Cháy nổ xe điện không thể là trở lực của tiến trình xanh hóa giao thông

Vậy cách nghĩ, cách làm này có đi ngược lại với chủ trương xanh hoá giao thông hướng tới phát thải ròng bằng không mà Chính phủ ta đã cam kết tại COP26?  

PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với PGS - Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn, Giám Đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Đại học Việt Đức.

PV: TP.HCM vừa tổ chức Diễn đàn kinh tế lần 4 với chủ đề “Tăng trưởng xanh – hành trình hướng đến phát thải ròng bằng 0”, trong đó việc tập trung phát triển giao thông theo hướng xanh hoá được sự quan tâm khá lớn. Theo ông, đây có phải giai đoạn phù hợp để TP.HCM phát triển giao thông xanh và thách thức nếu có là gì?

PGS. TS. Vũ Anh Tuấn: Phát triển giao thông xanh là 1 trong những chiến lược chính giúp TP.HCM chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, đây là chiến lược vô cùng quan trọng. Để chiến lược này được triển khai thành công thì đòi hỏi phải có 2 điều, 1 là quyết tâm chính trị và có các chính sách đi kèm. Quyết tâm chính trị đã có và đó là điều thuận lợi, tuy nhiên thông thường mọi định hướng, quyết định, giải pháp trong quyết định khi triển khai thì cần phải có hành động cụ thể để quyết định đi vào cuôc sống.

Ví dụ như là để phát triển xe buýt điện cho TP.HCM mục tiêu đến năm 2030 thì 50% hay 100% xe buýt thay thế, xe mới, tuyến mới phải là xe điện.

Nhưng đó là mục tiêu còn làm sao đạt mục tiêu thì phải có chính sách như là chính sách đầu tư phát triển hạ tầng trạm sạc vì trạm sạc rất là tốn kém về chi phí đầu tư, bố trí nguồn lực đất đai, lưới điện, trợ giá ban đầu cho doanh nghiệp mua xe điện để giảm chi phí đầu tư ban đầu…cái đó gọi là ưu đãi tài chính từ chính sách do Thành phố ban hành. Khi ban hành cũng phải dự tính nguồn tiền để bù đắp cho ưu đãi đó.

Phải có những chính sách và hành động cụ thể như vậy thì về mặt chính trị mới thành hiện thực, đó chính là thách thức cho thành phố.

Tuy vậy, thách thức đó có thể hoá giải khi bối cảnh hiện nay NQ98 cho phép TPHCM có nhiều cơ chế đặc thù để đưa ra các hành động mới thì sẽ mở đường, mở cửa cho việc thúc đẩy giao thông xanh có thể thành hiện thực.

PV: Việc xanh hoá giao thông chắc chắn sẽ có việc chuyển đổi phương tiện từ sử dụng nhiên liệu hoá thách sang nhiên liệu sạch trong đó có xe điện. Tuy vậy, xe điện lại được xem là đối tượng gây ra những sự cố cháy nổ gần đây trên phạm vi cả nước. Điều này liệu có làm chậm lại chiến lược xanh hoá giao thông và liệu xe điện có phải là trở lực của quá trình ấy?

PGS. TS. Vũ Anh Tuấn: Những sự cố cháy nổ liên quan đến xe điện tôi cho rằng không nhiều mà là các sự cố rất hi hữu. Cần có những cuộc điều tra để công bố nguyên nhân gây ra cháy nổ, là do kỹ thuật hay do người sử dụng chưa tuân tủ các quy tắc do nhà sản xuất đề ra.

Chúng ta chỉ mới nghe thông tin về cháy nổ nhưng nguyên nhân thì chưa có điều ra. Tôi cho rằng nhà chứa trách và nhà phân phối cần phối hợp để tìm ra nguyên nhân, dù là nguyên nhân gì đi nữa thì cũng cần công bố minh bạch, rộng rãi để trấn an dư luận.

Về nguyên tắc, xe điện là an toàn chứ không nguy hiểm. Trên thực tế, sự cố cháy nổ xảy ra với xe sử dụng xăng dầu xảy ra nhiều hơn, thường xuyên hơn đối với xe điện.

Việc điều tra nguyên nhân còn giúp các cơ quan quản lý xem xét đưa ra các quy chuẩn kỹ thuật, các quy định cũng như làm công tác truyền thông, đào tạo để nâng cao hiểu biết, các kỹ năng sử dụng, vận hành phương tiện điện, qua đó giúp cho cuộc chuyển đổi xanh trong giao thông đô thị diễn ra thuận lợi.

PV: Xin cám ơn ông!