Cần xử lý nghiêm những hành vi câu view, like "bẩn"

Từ việc người mẫu Ngọc Trinh bị bắt là bài học cảnh tỉnh cho những người đã và đang bất chấp mọi hành vi để câu view, câu like. Hành vi này cần bị xử lý nghiêm để răn đe, phòng ngừa, giáo dục chung. 

Người mẫu Ngọc Trinh và mô tô đang trở thành "từ khóa" hót nhất trên mạng xã hội mấy ngày nay. Từ cuối tháng 9/2023, trên trang cá nhân Ngọc Trinh với hàng triệu người theo dõi đã đăng tải những đoạn clip ghi lại cảnh cô điều khiển chiếc mô tô kèm những pha tạo dáng nguy hiểm khi di chuyển trên một cung đường ở TP.HCM.

Ngày 19/10, Ngọc Trinh bị khởi tố và bắt tạm giam về tội "Gây rối trật tự công cộng", quy định tại điều 318 Bộ Luật Hình sự.

Trưa ngày 21/10 vừa qua, mạng xã hội xôn xao hình ảnh 2 nghệ sỹ xiếc cùng một hãng xe thực hiện đoạn clip quảng cáo. Cả hai không đội mũ bảo hiểm khi điều khiển xe, chồng đầu lên nhau trên xe... Trước phản ứng dữ dội của cư dân mạng, phía nhãn hàng đã phải tháo bỏ clip quảng cáo trên tất cả nền tảng mạng xã hội.

Trước đó, 1 ca sĩ nổi tiếng với hàng triệu fan hâm mộ cũng bị phạt 70 triệu đồng và phải gỡ MV ca nhạc của mình bởi thông điệp tiêu cực. Cần đây, sự việc người nổi tiếng nhận làm quảng cáo vô tội vạ trên mạng xã hội cũng trở thành vấn đề nhức nhối. Có con nhỏ, anh Đức (ngụ TP. Thủ Đức) không khỏi lo lắng.

“Cái điều tôi sợ nhất là sau này những em bé khi lớn lên thì các em sẽ xem những những nội dung độc hại”.

Theo luật sư Diệp Năng Bình (Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh thông luật) thời gian qua, có hàng loạt nhiều diễn viên, người mẫu, người nổi tiếng đã đăng quảng cáo tiền ảo, bói toán, tử vi… trên mạng xã hội. Một số nghệ sĩ quảng cáo sữa, thuốc, thực phẩm chức năng sai sự thật, thổi phồng công dụng của sản phẩm.

Hay là hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ của người mẫu Ngọc Trinh đã gây ảnh hưởng xấu đến vấn đề an ninh trật tự và an toàn xã hội, ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức, lối sống và văn hóa ứng xử của giới trẻ. Theo luật sư, quyết định khởi tố và bắt tạm giam Ngọc Trinh là có cơ sở và có tính răn đe đối với toàn xã hội nói chung và với những người nổi tiếng nói riêng.

“Ngọc Trinh là 1 người mẫu, diễn viên nổi tiếng có sức hút và được rất nhiều người theo dõi. Do đó, việc lan truyền những clip như vậy thì nó sẽ ảnh hưởng đến giới trẻ, đặc biệt là trẻ em khi mà chưa nhận thức đúng đắn về các quy định của pháp luật. Chúng ta có thể thấy là việc khởi tố, bắt tạm giam Ngọc Trinh là 1 động thái mạnh mẽ, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật của các cơ quan tiến hành tố tụng tại TP.HCM”.

Cùng quan điểm, chuyên gia tâm lý xã hội GS - TS Vũ Gia Hiền nhấn mạnh mạng xã hội là ảo nhưng hậu quả pháp lý, ảnh hưởng đến trật tự xã hội là thật. Do đó, bất kỳ ai cũng cần phải tuân thủ các quy định pháp luật, khi đăng tải các nội dung lên mạng xã hội, cũng như thuần phong mỹ tục của người Việt Nam. Đặc biệt hơn, đối với những người nổi tiếng, họ càng cần phải hiểu tầm ảnh hưởng của mình đối với xã hội, nhất là đối với giới trẻ hiện nay là rất lớn.

“Cái người nổi tiếng mà lên mạng không có chuẩn mực, biểu diễn tùy tiện, thể hiện mình mà bất chấp pháp luật thì đây là hiện tượng đáng báo động. Thì làm cho xã hội bắt chước, ví dụ như nằm trên xe, rồi không cầm tay lái… thì nó sẽ lan tỏa và cái lan tỏa như vậy nó sẽ ảnh hưởng trầm trọng đến sự bắt chước. Nhất là giới trẻ yêu thích nghệ sỹ, thấy thế lại bắt chước và thể hiện mình theo kiểu đó, thì nó trở thành 1 tâm lý lây lan, rất là nguy hiểm”.

Theo ông Lê Quang Tự Do (Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử thuộc Bộ Thông tin truyền thông) Bộ Thông tin truyền thông và Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đang phối hợp xây dựng quy trình xử lý đối với nghệ sĩ, người có ảnh hưởng trên mạng vi phạm pháp luật, trái thuần phong mỹ tục.

Theo đó, những nghệ sĩ, người có ảnh hưởng vi phạm bộ quy tắc ứng xử cho người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, không trung thực trong quảng cáo, cung cấp sai thông tin tới công chúng… thì ngoài xử lý theo quy định pháp luật, hai bộ đưa vào diện xem xét kiểm soát hạn chế hình ảnh, hoạt động.

