Đề xuất công chức được thuê nhà ở xã hội, doanh nghiệp được hoàn tiền nếu chuyển đổi dự án

Và chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được hoàn trả tiền nếu đã có quyền sử dụng đất hoặc thỏa thuận nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Xung quanh nội dung này, PV VOV Giao thông có cuộc trao đổi với Kiến trúc sư Ngô Doãn Đức - nguyên Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam.

PV: Hiện nay, chính sách với chủ đầu tư nhà ở xã hội là được miễn tiền sử dụng đất. Song trên thực tế, một số trường hợp các nhà đầu tư đang có quyền sử dụng đất muốn chuyển sang làm nhà ở xã hội thì không được miễn. Nếu cộng vào giá thành thì làm tăng giá bán. Ông đánh giá thế nào về đề xuất nhà nước hoàn trả tiền cho nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội trong trường hợp này?

Ông Ngô Doãn Đức: Tính chất xã hội có cơ cấu phát triển bền vững, trong đó quan trọng là nơi ở cho người dân. Hiện nay, người dân, lớp thanh niên phải mất thu nhập mấy chục năm mới mua được nhà.

Qua thăng trầm bất động sản nhà ở thời gian qua, tôi đánh giá đề xuất này tích cực. Một số dự án đưa ra gồm 3 loại: Liền kề, biệt thự và chung cư. Bây giờ đất chung cư chuyển sang làm nhà ở xã hội để góp phần giúp người dân có nhà.

Nhất trong bối cảnh chúng ta sáp nhập, cơ cấu lại các tình thành, địa bàn hành chính, nên việc đi lại rất khó. Ví dụ, Bà Rịa – Vũng Tàu, mỗi nơi một chỗ, sáng đi mấy chục cây số đi làm, chiều về.

Thì đó là tầm nhìn chuyển hóa các khu ở. Dự án thương mại thì toàn giá trên trời, cạnh tranh nhau phức tạp. Vì thế, Chính phủ cho phép người ta chuyển đổi, tôi cho rằng cũng hay, nên xem xét hướng đi này.

Nhưng đó chỉ là nhìn từ góc nhà ở xã hội. Nhà nước cần can thiệp cực mạnh ở các phân khúc nhà ở giá cao. Bây giờ phía trung gian đi đâu cũng mua bán nhà, chugn cư, từ Nam ra Bắc, đẩy giá rất ghê.

Nhà nước cần nhìn vào thực tế này, khẳng định vai trò của mình. Còn kinh phí chuyển đổi nhà ở xã hội thì cần các nhà đầu tư có tâm, họ đi theo chủ trương đúng đắn, nhân văn của nhà nước.

PV: Nhưng cũng có ý kiến e ngại việc hoàn trả phần kinh phí miễn tiền sử dụng đất như vậy gây khó cho ngân sách, cũng như có thể tạo ra lỗ hổng phát sinh tiêu cực, bên nào cũng muốn đẩy chi phí, số liệu lên?

Ông Ngô Doãn Đức: Nếu đã nhìn nhận được như vậy, thì chúng ta cần các quy định kèm theo để thực thi quy định một cách triệt để và tích cực nhất.

Chúng ta lo ngại như vậy thì cần huy động các chuyên gia, các nhà hoạch định để ngăn chặn. Mình đang hướng tới việc ưu tiên số 1 là chuyển hóa các dự án dạng này sang nhà ở xã hội cho thuê. Và chắc chắn, thuê nhà ở xã hội là một xu thế.

PV: Xin cảm ơn ông!

Theo ban soạn thảo, thời gian tới, một lực lượng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động chịu tác động khi sáp nhập đơn vị hành chính, họ có nhu cầu nhà ở xã hội cho thuê, thuê mua. Do vậy, ban soạn thảo sẽ nghiên cứu bổ sung quy định theo hướng này.

Bên cạnh đó, các cơ chế tài chính cũng sẽ được nới lỏng, khuyến khích nhà đầu tư chuyển đổi từ dự án khác sang làm nhà ở xã hội. Ngoài ra, Chính phủ cũng đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia để nỗ lực triển khai mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn đến 2030.