Giải ngân đầu tư công bứt phá, GDP tăng tốc về đích

Giải ngân vốn đầu tư công bứt phá phần nào giúp cho GDP chuẩn bị bước vào giai đoạn tăng tốc về đích.

Giải ngân đầu tư công bứt phá

Giải ngân vốn đầu tư công toàn quốc cao hơn 10% cùng kì năm trước là kết quả tích cực trong bối cảnh cả nước đang chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Đặc biệt, vốn ngân sách địa phương giải ngân đạt 57,5%, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, vẫn còn 38/42 bộ, cơ quan trung ương và 15/34 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức bình quân chung. Nguyên nhân chủ yếu là do một số đơn vị mới được giao bổ sung kế hoạch vốn, chưa kịp triển khai phân bổ theo đúng kế hoạch đề ra.

Ông Dương Đức Hiền – Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông TP. Hà Nội, cho biết: "Tuy nhiên, cũng có những địa phương, ví dụ như trường hợp thủ đô Hà Nội, hiện dẫn đầu danh sách các tỉnh, thành phố giải ngân vốn đầu tư công, nhờ thực hiện tốt 6 yêu cầu của chính quyền thành phố, bao gồm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ quy trình, rõ hiệu quả. Chính vì thế, việc thực hiện chuyển đổi sang chính quyền hai cấp gần như không ảnh hưởng nhiều đến kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công".

Theo đó, tính đến ngày 30/6/2025, thành phố Hà Nội giải ngân được hơn 29 nghìn tỷ đồng, tương đương khoảng 34,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, 29,04% kế hoạch thành phố giao. Trao đổi về kết quả đạt được, ông Dương Đức Hiền cho biết thêm: “Không còn công tác là ở trên chỉ đạo xuống dưới và dưới xin ý kiến bên trên nữa và tất cả là dưới cấp xã phường sẽ là trực tiếp xử lý công việc”…

Vốn ngân sách giải ngân tỷ lệ càng cao, dòng tiền lưu thông trong nên kinh tế càng hiệu quả. Điều này thể hiện rõ ràng qua số lượng hộ gia đình thu nhập không thay đổi hoặc tăng lên trong tháng 7 chiếm hơn 90%, tỷ lệ hộ thu nhập giảm chiếm hơn 3% theo báo cáo kinh tế xã hội mới được Cục Thống kê công bố. Thu nhập của người dân tăng lên hay không giảm trong giai đoạn nửa sau năm nay là điều đáng khích lệ đối với những nỗ lực của toàn xã hội trong việc giữ vững sự ổn định về mặt kinh tế, phấn đầu hoàn thành mục tiêu tăng trưởng hơn 8%.

Đặc biệt trong bối cảnh tình hình địa chính trị thế giới diễn biến phức tạp, chính phủ Mỹ áp mức thuế 20% đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam ảnh hưởng ít nhiều đến kế hoạch sản xuất kinh doanh trong nước. Chính vì thế, mục tiêu tăng trưởng kinh tế hơn 8% phụ thuộc rất nhiều vào chi tiêu của người lao động giai đoạn từ nay đến cuối năm, còn chi tiêu bao nhiêu lại phụ thuộc vào rất lớn vào nguồn tiền từ các dự án sử dụng vốn ngân sách.

Cụ thể, một đồng vốn đầu tư công ước tính tương đương 1,61 đồng đầu tư ngoài nhà nước, giải ngân vốn đầu tư công tăng 1% tương đương thúc đẩy tăng tổng sản phẩm trong nước thêm 0,06%.

Theo ông Lê Trung Hiếu – Phó Cục trưởng Cục Thống kê, Bộ Tài chính, vốn đầu tư công như là vốn mồi cho toàn bộ nền kinh tế: “Khi mà vốn đầu tư công phát triển nó sẽ là vốn mô hình thúc đẩy phát triển vốn đầu tư tư nhân phát triển theo nó cũng sẽ là động lực lôi kéo một số ngành kể cả như là xây dựng, các ngành sản xuất phát triển theo”…

Động lực cho 6 tháng cuối năm

Theo Bộ Tài chính, để đạt kịch bản tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8,3 - 8,5%, các động lực tăng trưởng 6 tháng cuối năm gồm tổng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội 6 tháng cuối năm khoảng 111 tỷ USD, tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành tăng khoảng 13% trở lên. Cùng với việc khai thác cơ hội thị trường để thúc đẩy tiêu dùng, tăng các sản phẩm xuất khẩu, đầu tư tiếp tục được xác định là động lực chủ yếu.

Động lực này, xét về nhiều mặt còn nhiều dư địa cũng như tiềm năng tăng trưởng hơn nữa, giúp nền kinh tế bứt phá trong nửa cuối năm 2025, đồng thời hình thành năng lực sản xuất mới, không gian mới, tạo tiền đề cho tăng trưởng năm 2026 vượt mức 10%. Theo đó, từ đầu năm đến nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 1 chỉ thị, 3 công điện cùng nhiều văn bản chỉ đạo nhằm đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Phát biểu chỉ đạo trong một cuộc họp gần đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ 6 bài học kinh nghiệm cần được thực hiện quyết liệt, nghiêm túc.

“Một là phải thực hiện nghiêm túc các sự chỉ đạo của các cấp từ trung ương, bộ chính trị cho đến ban bí thư, đồng chí Tổng Bí thư rồi đến chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Phó Thủ tướng, các đồng chí Bộ trưởng là phải rất nghiêm túc thực hiện. Bởi vì khi chỉ đạo là đã có tính toán rồi, có tổng kết, có sơ kết, có nghiên cứu rồi.

Bài học thứ hai là lãnh đạo, chỉ đạo với một cái quyết tâm rất cao, nỗ lực rất là lớn, hành động quyết liệt rồi có trọng tâm trọng điểm, làm việc nào ra việc đấy, làm việc nào dứt việc đấy và trong phân công là phải 6 rõ, tinh thần lãnh đạo chỉ đạo từ trên xuống, giải quyết khó khăn vướng mắc từ dưới lên.

Bài học thứ ba là vai trò người đứng đầu mang tính chất quyết định, những nơi ách tắc khi thay đổi người đứng đầu thì người đó chỉ đạo quyết liệt thì nó mới thay đổi, có hiệu quả ngay. Thứ tư là giải phóng mặt bằng là phải nhanh, kịp thời và tách cái giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án rồi, giải phóng nhanh, giải phóng tốt thì dự án triển khai mới nhanh. Thứ năm phải phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính. Thứ sáu là chọn nhà thầu cho đúng”…

Hiện nay nhiều cơ chế chính sách về đầu tư công đã được sửa đổi theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động, linh hoạt hơn trong công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án.

Theo đó, Bộ Tài chính đề nghị các cấp, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án theo thẩm quyền, chủ động rà soát để kịp thời cắt giảm kế hoạch vốn của dự án giải ngân chậm để điều chuyển, bổ sung cho dự án có khả năng giải ngân tốt và có nhu cầu đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt là những dự án quan trọng cấp bách, dự án hạ tầng chiến lược.

 Đồng thời, chủ động xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu giải ngân và tháo gỡ vướng mắc phát sinh nhằm phấn đấu tỷ lệ giải ngân đến hết quý III đạt 60%, cả năm 2025 đạt 100% kế hoạch Thủ tướng giao\