Du lịch sau đại dịch

Năm 2021, đại dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp gây ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội và du lịch là một trong những ngành chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Để thích ứng, du lịch thế giới cũng như Việt Nam đang nỗ lực tự chuyển mình, đa dạng hóa các sản phẩm theo hướng vừa đảm bảo an toàn phòng dịch, vừa tạo cảm giác mới mẻ, thu hút du khách.

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

 
Du lịch thế giới chịu thiệt hại nghiêm trọng do tác động của dịch Covid-19 - Ảnh: ABS-CBN News

Chỉ việc ‘Xách ba lô lên và đi’ là chuyện khá dễ dàng đối với nhiều tín đồ ưa thích dịch chuyển, khám phá trước khi Covid-19 xuất hiện. Tuy nhiên, thói quen này đang dần trở nên ‘xa xỉ’ trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp. Bên cạnh thủ tục kiểm tra y tế nghiêm ngặt, các quy định cách ly dài ngày cùng nỗi lo mắc bệnh trong quá trình di chuyển là vấn đề khiến bất cứ lữ khách nào cũng cảm thấy e dè.

Theo các chuyên gia, Covid-19 đã và đang tác động đến mọi ngõ ngách của đời sống, thay đổi thói quen du lịch nhưng cũng mở ra nhiều xu hướng mới. Muốn mở cửa đón khách trở lại, ngành du lịch toàn cầu cần nhanh chóng thích ứng, trong đó du lịch ‘không chạm’ là chìa khóa quan trọng giúp ‘nền kinh tế xanh’ hồi phục.

Đáp ứng nhu cầu thực tế, nhiều điểm đến du lịch trên thế giới đã nỗ lực hiện đại hóa, áp dụng công nghệ thông nh trong hoạt động, từ dịch vụ đặt phòng, phương thức thanh toán cho tới các hoạt động tương tác và quản lý tài nguyên. ‘Du lịch không chạm’ được xem là xu thế tất yếu, giúp hạn chế tối đa sự tiếp xúc và ngăn ngừa dịch bệnh.

‘Du lịch không chạm’ được xem là xu thế tất yếu, giúp hạn chế tối đa sự tiếp xúc và ngăn ngừa dịch bệnh - Ảnh: Lufthansa

Châu Âu, với các thành phố như Amsterdam (Hà Lan), Barcelona (Tây Ban Nha) hay London (Anh), được đánh giá là khu vực có nhiều lợi thế và đang dẫn đầu xu hướng phát triển này.

Tại đây, khách du lịch có thể sử dụng điện thoại thông nh để thực hiện các thao tác đơn giản như tự phục vụ và làm thủ tục check in ở sân bay, trả tiền taxi, đặt thức ăn, xác định thời gian chờ, đọc thông tin về điểm đến hoặc thắng cảnh qua mã QR code được cung cấp.

Còn tại châu Á, Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan cũng đầu tư mạnh cho du lịch thông nh, từ áp dụng ví điện tử, mã QR, đến trải nghiệm du lịch thực tế ảo...

Nói về xu hướng ‘du lịch không chạm’ trong tương lai, ông Jeffrey Goh, Giám đốc điều hành Liên nh hàng không Star Alliance chia sẻ: “Hành khách ngày càng mong muốn trải nghiệm nhiều hơn các dịch vụ ít tiếp xúc. Do đó, xác thực bằng công nghệ sinh trắc học sẽ là giải pháp phù hợp. Về lâu dài chúng tôi muốn mở rộng ra nhiều dịch vụ, từ mua hàng ễn thuế, thuê ô tô, mua vé tàu điện đến tìm đường trong sân bay hoặc nhận phòng khách sạn”.

Trong cái khó… ló giải pháp. Năm qua, muôn vàn ý tưởng sáng tạo đã được ngành khách sạn và dịch vụ trên khắp thế giới nghĩ ra để thu hút khách du lịch và trụ vững qua đại dịch.

