Ngày 20/6/2023, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Hợp tác xã (HTX) số 17/2023/QH15 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024 thay thế Luật HTX số 23 năm 2012. Để làm căn cứ triển khai các quy định trong Luật, Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu và xây dựng Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Hợp tác xã năm 2023 có tên gọi là Nghị định quy định chi một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã.
Dự thảo Nghị định quy định chi một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã 2013 gồm 5 chương và 23 điều. Cụ thể:
Chương I: Những Quy định chung;
Chương II: Chính sách của Nhà nước về phát triển Tổ hợp tác, Hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã;
Chương III: Tài sản, tài chính của Hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã;
Chương IV: Tổ hợp tác và chương V: Điều khoản thi hành.
Phạm vi điều chỉnh của Nghị định bao gồm 3 đối tượng: tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp Hợp tác xã và các thành viên, các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã.
Tại chương 2, Dự thảo Nghị định quy định về các Chính sách của Nhà Nước về phát triển tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Trong đó, Điều 5 quy định rất rõ về tiêu chí thụ hưởng chính sách, bao gồm các tiêu chí bắt buộc và các tiêu chí khác.
Dự thảo Nghị định đã thể chế hóa đầy đủ 8 nhóm chính sách hỗ trợ phát triển hợp tác xã, gồm: chính sách để phát triển nguồn nhân lực, chính sách kịp đổi mới khoa học, công nghệ đổi mới sáng tạo; chính sách về tư vấn tài chính rủi ro, chính sách hỗ trợ thông tin, hỗ trợ tư vấn, chính sách nhân rộng mô hình hoạt động hiệu quả, chính sách đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, trang thiết bị.
Đối với nội dung thành lập doanh nghiệp, góp vốn mua cổ phần doanh nghiệp, Dự thảo Nghị định quy định rất chi tiết cụ thể về ngành nghề sản xuất, kinh doanh, quy định về cơ chế quản lý nguồn vốn, quy định về cơ chế quản lý, sử dụng nguồn thu nhập của hợp tác xã.
Liên quan đến vấn đề cho vay nội bộ, Dự thảo Nghị định quy định chi một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã 2013 nêu rõ các điều kiện để cho vay nội bộ bao gồm: Thứ nhất: các tổ chức theo tổ chức quản trị đầy đủ và số lượng thành viên Ban kiểm soát từ 3 thành viên trở; Thứ hai, nguồn vốn cho vay nội bộ gồm lợi nhuận sản xuất kinh doanh, từ vốn điều lệ bằng tiền; Thứ 3, phải mở sổ sách ghi chép theo dõi và hạch toán riêng; và phải được Đại hội thành viên của HTX thông qua và có quy định cụ thể trong Điều lệ của Hợp tác xã.
Đặc biệt, Dự thảo Nghị định quy định về 3 trường hợp tạm dừng, chấm dứt cho vay nội bộ, gồm: nợ quá hạn của hợp tác xã, liên hợp tác xã vượt quá 5 % tổng dư nợ. Thứ hai là không đáp ứng được quy định về điều kiện và mức vốn cho vay tối đa. Thứ ba là hoạt động cho vay bị lỗ thì phải dừng các hoạt động tạm dừng hoạt động nội bộ tại xã.
Sau khi tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành Trung ương và các Liên hiệp Hợp tác xã, Hợp tác xã, Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn thiện Dự thảo Nghị định trình Chính phủ vào tháng 3/2024.
Các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đang gặp những khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn hoặc gặp khó khăn trong giải thể do liên quan đến việc đóng góp tài sản bằng đất đai. Những quy định được đề cập trong Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã có tháo gỡ được những khó khăn hiện nay.
Phóng viên VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ Mạnh Khởi, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác, Bộ Kế hoạch và Đầu tư bên lề Hội thảo quốc tế “Luật Hợp tác xã năm 2023 và những định hướng chính sách hỗ trợ phát triển khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã” tổ chức mới đây tại Hà Nội.
