THU PHÍ, LỆ PHÍ TRÁI QUY ĐỊNH CÓ THỂ BỊ PHẠT TỚI 100 TRIỆU ĐỒNG
Dự thảo nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí, do Bộ Tài chính soạn thảo, có 4 chương, 17 Điều, gồm: Những quy định chung, hành vi vi phạm, mức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả trong lĩnh vực phí và lệ phí; Thẩm quyền lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính về phí và lệ phí, và Điều khoản thi hành.
Cụ thể, về đối tượng áp dụng, tại dự thảo nghị định này, Bộ Tài chính quy định: Tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí, bao gồm: cơ quan nhà nước có hành vi vi phạm hành chính về phí và lệ phí mà hành vi đó không thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao.
Một trong những điểm đáng chú ý tại Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí là Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định xử phạt đối với hành vi tổ chức thu phí, lệ phí khi chưa có chức năng, chưa đủ điều kiện hoặc chưa được cơ quan có thẩm quyền quy định là tổ chức thu. Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất, mức phạt tiền tối đa đối với cá nhân thực hiện hành vi vi phạm trong lĩnh vực phí, lệ phí là 50 triệu đồng và đối với tổ chức là 100 triệu đồng.
Bên cạnh đó, tại dự thảo nghị định này, Bộ Tài chính cũng bổ sung biện pháp khắc phục hậu quả “buộc thực hiện trách nhiệm theo quy định của pháp luật phí và lệ phí”, bao gồm cả việc thu đủ số tiền còn thiếu hoặc hoàn trả khoản thu sai quy định. Quy định này không chỉ giúp xử lý triệt để hành vi vi phạm mà còn góp phần nâng cao ý thức tuân thủ của tổ chức thu phí, lệ phí, bảo đảm công bằng và nghiêm nh.
Đồng thời, dự thảo nghị định cũng hoàn thiện và phân định rõ thẩm quyền xử phạt giữa các cơ quan, cấp quản lý. Các chức danh như Cục trưởng Cục Quản lý giá, trưởng đoàn kiểm tra do Bộ trưởng hoặc Thủ trưởng cơ quan ngang bộ thành lập, và một số chức danh trong hệ thống Hải quan được bổ sung quyền xử phạt. Đồng thời, viên chức đang thi hành công vụ khi phát hiện hành vi vi phạm trong lĩnh vực mình quản lý cũng có thẩm quyền lập biên bản, giúp việc xử lý vi phạm diễn ra nhanh chóng, hiệu quả hơn.
Dự thảo nghị định quy định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí đã được Bộ Tài chính lấy ý kiến các Bộ, ngành, địa phương, lấy ý kiến rộng rãi nhân dân. Dự thảo cũng đã được Bộ Tư pháp thẩm định và đang được Bộ Tài chính hoàn thiện, trước khi trình Chính phủ ban hành.
TĂNG MỨC XỬ PHẠT PHÍ, LỆ PHÍ: LẤP "KHOẢNG TRỐNG" QUẢN LÝ
Vì sao cần nâng mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí?
Phóng viên VOVGT đã có cuộc trao đổi với ông Trần Anh Tuấn, Chánh Văn phòng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính - đơn vị chủ trì soạn thảo nghị định:
PV: Xin ông cho biết một số điểm nổi bật của dự thảo nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí?
Ông Trần Anh Tuấn: Dự thảo Nghị định này có một số những nội dung mới cơ bản như sau. Thứ nhất là sửa đổi và hoàn thiện phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng. Lần sửa đổi này, dự thảo nghị định chỉ tập trung quy định phạm vi áp dụng liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí. Thứ hai, dự thảo lần này cũng bổ sung thêm một số cá nhân có thẩm quyền lập biên bản, ví dụ như viên chức, những người thuộc lực lượng quân đội nhân dân, công an nhân dân, hoặc là người làm công tác cơ yếu đang thi hành công vụ...
Nội dung sửa đổi thứ ba, bổ sung một số biện pháp khắc phục hậu quả. Ví dụ như buộc thực hiện trách nhiệm theo quy định của pháp luật về phí và lệ phí; hoặc là buộc nộp ngân sách nhà nước số tiền chậm nộp phí và lệ phí theo quy định của pháp luật quản lý thuế.
PV: Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo nghị định là việc đề xuất mức phạt cao nhất lên đến 50 triệu đồng đối với cá nhân và 100 triệu đồng đối với tổ chức khi thực hiện tổ chức thu phí và lệ phí trái quy định. Vì sao ban soạn thảo lại đưa ra đề xuất này?
Ông Trần Anh Tuấn: Theo Điều 7 Luật phí và lệ phí có quy định, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, các tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước, được thu phí theo quy định của pháp luật phí và lệ phí. Theo đó, tổ chức chưa đủ điều kiện, chưa được phép thu phí và lệ phí, nhưng vẫn thực hiện việc thu phí và lệ phí, thì được xác định là hành vi vi phạm quy định về tổ chức thu phí và sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 24, Luật xử lý vi phạm hành chính, thì mức xử phạt tiền tối đa trong lĩnh vực về phí và lệ phí đối với tổ chức vi phạm là 100 triệu đồng. Như vậy, mức phạt tiền tối đa 100 triệu đồng được quy định đối với tổ chức tại dự thảo nghị định này là mức phạt tối đa đã được quy định trong Luật xử lý phạm hành chính. Nội dung này, khi chúng tôi gửi xin ý kiến rộng rãi các cơ quan, tổ chức liên quan, thì đến nay các ý kiến tham gia thì đều thống nhất với quy định này.
PV: Ban soạn thảo kỳ vọng gì vào dự thảo nghị định này, thưa ông?