Tuy nhiên, đây là quy trình thí điểm, chưa từng có tiền lệ, do vậy cơ quan chủ trì soạn thảo có sự thận trọng trong việc xin ý kiến và thăm dò dư luận kỹ hơn để khi ban hành, quy định này sẽ thực sự đi vào đời sống.

“Nghiên cứu kinh nghiệm từ Trung Quốc, Hàn Quốc thì chúng tôi xây dựng 1 quy trình phối hợp giữa 2 Bộ để hạn chế hình ảnh của những người nghệ sỹ, những người nổi tiếng có tác động ảnh hưởng đến công chúng bằng cái việc hạn chế trên sóng truyền hình, trên báo chí và trên mạng. Thậm chí nữa là có thể trên sân khấu biểu diễn, vì người nghệ sỹ không xuất hiện trước công chúng thì cũng là 1 hình phạt, 1 chế tài rất là lớn”.

Bên cạnh đó, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ban hành bộ Quy tắc ứng xử, trong đó có nội dung liên quan đến các hoạt động nghề nghiệp, hoạt động với công tác xã hội, hoạt động với đồng nghiệp và hoạt động trên cơ sở của báo chí, truyền thông. Những nghệ sĩ vi phạm quy tắc này tùy mức độ sẽ bị xử lý.

Theo các chuyên gia, đây có thể xem là thời điểm bản lề cho những thay đổi rõ hơn về ý thức và nhận thức của nghệ sĩ. Mặt khác, từ các vụ việc gần đây liên quan đến nghệ sĩ được cơ quan chức năng xử lý nghiêm, không có vùng cấm là bài học cảnh tỉnh đắt giá, đồng thời cũng thể hiện tính răn đe, nghiêm khắc trong việc xử lý các hành vi, ứng xử lệch chuẩn của một bộ phận nghệ sĩ, người nổi tiếng.

Nổi tiếng cần đi đôi với trách nhiệm

Đúng 1 tuần sau khi thông tin người mẫu Ngọc Trinh bị cơ quan chức năng khởi tố, bắt tạm giam, dư luận vẫn chưa thôi bàn tán. Một số người có phần xót xa cho chân dài vì một phút bồng bột, nhưng cũng không ít người tỏ ra đồng tình với hành động của lực lượng chấp pháp bởi vụ việc đã không còn là một “hiện tượng mạng đơn thuần”.

Nhiều nhận định chuyên môn cho rằng các cơ quan chức năng đã can thiệp nhanh chóng, kịp thời để ngăn ngừa những tác động tiêu cực đến từ những video do nữ hoàng nội y đăng tải. Bởi trong suốt 1 thời gian dài, các clip ngắn do “người đẹp gốc Trà Vinh” phổ biến trên các trang mạng xã hội đã tạo ra ảnh hưởng nhất định với hàng chục triệu lượt người xem, theo dõi.

Nếu có dịp lướt qua các video clip của người mẫu này, không khó để nhận ra những quan điểm, tư duy có phần lệch lạc, cổ xuý lối sống xa hoa hưởng thụ, không tạo ra giá trị cụ thể cho xã hội. Và việc người mẫu Ngọc Trinh “vô tình hay hữu ý” vi phạm pháp luật, tạo ra video mang tính giật gân để câu view, hút khách cho thấy sự hạn chế cả về nhận thức lẫn trí tuệ của một bộ phận người nổi tiếng lấn sân làm “nội dung mạng”.

Việc Ngọc Trinh bị cơ quan chức năng xử lý khiến nhiều người liên tưởng đến vụ một nữ doanh nhân nổi tiếng vướng vòng lao lý chỉ vì những hành xử “vượt tầm kiểm soát” trong các buổi livestream trên mạng xã hội hơn 1 năm trước.

Một lần nữa khái niệm “ngáo quyền lực” được nhắc lại như một chỉ dấu về tình trạng nở rộ các KOL, KOC (người có ảnh hưởng trên mạng xã hội) nhưng lại thiếu các quy định, hướng dẫn cần thiết cho hoạt động nội dung trên môi trường mạng.

Việc khởi tố, bắt tạm gia người mẫu Ngọc Trinh vì hành vi gây rối trật tự công cộng hay sử dụng tài liệu giả của cơ quan tổ chức là cần thiết để đảm bảo yếu tố thượng tôn pháp luật. Không chỉ vậy, việc kịp thời xử lý, chấn chỉnh đối với những người nổi tiếng vi phạm cũng cho thấy không một ai có quyền đứng trên pháp luật.

Tuy nhiên về lâu dài, cần sớm có những quy định, chế tài cụ thể, đủ sức nặng như tăng mức xử phạt hành chính, khởi tố hình sự thậm chí là đưa vào danh sách đen cấm hoạt động nghệ thuật, giải trí… để răn đe đối với các nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm trên mạng xã hội

Trong thời đại số và sự bùng nổ các mạng xã hội thì nghệ sĩ nói riêng, những người nổi tiếng nói chung cần có cái nhìn đầy đủ hơn về sự ảnh hưởng cũng như trách nhiệm của mình khi hoạt động trên mạng. Dù hoạt động trên môi trường ảo, nhưng các phát ngôn hay nội dung được đăng tải đều từ người thật nên không thể loại trừ trách nhiệm của cá nhân khi vi phạm.

Từ vụ việc người mẫu Ngọc Trinh hay trước đó là nữ doanh nhân livestream bị xử lý vì vi phạm pháp luật, hơn ai hết chính những người nổi tiếng cần nâng cao nhận thức và trách nhiệm bản thân để hạn chế phát tán các nội dung xấu độc lên mạng xã hội để rồi phải rơi vào cảnh “mua danh ba vạn, bán danh ba đồng”.