Dublin cấm xe cá nhân đi qua trung tâm

Trong năm 2024 này, Dublin (Ireland) sẽ trở thành thủ đô mới nhất ở châu Âu cấm xe cộ đi vào khu vực trung tâm thành phố, với mục tiêu giảm 60% lưu lượng giao thông ở khu vực trung tâm.

Đây là một trong những giải pháp đang được áp dụng tại một số thành phố khác ở Châu Âu như Paris, Armsterdam hay Lisbon. Giống như cách quản lý ở những thành phố này, các nhà hoạch định đô thị tại Dublin cũng hướng tới khái niệm “thành phố 15 phút”, tức là phân bổ giao thông làm sao cho người dân có thể tiếp cận mọi địa điểm quan trọng trong vòng 15 phút đi bộ hoặc đạp xe.

Giám đốc Dịch vụ Kỹ thuật của Hội đồng Thành phố Dublin, ông Brendan O'Brien cho biết kế hoạch này nhằm hướng tới cải thiện giao thông của khu vực trung tâm: 

“Việc đi vào trung tâm thành phố vẫn được cho phép với các dịch vụ vận chuyển hay với những người tham gia có điểm cuối tham gia giao thông là khu vực này, như đỗ xe chẳng hạn. Đối tượng mà chúng tôi nhắm tới là những người không cần thiết phải đi qua trung tâm. Kế hoạch này nhằm giảm việc “lái xe không cần thiết” đi qua trung tâm, hành động vốn không đóng góp được gì nhiều thành phố”.

Hiện qua khảo sát khoảng 3.500 người dân, kết quả được công bố vào ngày 7/2 vừa qua cho thấy 80% ủng hộ quy định mới. Theo Bloomberg, đó là một kết quả đáng khích lệ cho một thành phố vốn chưa có nhiều chính sách mạnh mẽ về giao thông như Dublin.

Tuy vậy vẫn có một vài ý kiến phản đối. Đã có ý kiến cho rằng kế hoạch cấm xe đi qua trung tâm sẽ làm gián đoạn tuyến đường vận tải “lịch sử” chạy dọc theo sông Liffey ra cảng thành phố. Một số khác thì lo ngại chính sách mới sẽ ảnh hưởng tới việc kinh doanh của nhiều cửa hàng, dịch vụ tại trung tâm.

Theo đánh giá của Bloomberg, quy hoạch đô thị, giao thông tại Dublin trước đây vốn không phù hợp cho các phương tiện cơ giới. Nhiều con đường của thành phố này thậm chí đã tồn tại từ thời Viking, không được tối ưu hoá cho giao thông, nhiều đường cụt ảnh hưởng rất nhiều tới việc đi lại, thậm chí là còn làm trầm trọng thêm những lo ngại về mức độ an toàn.

Do đó, việc khởi động lại các dự án quy hoạch giao thông là điều cần thiết. Lệnh cấm xe cá nhân đi qua trung tâm thành phố có thể là khởi đầu cho những ý tưởng khác, như tạo ra một không gian công cộng tại quảng trường College Green ở trung tâm thành phố, hay mở phố đi bộ ngay tại Phố Quốc hội.

Song song với việc cấm xe cá nhân đi qua trung tâm, sẽ phải có những kế hoạch khác nhằm cải thiện giao thông công cộng nhằm đảm bảo cho việc đi lại của người dân. Dublin đang có kế hoạch xây dựng ga tàu điện kết nối trung tâm thành phố với sân bay Dublin; cũng như cải thiện dịch vụ xe buýt.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Eamon Ryan cho biết ông hy vọng kế hoạch hạn chế ô tô cá nhân đi qua trung tâm dự kiến sẽ có hiệu lực từ tháng 8 năm nay. Ông cũng cho biết thêm chính quyền Dublin đang chi mạnh vào nhiều dự án giao thông công cộng nhằm giải quyết vấn đề đi lại khi chính sách mới có hiệu lực:

“Dịch vụ xe buýt tại Dublin đúng là đang cần phải cải thiện. Một trong nhiều nguyên nhân là do những chiếc xe buýt rất hay bị kẹt tại các điểm ùn tắc. Bởi vậy kế hoạch giảm bớt xe đi qua trung tâm cộng thêm việc nhiều tuyến xe buýt sẽ tiếp tục được mở trong tương lai gần sẽ góp phần cải thiện tình hình. Con số thống kê của chúng tôi cũng cho thấy kể từ năm ngoái, số người sử dụng giao thông công cộng đã tăng tới 25%. Đó là một con số ấn tượng”.

Cũng liên quan tới vấn đề phương tiện cá nhân tại trung tâm thành phố, tại Việt Nam năm ngoái, đề án cấm xe máy vào nội đô vào năm 2030 của UBND TP.Hà Nội cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt của người dân và các chuyên gia giao thông. Đây không phải lần đầu Hà Nội đề cập đến việc cấm xe máy vào nội đô. Trước đó, năm 2017, TP.Hà Nội đã nêu đề xuất cấm xe máy ở 5 quận nội đô, bắt đầu thực hiện từ năm 2025, rút kinh nghiệm triển khai tiếp giai đoạn 2 từ năm 2026 - 2030.

Chuyên gia giao thông đô thị - TS. Nguyễn Xuân Thủy nhận định rằng, việc cấm xe máy hoạt động ở nội đô vào năm 2030 là thiếu khả thi. Bởi theo ông, hiện nay hạ tầng giao thông còn yếu kém, đường sá còn hẹp, việc cấm xe máy hoạt động sẽ gây khó khăn cho người dân trong việc đi lại.

Việc thu phí ô tô vào nội đô là ý tưởng nhằm hạn chế và tiến tới chấm dứt nỗi ám ảnh về nạn kẹt xe, ô nhiễm môi trường ở Hà Nội hiện nay. Thế nhưng, những ý tưởng ấy chỉ có thể thực hiện dựa trên điều kiện "phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng" như chính đề án của thành phố đã nêu lên.