Theo phản ánh của người dân ở các thôn 4, thôn 6 xã Xuân Trường, khu đất Hậu Hiền giáp danh với thị trấn Thọ Xuân vốn là vùng đất khô cằn, rất khó canh tác lúa, đặc biệt từ khi Nhà máy may Thọ Xuân được xây dựng đã chặn dòng nước tưới tiêu khiến việc canh tác khó càng thêm khó, nhưng chính quyền làm ngơ và bỏ mặc dân.
Vì thế hàng chục năm nay bà con buộc phải tìm cách chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng hoa màu, cây ăn quả và tự xoay sở nguồn nước để tưới tiêu.
Đất không phụ người, sau nhiều năm chăm bón nơi đây trở thành vựa cây ăn quả, hoa tươi, đem lại giá trị kinh tế cao, tạo việc làm cho nhiều lao động.
Thế nhưng, gần đây người dân nhận được thông báo về việc thu hồi đất để thực hiện công trình “Đường từ từ thị trấn Thọ Xuân đi Khu đô thị Lam Sơn – Sao Vàng” và Dự án “Đất ở khu dân cư, tái định cư tại ngã tư nút giao đầu tuyến đường từ thị trấn Thọ Xuân đi Khu đô thị Lam Sơn – Sao Vàng”. Ủng hộ chủ trương của nhà nước, người dân sẵn sàng giao đất xây dựng công tình công cộng, thế nhưng thực tế nhiều ha đất được thu hồi để phục vụ dự án “Đất ở khu dân cư” có dấu hiệu núp bóng “tái định cư” để phân lô bán nền.
Trong khi phương án bồi thường nhiều hạng mục chưa thỏa đáng, các công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp công nghê cao cũng bị áp giá theo kg như bán “sắt vụn” hoặc không được bồi thường. Một số hộ dân bức xúc:
"Theo các giấy tờ thông báo tôi thấy đất này không phải để làm đường mà làm khu tái định cư, nhưng thực chất tái định cư chỉ có mấy hộ thôi. Cả một khu đất mênh mông như thế chủ yếu là dành cho phân lô bán nền, với mức giá đền bù 40 nghìn đồng/m2, mà thời giá hiện nay sau khi phân lô bán nền có thể lên tới 30-50 triệu đồng/m2."
"Tôi hoàn toàn không nhất trí với các phương án họ đề ra, thứ nhất tính 1,1 cây hoa/m2 không đúng với thực tế. Thứ hai diện tích họ chỉ tính trên mặt luống, còn lại họ không tính. Thứ ba việc áp giá đền bù nhà màng, nhà kính đề nghị tính đúng, đủ, hợp lý. Thứ 4 nhà bảo vệ và các công trình trên đất phục vụ sản xuất họ cũng không đền bù."
Lý giải với PV VOV Giao thông, ông Lê Viết Minh, Chủ tịch UBND xã Xuân Trường khẳng định, địa phương đã làm đúng quy định và quy trình về đền bù giải phóng mặt bằng, nhưng chỉ nhấn mạnh đến dự án đường giao thông và tái định cư mà lờ đi dự án “đất ở khu dân cư” và kêu gọi nhân dân đồng thuận vì “cái được” là rất lớn.
"Xuân Trường có 2 dự án, thứ nhất là tuyến đường giao thông đi lên KĐT Lam Sơn - Sao Vàng, liên quan đến tuyến này có một khu tái định cư dành cho các hộ bị ảnh hưởng. Có điều giá trên đất lúa còn hơi thấp, nhưng bây giờ chung cả tỉnh chứ không chỉ Thọ Xuân, cái lợi ích rất lớn là khi tuyến đường đi qua mở ra một hướng phát triển mới cho Xuân Trường, đó mới là cái lớn, cái chung thì mình (người dân) phải đồng thuận", ông Lê Viết Minh nói.
Trao đổi với phóng viên ông Đặng Thế Hoan, Phó Chủ tịch hội đồng GPMB huyện Thọ Xuân cũng khẳng định: Đối với các công trình phụ trợ trên đất nông nghiệp thông thường huyện sẽ có văn bản gửi UBND tỉnh hỗ trợ, nhưng trường hợp này giữa các hộ gia đình và UBND xã đã có bản cam kết ràng buộc nên huyện không xin tỉnh chủ trương hỗ trợ.
Như vậy, chính quyền sở tại đã có “bằng chứng” để “né” bồi thường một cách chính đáng mà người dân không thể chối cãi. Cái gọi là Khu tái định cư phục vụ người dân bị ảnh hưởng bởi 2 dự án chỉ có vỏn vẹn 17 hộ dân, nhưng địa phương lại thu hồi tới hơn 4ha đất nông nghiệp, trong đó nhiều hécta hoa màu, cây ăn quả lâu năm đang canh tác hiệu quả.
Phủ nhận điều này, ông Đặng Thế Hoan cho biết: “Thực tế ở đây diện tích lớn nhưng trên địa bàn xã Xuân Trường báo cáo chị là các hộ không sản xuất nông nghiệp. Thứ hai là xung quanh khu vực này là khu dân cư, nhà máy may, huyện quy hoạch vừa là khu tái định cư, sau này nhu cầu tái định cư không còn thì huyện sẽ tổ chức đấu giá cấp quyền sử dụng đất để tạo nguồn thu ngân sách, thực hiện đầu tư các dự án trên địa bàn”.
Theo luật sư Nguyễn Văn Hoàng, Giám đốc Văn phòng luật sư nh bạch quốc tế cho rằng:"Tôi thấy thu hồi như vậy không hợp lý, nguyên tắc là ông lấy lý do chuyển đổi mục đích sang để tái định cư thì phải căn cứ vào nhu cầu tái định cư. Ví dụ, tái định cư cho 17 hộ tương đương đương với 5.000m2 thì ông chỉ được thu hồi 5.000m2 thôi, ông không thể thu hồi 10.000m2 rồi bảo sau này còn thừa thì đấu giá được. Cái đấy không hợp lý, bởi đất mang ra đấu giá nó khác với đất tái định cư."
Còn theo ông Nguyễn Đức Mạnh, luật sư thành viên cấp cao, Phó Giám đốc Công ty Luật Bizlink, việc thu hồi đất phải căn cứ vào quy hoạch và nhu cầu thực tế. Ở dự án này bản thân nhà nước chỉ có nhu cầu tái định cư cho 17 hộ dân, nhưng lại “nhân tiện” quy hoạch lấy hơn 4ha là không phù hợp.
"Bản chất là câu chuyện mượn gió bẻ măng, tranh thủ ép người dân. Nhu cầu chỉ có thế mà anh lại cố tình mượn cái đó để thu hồi đất của người ta đang canh tác là không đúng. Nếu xét kỹ ra thì nó có vấn đề ngay từ tên dự án, nên cần phải xem xét lại. Đây cũng là thực trạng chung mà nhiều địa phương đang lợi dụng, đền bù với giá vô lý. Vì thế đang xây dựng Luật Đất đai sửa đổi, chỉ có các dự án an ninh quốc phòng còn các dự án khác khi thu hồi đất phải bồi thường theo giá thị trường."
Người dân nơi đây cho biết, lợi đâu chưa thấy nhưng hàng loạt hécta hoa màu, cây ăn quả của họ bị đốn hạ, mất đất canh tác và lâm vào cảnh thất nghiệp thì đang diễn ra, nhưng chính quyền lại tỏ ra vô cảm. Chưa dừng lại ở vụ việc này, người dân còn phản ánh về hàng loạt dự án trá hình và có dấu hiệu lợi dụng chính sách đã và đang diễn ra.