PV: Xin ông cho biết về sự cần thiết ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã 2013?
Ông Đỗ Mạnh Khởi: Hiện tại, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 887 giao cho các Bộ, ngành triển khai xây dựng các văn bản hướng dẫn các Luật được thông qua tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV. Đối với Luật Hợp tác xã, chương trình trình dự kiến sẽ có 2 Nghị định, Nghị định thứ nhất quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hợp tác xã số 17/2013 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì soạn thảo, Nghị định thứ 2 là đăng ký tổ hợp tác, Hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã và 2 Thông tư.
Tất cả các chính sách của Luật Hợp tác xã 2023 sẽ được thể chế hóa đúng theo quy định vào ngày 1/7/2024, có hiệu lực đồng thời thi hành với Luật Hợp tác xã. Hiện nay, Bộ Kế hoạch và đầu tư, Bộ Tài chính đang tích cực xây dựng các văn bản hướng dẫn và sẽ trình Chính phủ theo đúng quy định trong tháng 3 /2024.
Khi thể chế hóa từ Luật đến các văn bản hướng dẫn, Nghị định, Thông tư sẽ được ban hành một cách đồng bộ đầy đủ để kinh tế tập thể có thể có thể hưởng lợi các chính sách của Nhà nước một cách nhanh nhất.
PV: Hiện nay, Hợp tác xã đang gặp khó khăn trong các vấn đề về đất đai, vốn, công nghệ, Dự thảo Nghị định khắc phục những vướng mắc này như thế nào, thưa ông?
Ông Đỗ Mạnh Khởi: Thứ nhất về đất đai, đây có thể một điểm vướng khá nhiều trong tất cả lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực hợp tác xã. Tại Luật quy định một cách rất chung, vì Luật đất đai sửa đổi trong gian tới sẽ được Chính phủ, Quốc hội ban hành. Khi đó, trong Luật đất đai và văn bản hướng dẫn do Bộ Tài nguyên Môi trường làm đầu mối soạn thảo sẽ xử lý các vấn đề còn vướng mắc đối với khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã trong vấn đề cho thuê, mượn hoặc góp vốn bằng tài sản đất đai.
Thứ hai, về tiếp cận vốn, hiện tại trong Luật hợp tác xã 2012 đã quy định tiếp cận vốn qua quỹ hỗ trợ phát triển của hợp tác xã Trung ương và các địa phương. Hiện tại, việc phát triển Quỹ hỗ trợ hợp tác xã chưa được như kỳ vọng, hy vọng trong thời gian tới, các văn bản hướng dẫn sẽ cụ thể hóa các mô hình hoạt động Quỹ phát triển hợp tác xã, đặc biệt khối địa phương, thì khi đó các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác sẽ tiếp cận vốn một cách nhanh nhất.
Ngoài ra, trong thời gian tới, Chính phủ sẽ ban hành chương trình cụ thể cho phát triển kinh tập thể hợp tác xã giai đoạn 2026-2030, hy vọng khi đó Chính phủ sẽ dành nguồn lực thích đáng, bao gồm vốn đầu tư công cũng như phần kinh phí sự nghiệp thông qua Bộ Kế hoạch và đầu tư, Bộ Tài chính, có thể hợp tác xã sẽ tiếp cận được nguồn vốn nhiều hơn nữa nhanh dễ hơn nữa.
Hiện tại, tất cả lĩnh vực liên quan đến công nghệ, Luật đã cụ thể hóa trong nhóm chính sách của Nghị quyết 20 của Trung ương Đảng. Các Nghị định, Thông tư cũng sẽ quy định, hướng dẫn chi tiết để Hợp tác xã tiếp cận được hỗ trợ khoa học công nghệ, đặc biệt hướng dẫn từ Bộ Khoa học công nghệ và tất cả các chính quyền các cấp, thì khi đó sẽ đổi mới khoa học công nghệ và áp dụng khoa học công nghệ mới vào để hợp tác xã hoạt động một cách hiệu quả nhất và đúng với xu thế kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh mà Việt Nam đang áp dụng.