Có thể kể đến ý tưởng độc đáo tại công viên giải trí Dream World, Thái Lan hay một số nhà hàng ở Pháp, nơi người ta sử dụng những chú gấu bông ngoại cỡ để giúp du khách vừa ‘bớt cảm giác cô đơn trong mùa dịch’, vừa đảm bảo quy định giãn cách.

Khách sạn Natura Vive Skylodge, ở tỉnh Cusco, Peru giống như những chiếc “kén” nằm lơ lửng trên vách núi - Ảnh Scape

Trong khi đó, các tour du lịch độc lạ như ‘Đu dây vào khách sạn trên vách núi tại Peru’, ‘Xe buýt ngủ ngon’ ở Hong Kong hay ‘chuyến bay không có điểm đến’ của hãng hàng không Úc, Qantas Airlines cũng nhanh chóng cháy vé sau ít giờ quảng cáo.

Đánh giá về triển vọng du lịch quốc tế trong năm 2022, bà Julia Simpson, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới (WTTC) cho rằng, lữ hành và du lịch có thể đạt từ 8.000- 8.600 tỷ USD và lao động trong lĩnh vực du lịch có thể đạt từ 324 - 349 triệu người. Riêng ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, việc phục hồi việc làm sẽ nhanh hơn, dự báo tới cuối năm 2022, khu vực sẽ có từ 181,5 - 198 triệu việc làm.

“Năm 2022 đóng góp của du lịch và lữ hành vào nền kinh tế toàn cầu có thể tăng 34% so với cùng kỳ năm trước, đạt 8,6 nghìn tỉ USD, gần với năm 2019. Tương tự, số việc làm được tạo ra có thể vượt qua mức của năm 2019 - tăng 20,1% so với cùng kỳ năm ngoái, lên hơn 349 triệu. Nhưng mấu chốt của vấn đề phải là tiêm chủng toàn cầu và mở cửa biên giới đối với những người được tiêm chủng đầy đủ. Các Chính phủ cần nỗ lực hơn trong khôi phục lại thị trường du lịch quốc tế, đơn giản hóa các quy định du lịch quốc tế cần được triển khai và duy trì”, bà Julia Simpson cho biết.

Không nằm ngoài xu thế chung của thế giới, du lịch Việt Nam cũng đang thích ứng linh hoạt và tìm giải pháp phục hồi. Trong bối cảnh dịch COVID-19 dần được kiểm soát, ngành du lịch cả nước hiện đang từng bước vượt qua giai đoạn khó khăn.

Theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, 2021 là năm thứ hai du lịch chịu ảnh hưởng thiệt hại, các chỉ tiêu phát triển tiếp tục giảm mạnh. Thống kê cho thấy, năm 2021, khách quốc tế đến nước ta ước đạt hơn 157 nghìn lượt người, giảm 95,9% so năm trước và giảm 99,1% so năm 2019. Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống ước đạt 398 nghìn tỷ đồng, giảm 19,3% so năm 2020. Dịch vụ lữ hành năm 2021 ước đạt 6,5 nghìn tỷ đồng, giảm 59,9% so cùng kỳ năm ngoái.

Du lịch là một trong những ngành chịu ảnh hưởng nặng nề bởi COVID-19

Để ngành du lịch có thể phục hồi và phát triển sau đại dịch, ông Hà Văn Siêu, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho rằng, thế mạnh của Việt Nam là văn hóa, do đó thời gian tới cần đầu tư mạnh vào lĩnh vực này để kích thích du lịch: “Điểm đến hay sản phẩm du lịch phải sạch, phải thiên nhiên, phải khỏe, đây là điều bức xúc nhất mà sau Covid người đi du lịch chỉ mong như vậy. Thứ hai là sản phẩm làm sao phải đa dạng, trải nghiệm sâu, giá trị hiệu quả cao và không bị đe dọa bởi sự tập trung đông người, du lịch đại trà. Thứ ba là phải khai thác thế mạnh của Việt Nam đó chính là văn hóa Việt Nam”.

