Theo đó, kế hoạch hành động nền kinh tế tuần hoàn của EU (CEAP) dự báo sẽ tác động mạnh tới thương mại toàn cầu, nhất là giao thương từ các nước đối với EU. Đồng thời đặt ra những yêu cầu mới cho các nhà sản xuất, xuất khẩu hàng hóa vào EU và các chuỗi cung ứng.
Chia sẻ tại Tọa đàm “Kế hoạch của EU về kinh tế tuần hoàn và hệ lụy đối với doanh nghiệp Việt Nam” ngày 27/11, ông Đỗ Hữu Hưng, Vụ Thị trường châu Âu-châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, kế hoạch nền kinh tế tuần hoàn là một phần của Thỏa thuận xanh châu Âu. Đây được ví như một mục tiêu, chiến lược của EU để giúp khối này giảm phát thải ròng bằng 0 sớm nhất có thể vào năm 2050.
Để thực hiện được chiến lược và mục tiêu này, EU sẽ đưa ra hàng loạt các quy định; trong đó, có CEAP và những quy định chi tiết cụ thể đối với từng nhóm hàng, từng lĩnh vực. Đáng lưu ý, CEAP sẽ có tác động đến bảy nhóm lĩnh vực chính gồm thiết bị điện tử, công nghệ thông tin, nhóm về pin và nhóm về bao bì, nhóm về nhựa, dệt may, da giày cũng có sẽ bị ảnh hưởng cũng như một số lĩnh vực khác.
Những quy định này rất phức tạp và nếu đánh giá tác động, trước tiên có thể nói các quy định của EU trong CEAP sẽ tác động trực tiếp đến xuất khẩu của Việt Nam. Có thể nhìn thấy những sản phẩm không đáp ứng được tiêu chuẩn của EU như liên quan đến hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số có khả năng sẽ không thể thâm nhập được vào thị trường EU, hải quan sẽ không cho thông quan.
"Để đáp ứng được những quy định đó thì các doanh nghiệp của chúng ta sẽ phải đầu tư sản xuất, sẽ phải thay đổi quy trình sản xuất, quy trình quản lý; chi phí đầu tư tăng cũng có thể khiến chi phí, giá thành sản phẩm của chúng ta sẽ tăng, sẽ ảnh hưởng đến sức cạnh tranh", ông Hưng nhận định.
Tuy nhiên, theo ông Hưng, những quy định này cũng có thể tạo ra một số những cơ hội nhất định như có thể sẽ có những tệp khách hàng mới và về lâu dài sẽ giảm được chi phí.
Đồng quan điểm trên, TS. Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận định, các quy định của CEAP sẽ tác động rất lớn đến các quốc gia lâu nay đang tham gia vào thị trường Châu Âu cũng như sắp tới có những mong muốn thâm nhập vào thị trường Châu Âu. Việt Nam là một trong số các quốc gia đó.
“Kế hoạch được ban hành như thế cũng là một thách thức rất lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới. Vì chúng ta phải cần rất nhiều nỗ lực để đạt được những điều kiện mà trong kế hoạch đặt ra, đặc biệt là bảy lĩnh vực nhóm ngành nghề nêu trên là: nhựa, chế biến thực phẩm, dệt may, nông nghiệp, pin, các thiết bị giao thông, công nghiệp điện tử…
Sắp tới doanh nghiệp cần phải rất nỗ lực thì mới phát triển được tiếp những việc xuất khẩu của mình trong hoạt động sản xuất kinh doanh”, TS Dung chia sẻ.
Theo TS. Mai Thanh Dung đây cũng là một cơ hội để các doanh nghiệp tự soi lại bản thân mình trong thời gian qua, từ đó định hướng cho sự phát triển trong tương lai.
Nhìn nhận ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty May Hưng Yên cho rằng, các quy định mới của EU vừa đặt ra thách thức nhưng cũng mang lại cơ hội cho doanh nghiệp.
Sau khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam- EU (EVFTA) có hiệu lực, kim ngạch xuất khẩu của May Hưng Yên vào EU tăng gấp đôi, từ khoảng từ 20 triệu USD lên khoảng 40 triệu USD. Dù vậy, ngành dệt may phải đối diện với quy định về xuất xứ của thị trường nhập khẩu.
Nếu như không đạt được yêu cầu về xuất xứ không thể vào EU theo EVFTA và hưởng lợi về thuế quan được. Thời gian qua các nguồn nguyên liệu nhập khẩu hầu hết từ Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và một số nước khác không thuộc EVFTA. Đây chính là một thách thức rất lớn nhưng để đánh giá đối với ngành dệt may cũng đã tăng trưởng đáng kể, đóng góp chung cho kim ngạch xuất khẩu của toàn quốc.
Theo các chuyên gia, kinh tế tuần hoàn dù mang lại hiệu quả kinh tế lớn nhưng lâu nay chưa được để ý đúng mức cần thiết. Nếu doanh nghiệp làm tốt quy trình, giải pháp kinh tế tuần hoàn thì sẽ đạt được hiệu quả trong sản xuất kinh doanh tốt hơn những doanh nghiệp khác.