PV: Vâng. Xin cảm ơn ông!
Những quy định về điều kiện cho vay nội bộ và tạm dừng cho vay nội bộ tác động như thế nào đến các Hợp tác xã? PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Trần Thanh Sơn, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm GĐ Hợp tác xã sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp xã Bình Định, huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình về nội dung này
PV: Thưa ông, theo Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã, các hợp tác xã có nợ quá hạn vượt quá 5% tổng dư nợ sẽ phải tạm ngừng cung cấp dịch vụ tín dụng nội bộ. Ông nghĩ sao về quy định này?
Ông Trần Thanh Sơn: Trước hết là dịch vụ tín dụng nội bộ của hợp tác xã theo quy định của Luật hợp tác xã năm 2023 về cơ bản là phù hợp với tình hình hiện nay. Song cần phải có lộ trình cụ thể, có thời gian để các hộ dân xã có kế hoạch thu hồi vốn để thanh toán tiền gửi cho các thành viên. Vì dịch vụ tín dụng nội bộ nhận tiền gửi của các thành viên, hợp tác xã lại cho các thành viên vay chủ yếu bằng vật tư nông nghiệp: phân bón, giống, cây, con ...nên phải theo mùa vụ thì người dân mới thu hoạch, bán và hoàn trả lại cho hợp tác xã
Đối với số nợ quá hạn quy định là 5 % trên doanh thu tiền gửi thì thật sự là khó khăn đối với các hợp tác xã mà có số dư tiền gửi, số dư tiền vay thấp. Bởi vì là đối với các hợp tác xã thì chủ yếu là cho vay bằng các vật tư nông nghiệp và cho vay để mua các giống, cây, con nên liên quan rất nhiều đến thiên tai, dịch họa.
Nếu mất mùa hoặc dịch bệnh sẽ ảnh hưởng đến việc thu nhập của người dân và vô hình chung, người dân sẽ nợ lại các hợp tác xã. Chính vì vậy, nợ xấu, nợ khó đòi này có thể có những năm vượt theo quy định trong Nghị định đã quy định.
PV: Ông có đề xuất, sửa đổi bổ sung gì vào Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Hợp tác xã năm 2023?
Ông Trần Thanh Sơn: Hợp tác xã mong muốn phía ngân hàng nên nhận lại số tiền gửi, tiền vay của dịch vụ tín dụng của các hợp tác xã, cho hợp tác xã đứng là một tổ hợp tác vay vốn để hỗ trợ cho các thành viên phát triển kinh tế giống như các tổ chức chính trị hiện nay đang liên kết với phía các ngân hàng.
Chúng tôi mong muốn Nhà nước cần có cơ chế là miễn các loại thuế, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân... để các hợp tác xã có thêm nguồn kinh phí tích lũy để bổ sung vào quỹ phát triển sản xuất để mở rộng và nâng cao năng lực của các dịch vụ này, để phục vụ trực tiếp cho người dân, giảm chi phí đầu vào sản xuất của các thành viên, tăng thu nhập, giúp cho xóa đói giảm nghèo cho các thành viên trong hợp tác xã.
Nghị định cần làm rõ hơn và quy định chi tiết hơn các quy định về các hợp tác xã, tổ chức hoạt động cho các thành viên được tốt hơn. Chúng tôi mong muốn, Nghị định quy định những điều có lợi hơn cho các hợp tác xã nông nghiệp mà có số thành viên đông, nhất là khi các thành viên trong hợp tác xã có rất ít tư liệu sản xuất. Vì vậy, Nhà nước cần có cơ chế quy định rõ ràng và cơ chế hỗ trợ để các HTX mở rộng và nâng cao năng lực của các hợp tác xã.