Nhìn nhận ở góc độ doanh nghiệp, ông Phùng Quang Thắng, Giám đốc Công ty Lữ hành Hanoitourist cho rằng, mức độ phục hồi của du lịch sẽ phụ thuộc vào khả năng dễ dàng di chuyển của khách: “Chúng ta làm thế nào cho hành khách dễ dàng di chuyển và không e dè trong quá trình đi du lịch. Giải tỏa tâm lý cho khách du lịch rằng di chuyển trong bối cảnh dịch những vẫn an toàn. Cái khiên và tấm lá chắn của chúng ta là vaccine và 5K. Trong bối cảnh hiện nay, nhu cầu của khách đang chuyển hướng sang du lịch nghỉ dưỡng và du lịch xanh phục hồi sức khỏe thì chúng ta sẽ chọn những điểm đến phù hợp như Phú Quốc, Nha Trang, Bình Thuận… Du lịch nghỉ dưỡng sẽ giúp chúng ta phục hồi diện rộng, giúp được nhiều doanh nghiệp phục hồi. Sản phẩm thứ hai rất được khách quốc tế lựa chọn đó là du lịch văn hóa. Chúng ta có thể khai thác diện rộng ở tất cả các tỉnh thành của Việt Nam bởi tài nguyên văn hóa của chúng ta rất lớn".

Còn theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Du lịch Vietravel, thị trường du lịch nội địa và hồi hương vẫn sẽ giữ chủ đạo trong năm 2022.

Ông Kỳ cho rằng, rất cần chính sách đồng bộ, nhất quán để ngành du lịch có thể xây dựng kế hoạch cụ thể: “Trong các chính sách, đặc biệt là chính sách chống dịch của Bộ Y tế cần nhất quán, chúng ta tránh tình trạng ‘quay xe’ trong chính sách, khiến rất khó khăn trong việc các doanh nghiệp có thể quay trở lại. Một lần đầu tư về phát động thị trường, phát động lại hệ thống dịch vụ là rất lớn trong bối cảnh khó khăn về tài chính như hiện nay. Nếu chúng ta quay xe về chính sách sẽ dẫn đến tình trạng toàn bộ đầu tư đó trở thành lãng phí”.

Du lịch Việt Nam kỳ vọng sẽ có có một năm 2022 phục hồi và khởi sắc mạnh mẽ

Định hướng giải pháp phục hồi và phát triển du lịch trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, phải bảo đảm môi trường an toàn, xã hội khỏe mạnh và phát triển bền vững. Phục hồi và phát triển du lịch phải đổi mới so với thời kỳ trước đại dịch, khai thác hiệu quả hơn nữa các nguồn lực, sáng tạo sản phẩm mới thích ứng với xu thế mới; năng động trong tổ chức, quản lý và vận hành để làm chủ tình hình. 

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, công nghệ là xu thế tất yếu trong bối cảnh mới; chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, công nghệ không tiếp xúc sẽ là những yếu tố tiên phong…: “Chúng ta phải ứng dụng công nghệ, phải số hóa, để chúng ta có được bản đồ du lịch số an toàn, cung cấp các thông tin kịp thời chính xác đến các khu điểm du lịch, các tour tuyến du lịch để cho du khách có quyền lựa chọn. Đi kèm với đó, phải phân tích thị trường, dự báo đề cập nhu cầu thị hiếu để chúng ta thích ứng trong điều kiện bình thường mới. Mỗi địa phương phải có một sản phẩm du lịch tiêu biểu và biết kết nối các sản phẩm du lịch này để tạo ra được một chuỗi, một sự kiện và có một tour, tuyến phù hợp”.

Có thể nói, dù khó khăn, thách thức ‘bủa vây’ nhưng du lịch Việt Nam trong năm 2021 vẫn có những bước tiến vững chắc trên con đường hồi phục. Đặc biệt, nhiều tín hiệu lạc quan ngay trong những ngày đầu xuân mới được kỳ vọng sẽ là động lực giúp du lịch Việt Nam có một năm 2022 phục hồi và khởi sắc mạnh mẽ./.