Giảm căng thẳng cho tài xế (Bài 1): Vừa đi vừa canh tốc độ

Các lý do đang là tác nhân chính gây căng thẳng, mất tập trung cho tài xế có thể kể đến như quy định tốc độ thay đổi liên tục theo đoạn đường; thiếu trạm dừng nghỉ; tổ chức giao thông quá phức tạp, biển báo, vạch kẻ đường nhiều khi…đánh đố.

Nhiều năm lái xe khách tuyến Hà Nội- Hà Tĩnh, tài xế Nguyễn Công Tú, nhà xe Hiếu Trung không ít lần giật mình vì không kịp nhớ ra tốc độ giới hạn trên cao tốc liên tục thay đổi, nhất là khi đang lưu thông trên đoạn Cầu Giẽ- Ninh Bình cho phép tốc độ tối đa 120km/h, đến Mai Sơn- Quốc lộ 45 chỉ cho phép chạy tối đa 80km/h. Việc liên tục thay đổi giới hạn tốc độ khiến tài xế chuyên nghiệp cũng nhiều phen giật mình.

"Đoạn cao tốc đi Quốc lộ 45 tốc độ có 80km/h thôi, mà trên cao tốc tốc độ 80km/h đi nó áp lực lắm, bởi vì tự nhiên đang đi 100, 120km/h lại xuống 80km/h thì chạy rất áp lực, mà đường thì lại  được 2 làn, chạy nó không hợp lắm. Mà dính tốc độ khoảng mươi cây là treo cả bằng, nghỉ", tài xế Tú nói.

Tài xế Lê Văn Hàn, nhà xe Hiền Phước, chạy tuyến Hà Nội – Sài Gòn cũng cho rằng, dù các tài xế chuyên nghiệp đã nắm rõ tốc độ của từng tuyến đường, từng đoạn đường, song việc quy định tốc độ trên cao tốc liên tục thay đổi cũng khiến tài xế bị phân tâm: "Tốc độ ở cao tốc nên là cho lên 100 km/h thì nó hợp lý hơn vì cao tốc không phải phương tiện nào cũng lên được, thì tài xế chạy đỡ bị căng thẳng. Nếu chạy tốc độ 80km/h thì hơi bị phân tâm".

Không chỉ trên cao tốc, mà trên Quốc lộ 1A, tốc độ lưu thông cũng liên tục thay đổi. Anh Lương Xuân Thiện, đại diện nhà xe An Phú Quý (Hà Tĩnh) cho hay, chỉ riêng đoạn qua địa phận tỉnh Thanh Hóa, cơ quan quản lý đường bộ cắm biển thay đổi tốc độ liên tục, mật độ dày đặc:

"Đường 1A cắm nhiều biển hạn chế quá, lộ trình nó cũng chậm đi. Trên trục đường 1A nhiều điểm hạn chế tốc độ quá. Mới cắm đây, dày đặc luôn. Riêng đoạn qua tỉnh Thanh Hóa thì quá nhiều. Nói chung cũng bức xúc chỗ là vì đường rộng, đường đáng lẽ chạy được hơn, nhưng có chạy được đâu", anh Thiện nói.

Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam, nếu quy định hạn chế giờ lái xe ban đêm ban hành, sẽ có một lượng đáng kể xe chạy khung giờ 22h-6h chuyển sang 6h-22h để tài xế được chạy liên tục 4 giờ. Điều này sẽ làm gia tăng áp lực ùn tắc và nguy cơ tai nạn giao thông.

Ông Quyền cũng băn khoăn, nhà nước đã đầu tư khá nhiều kinh phí để xây dựng cao tốc, nhưng không hiểu do châm chước trong quá trình thiết kế hay do công tác quản lý yếu kém nên khi đi vào khai thác lại quy định tốc độ cao tốc thấp hơn cả Quốc lộ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác, mà còn ảnh hưởng đến tâm lý, sự tập trung của lái xe:

"Có nhiều chỗ người ta phản ánh, tốc độ cho phép chạy trên đường cao tốc lại thấp hơn trên Quốc lộ 1, ví dụ như khu vực Na Sơn – Túy Loan chỉ cho chạy có 80km/h, còn trên Quốc lộ đang cho chạy tốc độ cao nhất lên đến 90km/h. Cái đó rất bất hợp lý và nó cũng lãng phí cho xã hội và đối với người lái xe khi đi trên đường luôn luôn phải theo dõi những cái đó thì nó cũng làm tăng yếu tố làm mệt mỏi cho người lái xe", ông Quyền cho biết.

Theo TS Chu Tiến Dũng, Trường Đại học GTVT, một số cao tốc phân kỳ đầu tư được khai thác với tốc độ tối đa 80km/h, trong khi đường thông thường, có giao cắt cùng mức đã cho phép chạy tốc độ tối đa 90km/h là không hợp lý: "Bây giờ các tuyến cao tốc Bắc- Nam phía Đông mà chỉ chạy 80km/h thì nó rất khó cạnh tranh với Quốc lộ 1. Quốc lộ 1 nhiều đoạn ngoài đô thị người ta vẫn cho phép chạy 90km/h mà. Để cao tốc mà tốc độ cho phép chạy thấp hơn so với đường thông thường thì nó cũng hơi vô lý".

Một số ý kiến cho rằng, để nâng cao an toàn giao thông, việc giảm thời gian lái xe liên tục vào ban đêm của tài xế cũng là một giải pháp cần tính tới với sự cân nhắc kỹ lưỡng. Tuy vậy, đảm bảo tốc độ khai thác đồng nhất trên cao tốc nói riêng, tránh sự thay đổi liên tục giới hạn tốc độ trên các chặng trên cùng một trục đường nói chung là yêu cầu bắt buộc.

Bởi không thể nào có sự tập trung cao độ vào việc lái xe, nếu tài xế vừa đi, lại phải vừa canh… tốc độ.