Nhà nước cần quy định rõ để các địa phương cấp tỉnh cấp đất cho các hợp tác xã xây dựng trụ sở hoạt động và các nhà dịch vụ để cung ứng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm cho các thành viên.
PV: Xin cảm ơn ông!
Đến cuối năm 2022, dư nợ cho vay đối với hợp tác xã, liên minh hợp tác xã mới chỉ đạt hơn 6.300 tỷ đồng, chiếm khoảng 0,26% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế.
Các hợp tác xã gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn, hiện mới chỉ có khoảng 0,5% các hợp tác xã có thể tiếp cận vốn từ các tổ chức tín dụng, đa phần sử dụng nguồn vốn nội bộ. Tuy nhiên, nguồn vốn nội bộ ít và đa phần các thành viên vay bằng các vật tư nông nghiệp, phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, nguồn thu hoạch.
Với những quy định mới của Dự thảo Nghị định quy định chi một số điều và biện pháp thi hành Luật hợp tác xã có khắc phục được những bất cập nêu trên?
Mời các bạn cùng chia sẻ ý kiến, đóng góp cho Dự thảo Nghị định qua hotline 02437.91.91.91, qua fanpage VOV Giao thông, hoặc có thể góp ý trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Kế hoạch và Đầu tư .
---
Đừng quên đón nghe và tương tác với “Dự thảo trên tay” khung giờ FM91 chiều thứ Hai, thứ Tư và thứ Bảy hằng tuần trên FM91, vovgiaothong.vn, hoặc trên các nền tảng podcast dành cho di động: Spotify, Aple podcast và Google Podcast.
Biệt thự cổ là di sản tinh thần của người Hà Nội, mỗi viên gạch, mỗi đường nét trạm trổ đều mang trong mình ký ức về một Hà Nội thời "vang bóng”. Trớ trêu thay, nét kiến trúc hiếm hoi ấy đang dần lạc lõng giữa lòng phố thị hiện đại như những mẩu chuyện nhỏ sau đây...
Để đảm bảo các chuyến tàu có thể chuyên chở một lượng lớn hành khách và vẫn chạy đúng giờ, đơn vị quản lý hệ thống tàu điện ngầm Nhật Bản Japan Rail đã tuyển dụng những nhân viên "oshiya" hay còn gọi là "pusher" với nhiệm vụ duy nhất là đẩy, nhồi nhét được nhiều khách nhất có thể vào mỗi chuyến tàu.
Phát triển bền vững, phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn và tăng trưởng xanh đang là xu hướng chuyển dịch tất yếu của thế giới, là mô hình phát triển được nhiều quốc gia lựa chọn.
Sau khi Vành đai 2 trên cao (Hà Nội) đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở được thông xe toàn tuyến đến nay tình hình vệ sinh môi trường trên tuyến đường này như thế nào?
TP Thủ Đức (TP.HCM) đã ươm mầm 103 cây hoa ban tại Nghĩa trang liệt sỹ Thành phố với hạt giống được mang về từ Điện Biên và được trồng tại công viên đường đại tướng Võ Nguyên Giáp bên bờ sông Sài Gòn.
Cần Thơ là trung tâm của cả khu vực ĐBSCL trong việc ứng dụng các kỹ thuật chuyên sâu để điều trị các ca bệnh khó cũng như có hạ tầng nhiều bệnh viện để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho hơn 20 triệu dân của 13 tỉnh/thành ĐBSCL.
Nhiều bệnh nhân đã lựa chọn điều trị bệnh đục thủy tinh thể bằng phương pháp phẫu thuật Phaco theo quy trình và tiêu chuẩn Châu Âu do các bác sĩ đầu ngành tại Việt Nam và Liên bang Nga thực hiện tại Bệnh viện Mắt quốc tế Việt Nga, đảm bảo an toàn, tỷ lệ thành công cao.
