper đồ ăn về tính ATGT trong công việc của họ.

Kết quả khảo sát đã gây bất ngờ khi có 16% người được hỏi cho biết họ từng gặp tai nạn nghiêm trọng tới mức cần sự trợ giúp của y tế; hơn 9% đã gặp 2 tai nạn trở lên và 7% gặp trên 3 tai nạn. Khảo sát cũng chỉ ra rằng, 38% shipper từng gặp tai nạn có số giờ làm việc mỗi tuần là từ 51 giờ trở lên.

Những con số vừa nêu đã phần nào cho thấy áp lực công việc và nguy cơ mất ATGT mà các shipper đang phải gánh chịu. Tuy nhiên, thu nhập lại chưa tương xứng với công sức họ bỏ ra.

Rất nhiều shipper tại Singapore cho biết họ từng gặp tai nạn nghiêm trọng cần sự can thiệp của y tế. Ảnh: CNA

Rất nhiều shipper tại Singapore cho biết họ từng gặp tai nạn nghiêm trọng cần sự can thiệp của y tế. Ảnh: CNA

Theo khảo sát, cứ 10 shipper thì có 6 người cho biết thu nhập của họ không thay đổi nhiều, thậm chí là giảm đi kể từ khi làm công việc này. Thu nhập của hầu hết shipper được hỏi đều nằm dưới mức thu nhập trung bình của người dân Singapore, chỉ có 5% người được hỏi đạt cao hơn mức này, nhưng phải đánh đổi bằng việc làm thêm nhiều giờ.

Tiến sĩ Mathew, người đứng đầu bộ phận Nghiên cứu xã hội, Viện nghiên cứu chính sách Singapore chia sẻ: “Theo tôi, điều quan trọng bây giờ là các công ty ứng dụng phải tăng thêm lương thưởng cho các tài xế đạt chỉ tiêu hay đưa ra một số biện pháp tương tự để đảm bảo thu nhập cho người lao động của họ. Từ đó họ mới có thể tự chăm sóc bản thân, cũng như là gia đình”.

Dù không đưa ra con số cụ thể, nhưng khảo sát cũng chỉ ra rằng, hiện một số lượng lớn shipper đồ ăn tại Singapore tỏ ra bất mãn hoặc không biết về những quyền lợi mà họ cần được có khi làm việc cho các ứng dụng giao hàng, trong đó bao gồm các phúc lợi về y tế và bảo hiểm tai nạn cá nhân.

Trong khi đó, có khoảng 46% người được hỏi tin rằng nên có một hiệp hội đứng ra đại diện để đòi quyền lợi cho cộng đồng shipper. Số còn lại thì quan tâm đến việc được tăng thu nhập hơn là quan tâm về các lợi ích, bởi họ không muốn mất thêm 1 khoản phí gia nhập hiệp hội.

Về vấn đề này, Tiến sĩ Mathew của Viên nghiên cứu chính sách cho rằng, cần có biện pháp để các tài xế cải thiện nhận thức, nhận ra tầm quan trọng của các quyền lợi mà họ đáng nhẽ ra được hưởng: “Đủ khả năng để mua nhà, đủ tài chính để lo cho cuộc sống khi nghỉ hưu, đủ để chi trả cho các dịch vụ y tế khi cần, v.v… đó là một số tiêu chuẩn mà người lao động nên lưu ý khi họ đi tìm việc.”

Phản hồi về vấn đề này, một báo cáo được đưa ra bởi 3 ứng dụng vận chuyển lớn tại Singapore là Grab, Foodpanda và Deliveroo cho biết, trung bình thu nhập theo giờ của các tài xế của họ nằm ở mức 12 tới 18 đô la Singapore (Tức khoảng 210 - 320 nghìn đồng VN), cao hơn nhiều so với mức 7 – 11 đô la Singapore của một vài công việc tương tự cùng ngành.Tuy nhiên, nhiều tài xế cho biết, mức thu nhập vừa nêu thực chất chỉ đúng trong các giờ cao điểm giao hàng, do vậy mức thu nhập thực tế của họ thấp hơn nhiều so với báo cáo. 

Muốn có thu nhập cao với nghề vận chuyển đồ ăn, các shipper buộc phải làm thêm giờ, đồng nghĩa với việc đánh đổi sức khỏe, tính an toàn. Ảnh: CNA

Muốn có thu nhập cao với nghề vận chuyển đồ ăn, các shipper buộc phải làm thêm giờ, đồng nghĩa với việc đánh đổi sức khỏe, tính an toàn. Ảnh: CNA

Hiện 3 công ty trên đã thành lập một hiệp hội để đại diện cho các nền tảng kỹ thuật số, cũng như tìm kiếm giải pháp để cải thiện môi trường làm việc cũng như cung cấp thêm quyền lợi và thu nhập cho người lao động. Tuy nhiên, để đưa ra giải pháp thực tế không phải chuyện một sớm một chiều.

Trong khi đó thì Nhà nước và Chính phủ Singapore vẫn chưa có một quy định hay chính sách hiệu quả để đảm bảo quyền lợi cho các shipper. Giải thích về vấn đề này, ông Shamil Zainuddin, chuyên gia của Viện nghiên cứu chính sách Singapore giải thích: “Tài xế vận chuyển cho các ứng dụng công nghệ là một nghề mới chỉ xuất hiện dưới 10 năm trở lại đây, do đó cơ quan chức năng vẫn còn lúng túng. Sẽ cần nhiều hơn các nghiên cứu, khảo sát trước khi có một chính sách thực sự hiệu quả”.

Như vậy, các tài xế công nghệ ở Singapore vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách thêm một thời gian trước khi nhận được những quyền lợi mà họ xứng đáng được có. Tuy vậy, công việc của một shipper, theo anh Anadan, vẫn có những điểm lợi: “Lí do mà tôi làm nghề này là vì công việc rất linh động và tự do. Tôi có thể làm hay nghỉ lúc nào tôi muốn, chưa kể tôi cũng có thể đeo tai nghe và thưởng thức những bài nhạc ưa thích trong lúc làm việc”.

Còn tại Việt Nam, một nghiên cứu mới đây của Viện Khoa học Lao động Xã hội chỉ ra rằng, hiện Việt Nam đang có 20,6% lao động trình độ cao đang tham gia lái xe công nghệ, 36,7% tham gia làm shipper công nghệ. Nguyên nhân người lao động chọn những công việc này là do tính linh hoạt, chủ động về thời gian làm việc và thu nhập tốt. Ngoài ra, những công việc này còn ít chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh và dễ dàng chuyển đổi.

Tuy nhiên, Viện Khoa học Lao động Xã hội cũng chỉ ra những bất cập khi hầu hết lao động chỉ có giao kết hợp đồng công việc hoặc hợp đồng đối tác mà không có hợp đồng lao động theo quy định của Nhà nước, do đó họ không được bảo đảm quyền lợi lao động và an sinh xã hội khi gặp rủi ro.

Có thể thấy dưới tác động kép của đại dịch và kỷ nguyên số, thế giới việc làm tại Việt Nam đã và đang chứng kiến những thay đổi lớn liên quan đến người lao động và địa điểm, cách thức làm việc. Nhưng điều này cũng chỉ ra rằng, chúng ta cần có những chính sách, quy định quản lý chặt chẽ để tránh việc người lao động không nhận được những quyền lợi xứng đáng.

Huy Văn/vovgiaothong.vn
Ý kiến của bạn