Những ngày gần đây, đặc biệt ở Hà Nội và ở nhiều tỉnh phía Bắc, chúng ta bắt đầu lại nói nhiều đến việc các đô thị bị ô nhiễm. Ở Hà Nội hay các tỉnh phía Bắc, nếu như vào những ngày trời sương mù và ít gió, nồng độ ô nhiễm nếu đo bằng các thiết bị đo thông thường sẽ tăng lên rất cao.
Chuyện này cũng dễ hiểu, chúng ta cũng được nghe giải thích rất nhiều. Mật độ ô nhiễm sẽ tăng lên khi không có gió. Nó không bão hòa, không được hòa tan vào những vùng khí quyển khác, không bốc được lên trên cao, sẽ làm ô nhiễm hơn.
Có một chuyện quan trọng hơn. Bên cạnh những ngày như vậy, cũng có những ngày có vẻ như rất sạch bởi vì lúc đó có gió, các nguồn ô nhiễm bị bốc lên cao. Kể cả vào những ngày như vậy, một ngày gió, nắng, nếu bạn đi xe máy khoảng vài giờ, bạn sẽ thấy thực ra các đô thị của chúng ta không sạch. Bởi vì đơn giản khi bạn quệt tay lên mặt, bạn sẽ thấy rất nhiều bụi. Một ngày mùa hè nắng nóng, mặc dù có thể các chỉ số không khí tốt, nhưng thực ra nếu bạn phải đi ra đường, bạn sẽ thấy rất ngột ngạt về bụi, về khói.
Tôi nghĩ và tự hỏi bao giờ chúng ta có được một môi trường trong sạch, nó phải bắt đầu từ việc chúng ta phải nhận thức rõ, nên đánh giá nhiều nguyên nhân khác nhau, nhiều nguồn ô nhiễm khác nhau. Chẳng hạn, có rất ít đô thị bụi như chúng ta. Nó cũng dễ hiểu khi không có những biện pháp để ngăn cản việc các công trình xây dựng hay các hoạt động đô thị phát sinh ra bụi. Thành phố của chúng ta bẩn còn bởi vì rác của chúng ta không được thu gom đúng cách.
Để làm thế nào cho sạch, nó phải bắt đầu từ những câu chuyện như vậy. Bắt đầu từ chuyện đánh giá đúng và đầy đủ, và làm những việc có thể làm được.
Ví dụ, yêu cầu tất cả các công trình xây dựng phải có các giải pháp che chắn, yêu cầu về vận chuyển vật liệu, yêu cầu về vận chuyển chất thải, đảm bảo không phát tán bụi ra ngoài xã hội.
Hay rác chẳng hạn, chúng ta chắc chắn cần phải có một chiến lược. Tôi cũng nhiều lần đề cập đến chuyện này và tôi cho rằng chúng ta cần và nên có một chiến lược quốc gia về rác. Chúng ta không nên tiếp tục chấp nhận: ngoài chuyện các đô thị rác không được thu gom, thì ở nông thôn rác cũng chỉ được đơn giản là gom đến một chỗ và đốt. Bạn có dịp đi ra những vùng nông thôn, đặc biệt là ở gần các vùng ven của các đô thị lớn, bạn sẽ thấy đó là bức tranh cũng kinh khủng không kém gì.
Những ngày lụt lội, nước dâng vừa rồi khi tôi đi dọc sông Cầu hay sông Thương, một trong những thứ tôi thấy rất kinh khủng đó là các bãi rác ở cạnh sông. Khi nước dâng lên, rác đã trôi cùng với tất cả mọi thứ dẫn ra giữa dòng sông.
Nhu cầu về chuyện có một môi trường trong lành của chúng ta bây giờ đã trở nên khẩn thiết. Nhưng để giải quyết nó, trước hết cần phải có được những giải pháp chiến lược thực sự giải quyết từng phần một của sự bẩn này. Chúng ta phải bắt đầu từ một đường phố ít bụi đi, rồi dẫn đến không có bụi. Chúng ta bắt đầu bằng việc rác được thu gom và được xử lý.
Tất nhiên sẽ bao gồm cả việc các phương tiện sẽ ít xả thải, ít xả khói ra ngoài môi trường. Có rất nhiều việc phải làm nhưng tôi nghĩ, cần phải bắt đầu bằng việc có những chiến lược, có những giải pháp căn cơ./.