"Hà Nội phát triển ngược..."

Hiện 30 quận, huyện của thành phố có 579 xã, phường. Sau sắp xếp, Thủ đô còn 509 xã, phường. Bên cạnh đó, dù chưa đạt chỉ tiêu về diện tích, nhưng quận Hoàn Kiếm được đề nghị không sáp nhập.

Xung quanh những nội dung này, phóng viên có cuộc trao đổi với Kiến trúc sư Ngô Doãn Đức, Nguyên Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam. 

PV: Thưa ông, ông có đánh giá thế nào trước thông tin Hà Nội dự kiến sáp nhập hàng loạt xã, phường không đủ tiêu chuẩn về diện tích và dân số?

Ông Ngô Doãn Đức: Về sáp nhập các xã thì liên quan quản lý hành chính nhiều. Hồ sơ, giấy tờ sẽ thay đổi. Nhưng có chủ trương rồi thì phải tính toán thôi, sao cho có tính chất đồng bộ, liên thông nhau. Vì địa bàn trước kia là chia tách, bây giờ nhập vào thì ảnh hưởng cơ sở vật chất, trụ sở làm việc, cơ quan nhà nước.

Đặc biệt có những khu vực cần quản lý chặt, như nội đô mở rộng, các vành đai, hành lang xanh, vành đai xanh, rồi nêm xanh.

Việc này cần được nêu và làm rõ trong khi quy hoạch, các nhà làm chính sách cần cụ thể hóa trên nhiều phương diện, dựa trên ý kiến phản biện của các nhà chuyên môn, những người quan tâm, để tránh áp đặt.

PV: Thành phố Hà Nội đã đề xuất giữ nguyên, không sáp nhập quận Hoàn Kiếm, dù quận chưa đủ chỉ tiêu về diện tích. Ông có đồng tình với đề xuất này?

Ông Ngô Doãn Đức: Hoàn Kiếm là một khu vực trung tâm lâu đời, gắn liền với nhiều sự tích, câu chuyện, đi sâu thẳm vào đời sống xã hội, trong các trang viết lịch sử. Bây giờ chúng ta sáp nhập, đổi tên đi thì sẽ đánh mất thương hiệu đặc biệt. Nó là dấu ấn, là trí nhớ đô thị, không gian tinh lọc, một hòn ngọc chứa đựng nhiều giá trị vật chất và tinh thần, cùng với giá trị lịch sử, kinh tế, thương mại.

Nó có nhiều ý nghĩa, không đơn thuần về mặt hành chính là cộng trừ. Hoàn Kiếm có nhiều thứ vô tận về chiều sâu văn hóa và lịch sử. Nhiều người cũng có ý kiến, nhưng tôi ở bất cứ đâu, nếu có điều kiện chia sẻ, tôi vẫn luôn cho rằng cần thận trọng, và mong muốn thuận theo ý kiến số đông là không nên sáp nhập Hoàn Kiếm.

PV: Có vẻ dư luận đều đồng tình với việc không sáp nhập quận Hoàn Kiếm. Tuy nhiên, thực tế là mật độ cư dân ở đây quá cao trong khi quận có diện tích nhỏ nhất Thủ đô. Nỗ lực giãn dân hiện khá ì ạch, còn việc di dời các cơ quan công sở thậm chí còn khó khăn hơn. Hoàn Kiếm cần bài tay “biên tập” như thế nào, thưa ông?

Ông Ngô Doãn Đức: Phát triển của Hà Nội phải nói thẳng là phát triển ngược. Đáng lẽ ra phải giãn ra thì chúng ta hút người vào vùng lõi. Mật độ người dân ngày càng chất tải vào, ảnh hưởng hạ tầng. Chính vì vậy, cần định vị lại. Tôi từng phát biểu, nếu chúng ta làm tàu điện ngầm đi qua hồ Hoàn Kiếm, thì giải phóng Sở điện lực chẳng hạn. Các cơ quan nhà nước phải nghiêm túc xem xét nhường chỗ cho lợi ích cộng đồng.

Có những cái chúng ta thay đổi được. Chúng ta có trung tâm hành chính phía Tây phát triển rồi, thì phải “biên tập lại”. Đang có sự phát triển, quy hoạch lại rồi, thì chúng ta cần ưu tiên những đặc trưng nhất của Hoàn Kiếm.

Các cơ quan của quận thì không nói làm gì, còn các cơ quan của thành phố, của sở, ngành thì có thể di dời được chứ. Cơ quan đi về đỡ xe cộ, quản lý nhà nước không nhất thiết phải nằm ở nơi nhiều người đến du lịch.

Chúng ta cho cộng đồng tham gia nhiều hơn thì trụ sở nhà nước phải nhường. Về vĩ mô phải cương quyết, nếu không chúng ta sẽ bị cản trở và từng bị cản trở. Nếu làm mà không cương quyết thì chỉ là nói mãi. Chỉ cần kiên quyết thì sẽ có cách, các nhà chuyên môn sẽ chia sẻ, người dân đồng thuận thôi.

PV: Xin cảm ơn ông.