Ông Trần Anh Tuấn: Việc ban hành nghị định nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng và Nhà nước; thể chế hóa Nghị quyết 66 về sửa đổi, bổ sung pháp luật để tinh gọn bộ máy phân cấp, phân quyền. Ví dụ như trong dự thảo này cũng đã sửa đổi các thẩm quyền để phù hợp với chính quyền địa phương hai cấp.
Ngoài ra, thông qua việc ban hành nghị định này, đặc biệt là những nội dung sửa đổi, bổ sung về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của UBND các cấp, các chức danh của cơ quan chuyên ngành, ví dụ như cơ quan thuế, cơ quan hải quan, cơ quan thanh tra, thì sẽ góp phần thực hiện chính quyền địa phương hai cấp và tổ chức lại bộ máy tinh gọn và phân định thẩm quyền quản lý.
PV: Xin cảm ơn ông!
NÂNG MỨC XỬ PHẠT PHÍ, LỆ PHÍ: CHẶN THU PHÍ "TỰ PHÁT"
Việc nâng mức mức xử phạt vi phạm trong lĩnh vực phí và lệ phí, nếu được ban hành sẽ có những tác động xã hội như thế nào?
Phóng viên VOVGT đã có cuộc trao đổi với đại biểu Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội:
PV: Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về sự cần thiết ban hành nghị định này?
Đại biểu Phạm Văn Hòa: Việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí thời gian qua thể hiện sự tích cực. Tuy nhiên, có những loại phí noa bất cập mà người dân nhiều lần phản ánh, đó là phí trông giữ xe. Hiện nay rất nhiều trường hợp, đặc biệt là tại các đô thị lớn, các tổ chức, cá nhân, cơ quan, đơn vị không biết có cho thuê bãi hay không nhưng vẫn tự đứng ra thu phí và phí thu không theo quy định.
Phí và lệ phí là do HĐND cấp tỉnh ban hành để thu, nhưng có những điểm, những nơi họ thu không theo quy định nào hết. Thậm chí nơi đó không phải là vỉa hè, công viên, mà của nhà nước, nhưng nhà nước chưa thu thì người dân lại tự đặt ra và thu phí. Trong các quy định trước đây, tổ chức, cá nhân tự động đặt ra để thu, nhưng trong việc xử phạt vi phạm hành chính về thu phí chưa rõ là tổ chức, cá nhân tự thu. Đó là điểm hết sức bất cập.
PV: Một trong những điểm đáng chú ý của dự thảo nghị định lần này là nâng mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí lên mức 100 triệu đồng đối với tổ chức và 50 triệu đồng đối với cá nhân. Quan điểm của ông như thế nào về đề xuất này?
Đại biểu Phạm Văn Hòa: Tôi nghĩ rằng việc xử phạt vi phạm hành chính với các đối tượng làm ăn phi pháp, tự đặt ra quyền, luật lệ riêng của mình để thu tiền thì cần có mức phạt để xử lý nghiêm, để làm sao người ta không muốn, không dám làm những chuyện đó.
Còn mức tiền như thế nào, tại sao, thì tôi thấy xử phạt bằng tiền đó là biện pháp kinh tế, nhưng cái quan trọng, cái cốt lõi là người ta phải làm ăn đàng hoàng, đúng quy định của pháp luật. Với những trường hợp làm trái quy định thì phải xử lý nghiêm nh, và những trường hợp như thế, nếu cần thiết, phải truy cứu trách nhiệm hình sự.
PV: Theo ông, nếu dự thảo nghị định được ban hành sẽ có tác động xã hội như thế nào?
Đại biểu Phạm Văn Hòa: Nếu nghị định được ban hành sẽ có tác động rất lớn. Bởi hiện nay, tôi nghĩ rằng có tình trạng “chống lưng”, bởi các tổ chức, cá nhân tự đặt ra để thu phí trái quy định mà vẫn tồn tại mãi. Tình trạng “chống lưng”, thậm chí cấu kết với các tổ chức, cá nhân để thu phí bất hợp pháp, cho nên quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân 50 triệu, tổ chức là 100 triệu, tôi nghĩ là để phòng ngừa, răn đe, cảnh tỉnh và đảm bảo cho luật pháp thực thi tốt hơn.
PV: Xin cảm ơn ông.
***
Theo Bộ Tài chính, sau hơn 10 năm thực hiện, Nghị định 109/2013 đã bộc lộ nhiều hạn chế, không còn phù hợp với Luật Phí và lệ phí, đặc biệt mức xử phạt cao nhất là 100 triệu đồng, được áp dụng chung cho cả 3 lĩnh vực là hóa đơn, giá; phí và lệ phí, khiến việc xử phạt vi phạm trong lĩnh vực phí và lệ phí gặp khó khăn.
Bởi vậy, Bộ Tài chính đã đề xuất quy định riêng mức xử phạt vi phạm hành chính trong ĩnh vực phí và lệ phí cao nhất lên tới 100 triệu đồng. Bên cạnh đó, việc sửa đổi nghị định lần này còn bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí cho các chức danh thuộc chính quyền địa phương hai cấp và phân định thẩm quyền quản lý.
Bạn kỳ vọng gì vào những đề xuất này? Nếu được ban hành, các quy định mới của dự thảo nghị định sẽ có những tác động xã hội như thế nào?
Mời các bạn cùng chia sẻ ý kiến, đóng góp cho Dự thảo qua hotline 02437.91.91.91, qua fanpage VOVGT, hoặc có thể góp ý trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính.
----
Đừng quên đón nghe và tương tác với “Dự thảo trên tay” trên các kênh phát thanh của Ban VOV Giao thông Quốc gia, trên website: vovgiaothong.vn, hoặc trên các nền tảng podcasts dành cho di động.