Đề xuất quận huyện được cấp phiếu lý lịch tư pháp để tránh cảnh khổ sở xếp hàng

Bộ Tư pháp vừa đề xuất thí điểm Phòng Tư pháp thuộc UBND cấp huyện tại Hà Nội, TP HCM và Nghệ An được cấp phiếu lý lịch tư pháp trong hai năm. Việc này nhằm giảm quá tải khi nguồn lực, cơ sở vật chất của tuyến trên như Sở Tư pháp các tỉnh còn hạn chế. Sau khi kết thúc thí điểm, Bộ Tư pháp sẽ tổng kết, đánh giá việc thực hiện và báo cáo Chính phủ, Quốc hội.

Kết quả thí điểm là cơ sở để nghiên cứu sửa Luật Lý lịch tư pháp. Liên quan nội dung này, PV VOV Giao thông có cuộc trao đổi với chuyên gia chính sách Ngô Dương.

PV: Thưa ông, ông đánh giá thế nào trước đề xuất thí điểm phân quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp xuống 73 quận, huyện ở Hà Nội, TP.HCM và Nghệ An?

Ông Ngô Dương:  Tôi cho rằng, đề xuất thí điểm này khá phù hợp trong thời điểm hiện nay. Vì nhu cầu làm lý lịch tư pháp, số người thực hiện thủ tục hành chính tăng lên.

Nếu tất cả thủ tục đều thực hiện ở cấp tỉnh, trung ương thì tốn khá nhiều thời gian, chi phí cho chủ thể thực hiện thủ tục. Khi việc thí điểm đưa thủ tục xuống cấp cơ sở thấp hơn gần gũi hơn với người dân thì đó là một điều thuận lợi.

PV: Ông nghĩ sao về một số ý kiến cho rằng, có những doanh nghiệp, đơn vị tuyển dụng việc làm đang lạm dụng yêu cầu có phiếu lý lịch tư pháp? Chúng ta nên bãi bỏ giấy tờ này, hay tích hợp thông tin đó vào căn cước công dân gắn chíp?

Ông Ngô Dương: Đây là một chủ đề khá thú vị. Với thủ tục hành chính mà hồ sơ yêu cầu phải có xác nhận lý lịch tư pháp. Tôi nghĩ rằng, việc tích hợp thông tin vào thẻ căn cước công dân là hợp lý. Và tương lai sẽ phải làm.

Như phóng viên vừa hỏi, một số công ty lạm dụng quy định này, đặt ra nếu muốn tuyển dụng vào công việc A nào đó thì phải có xác nhận không vi phạm pháp luật, có án tích thì mới tuyển dụng. Đây là sự lạm dụng.

Tất nhiên, nhu cầu của doanh nghiệp muốn tuyển người lao động không có tì vết gì để vào làm, đó là nguyện vọng của họ. Nhưng điều này cản trở tiếp cận việc làm của người dân bằng cách phát sinh thêm một thủ tục hành chính. Muốn đi làm, ngoài khám sức khỏe, viết hồ sơ này khác cần 1 tờ giấy lý lịch tư pháp.

Theo tôi không cấm được hoàn toàn các doanh nghiệp yêu cầu như thế. Nó là nhu cầu khách quan thôi, vì chỗ nào cũng muốn nhân viên thân nhân tốt, không vi phạm pháp luật, để giao phó công việc liên quan tới quản lý tài sản, hạn chế thất thoát.

Chính vì vậy, đưa thủ tục cấp giấy xác nhận lý lịch tư pháp trở nên dễ tiếp cận hơn, rẻ hơn theo nghĩa người dân đỡ mất thời gian, tiền bạc, chi phí thì đấy là điều cần thiết.

PV: Một số thính giả muốn thủ tục này được cung cấp tại tận cấp xã, phường để thuận tiện hơn nữa. Nhưng có vẻ sẽ gặp khó khăn trong việc triển khai?

Ông Ngô Dương: Tôi cho rằng cầng gần người dân càng tốt, nhưng chúng ta phải thực tế một chút. Người ta có quyền tự do đi lại, hoạt động ở khắp nơi. Địa điểm có thể lấy thông tin tốt hơn phải ở cấp cao hơn.

Đặc biệt, khả năng cung cấp dịch vụ ở cấp xã, phường liệu có đáp ứng được không. Một số UBND cấp phường được trang bị hiện đại, nhưng ở các xã khác thì không được như thế.

Tương lai, có lẽ thủ tục này cũng phải xuống cấp cơ sở thấp nhất. Nhưng có nhiều rủi ro. Người dân đi lại khắp cả nước, điều kiện trang thiết bị các cơ sở không giống nhau. Nói về chi phí tuân thủ, chúng ta hay nói về chi phí, thời gian của người dân, nhưng cũng cần tính đến góc độ người tổ chức hành chính là cơ quan nhà nước có đáp ứng được không về máy móc nhân sự.

Đây là một bước đi cần sự thận trọng.

PV: Xin cảm ơn ông!